The Guardian ngày 6-4 trích dẫn dữ liệu theo dõi tàu cho biết các tàu cảnh sát biển Trung Quốc duy trì hiện diện gần như liên tục tại cụm bãi cạn Luconia mà Malaysia tuyên bố chủ quyền ở biển Đông.
Theo dữ liệu, trong hai tháng đầu năm 2017, ba tàu Trung Quốc đã tuần tra quanh bãi cạn Luconia, một khu vực gồm đảo và các rạn san hô, cách Trung Quốc đại lục hơn 1.600 km và cách đảo Borneo của Malaysia 145 km.
Tàu cảnh sát biển Trung Quốc. Ảnh: AP
Các tàu này đã bị Tổ chức Sáng kiến minh bạch hàng hải châu Á (AMTI) thuộc Trung tâm Nghiên cứu chiến lược và quốc tế của Mỹ và Trung tâm Nghiên cứu quốc phòng nâng cao (C4ADS) theo dõi. Các tổ chức có trụ sở tại Mỹ này cho biết trong hai tháng đầu năm 2017, lên tới 11 tàu tuần tra Trung Quốc thay phiên nhau liên tục xuất hiện ở khu vực này và đây là điều bất thường. Các tàu này đã bị theo dõi trong cụm bãi cạn Luconia từ cuối năm 2015.
Các tàu Trung Quốc thường chở các nhân viên quân sự được trang bị vũ khí và làm nhiệm vụ hộ tống các tàu đánh cá nước này. Các tàu này trước đó từng bị phát hiện xung quanh bãi cạn Luconia. Ngư dân Malaysia cho hay các tàu này đã đuổi họ ra khỏi khu vực.
Trong năm 2015, Malaysia đã không còn thực hiện cách tiếp cận mềm dẻo đối với vấn đề tranh chấp ở biển Đông nhằm phản đối những gì mà nước này cho là xâm phạm lãnh hải. Các tàu Trung Quốc được cho là đã rút về nước vào cuối năm 2015, song AMTI và C4ADS cho rằng “các tàu Trung Quốc đã trở lại sau đó dường như ngay lập tức”. Hồi tháng 3-2016, Malaysia đã triệu hồi đại sứ Trung Quốc tại Kuala Lumpur để giải thích tại sao một lượng lớn tàu treo cờ Trung Quốc lại hoạt động trong vùng biển Malaysia.
Dữ liệu theo dõi tàu Trung Quốc xuất hiện ở bãi cạn Luconia từ tháng 1-2016. Ảnh: AMTI và C4ADS
Trong suốt tháng 1 và tháng 2 năm nay, chỉ có một tàu của chính phủ Malaysia tuần tra bãi cạn Luconia, AMTI và C4ADS cho biết. Các tổ chức này nói thêm rằng tàu Malaysia đã tiến rất gần với tàu Trung Quốc, chỉ cách nhau hơn 6 km. Theo AMTI và C4ADS, điều này cho thấy “mục đích của tàu Malaysia là giám sát sự hiện diện của các tàu cảnh sát biển Trung Quốc”. Bộ Quốc phòng Malaysia chưa có phản hồi về thông tin trên.
Cụm bãi cạn Luconia nằm trong vùng đặc quyền kinh tế 200 hải lý mà Malaysia tuyên bố chủ quyền ở biển Đông. Luconia nằm giữa quần đảo Trường Sa về phía Bắc và bãi ngầm James về phía Nam. Hạm đội tàu cảnh sát biển Trung Quốc thường được trang bị súng máy và có thể được đặt dưới sự kiểm soát quân đội trong thời chiến. Tàu lớn nhất của Trung Quốc từng hoạt động ở bãi cạn Luconia là tàu lớp Shoushi II nặng 5.000 tấn.