Gần một ngày sau vụ xả súng kinh hoàng nhất lịch sử New Zealand làm 49 người chết và gần 50 người còn nguy kịch, sáng 16-3 Thủ tướng nước này Jacinda Ardern họp báo cho biết “có đến 5 khẩu súng được sử dụng trong thảm họa” và tuyên bố “luật sở hữu súng của chúng ta sẽ thay đổi”.
“Có đến 5 khẩu súng được các tay súng sử dụng trong thảm họa. Trong đó có 2 khẩu bán tự động và 2 khẩu súng ngắn. Các tay súng có giấy phép sở hữu súng. Tôi được cho biết giấy phép này được cấp tháng 11-2017. Có cả một khẩu súng cầm tay nạp đạn bằng đòn bẩy”, Thủ tướng Ardern nói tại cuộc họp báo sáng nay.
Thủ tướng New Zealand Jacinda Ardern tại cuộc họp báo sáng nay 16-3. Ảnh: CNN
Theo lời bà Ardern thì sau khi có được giấy phép sở hữu súng từ tháng 11-2017, sáng tháng 12-2017 các nghi can đã bắt đầu mua súng.
Tại cuộc họp báo vị nữ thủ tướng này tuyên bố: “Sẽ có những việc phải làm để hiểu được cả quá trình cấp giấy phép sở hữu súng và sở hữu những vũ khí này. Nhưng có một điều tôi có thể nói với các bạn ngay lúc này: Luật sở hữu súng của chúng ta sẽ thay đổi”.
Luật sở hữu súng New Zealand được ban hành năm 1984. Đến năm 1992 – 2 năm sau khi người đàn ông tâm thần David Gray bắn chết 13 người, luật có sửa đổi điều khoản liên quan đến loại súng cầm tay bán tự động kiểu quân đội.
Dù có sửa đổi nhưng luật về vũ khí của New Zealand vẫn được xem là thoải mái hơn phần lớn các nước phương Tây. Tại New Zealand các cá nhân trên 16 tuổi có quyền nộp đơn xin giấy phép và có thể sở hữu súng sau khi vượt qua một kỳ kiểm tra của cảnh sát.
Người sở hữu súng cần phải có giấy phép nhưng lại không bị yêu cầu phải đăng ký khẩu súng mình sở hữu, như luật của nước láng giềng Úc (một tay súng trong thảm họa hôm 15-3 là công dân Úc).
Bông băng thấm máu nạn nhân tại hiện trường thảm họa. Ảnh: REUTERS
Cảnh sát New Zealand ước tính hiện có khoảng 1,2 triệu khẩu súng lưu hành có phép lẫn không phép ở nước này, trung bình 1 khẩu/3 công dân, một tỷ lệ được cho là cao nếu so với nước láng giềng Úc (có 3,15 triệu khẩu nhưng tỷ lệ là 1khẩu/8 công dân).
Đáng nói tỷ lệ giết người bằng súng ở New Zealand không cao. Từ năm 2015 đến nay trung bình mỗi năm nước này có khoảng 20-30 vụ giết người bằng súng, với tỷ lệ 1 người chết/100.000 dân, thấp hơn nhiều so với Mỹ tơi 12 người chết/100.000 dân năm 2017.
