Các doanh nhân và lãnh đạo doanh nghiệp trong phái đoàn Cộng hòa Czech đến Đài Loan đầu tháng này hôm 10-9 đã chỉ trích quyết định của Trung Quốc “cấm cửa” công ty của họ vào thị trường nước này là “trẻ con”.
Sau chuyến thăm Đài Loan của phái đoàn Czech do Chủ tịch Thượng viện Milos Vystrcil dẫn đầu, chính quyền Trung Quốc được cho là đã ban hành lệnh trừng phạt đối với toàn bộ 89 chính trị gia, doanh nhân, nghệ sĩ và học giả Czech tháp tùng ông Vystrcil.
Trang Taiwan News ngày 11-9 dẫn lại thông tin của báo Trung Quốc China Daily cho biết các công ty có đại diện tham gia phái đoàn Czech cũng bị cấm hoạt động ở Trung Quốc.
Phần lớn trong số 36 công ty thuộc sở hữu của các thành viên phái đoàn Czech là các doanh nghiệp công nghệ vừa và nhỏ. Một số chủ doanh nghiệp cho biết họ đã chuẩn bị cho sự trả đũa kinh tế từ Bắc Kinh từ trước chuyến đi, hãng thông tấn Đài Loan CNA đưa tin.
Phái đoàn của Chủ tịch Thượng viện Cộng hòa Czech Milos Vystrcil trong thời gian ở Đài Loan. Ảnh: CNA
Ông Radovan Haluza, giám đốc công ty Generi Biotech, nói với hãng thông tấn Czech CTK hôm 10-9 rằng ông không ngạc nhiên trước động thái của Bắc Kinh. Tuy nhiên, doanh nhân này nói rằng ông rất tiếc vì có sự “khác biệt về tâm lý” giữa Trung Quốc và Czech.
Chủ tịch Phòng Thương mại Czech-Đài Loan Pavel Divis cũng cho biết dù đã dự đoán rằng Trung Quốc sẽ trả đũa, nhưng ông vẫn ngạc nhiên với các biện pháp trừng phạt "trẻ con".
Ông Divis nói rằng các biện pháp trừng phạt chỉ là sự mở rộng của các hành động gây hấn trước đây của Bắc Kinh, bao gồm một bức thư gửi cố Chủ tịch Thượng viện Czech Jaroslav Kubera và những lời đe dọa gần đây của Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị nhằm vào Chủ tịch Thượng viện Czech đương nhiệm.
Phía Trung Quốc hiện chưa có phản ứng đáp trả những lời chỉ trích của cộng đồng doanh nghiệp Czech.
Các biện pháp trừng phạt đối với phái đoàn Czech không phải là lần đầu tiên Bắc Kinh ra đòn trả đũa quốc gia Trung Âu này. Hồi đầu tuần, một đơn đặt hàng piano Petrof trị giá 7 triệu Đài tệ (239.000 USD) của Trung Quốc đã bị hủy bỏ do sự tẩy chay của các công ty Czech tại Trung Quốc.
Cơ quan ngoại giao Đài Loan đã chỉ trích các “chiêu thuật bắt nạt” của Bắc Kinh thông qua áp lực kinh tế. Cơ quan này nói rằng hành vi như vậy phá hủy nền kinh tế thị trường tự do và sẽ không nhận được sự tôn trọng từ cộng đồng quốc tế, tờ Liberty Times đưa tin.
Đầu tháng này, Chủ tịch Thượng viện Czech đã có chuyến thăm kéo dài năm ngày đến Đài Loan. Trong bài phát biểu trước Lập pháp viện Đài Loan, ông Vystrcil đã bày tỏ sự ủng hộ đối với Đài Loan và tuyên bố mình là “người Đài Loan”.
Trung Quốc đã phản đối mạnh mẽ chuyến thăm của phái đoàn do ông Vystrcil dẫn đến Đài Loan, hòn đảo ly khai mà Bắc Kinh lâu nay vẫn xem là lãnh thổ chờ thống nhất và không loại trừ khả năng dùng vũ lực để kiểm soát.
Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị đã cảnh báo ông Vystrcil sẽ phải “trả giá đắt” về hành động vượt “lằn ranh đỏ” của mình. Tuy nhiên, Chủ tịch Thượng viện Czech khẳng định chuyến đi của ông “không vượt lằn ranh”, đồng thời khẳng định các thực thể dân chủ “nên luôn luôn hợp tác” với nhau.
Nhằm xoa dịu Trung Quốc, Tổng thống Czech Milos Zeman hôm 6-9 tuyên bố chuyến thăm của ông Vystrcil là “một hành động khiêu khích trẻ con". Tuy nhiên, phía Czech cũng tỏ ra bất bình với những ngôn từ “vượt ngoài các quy ước về ngoại giao” khi Trung Quốc đáp trả chuyến thăm của ông Vystrcil.
