PLO xin lược trích:
Hội nghị báo cáo viên trung ương, tháng 2-2020 do Ban tuyên gíao Trung ương tổ chức. Ảnh: Nghĩa Hiệp
Tự tin điều trị được
NCoV là loại virus mới nên chưa có vaccine cũng như thuốc đặc hiệu. Nhưng đến lúc này, chúng ta tự tin là có thể điều trị được. Thống kê cho thấy chỉ khoảng 10% người nhiễm nCoV bị nặng và chỉ 4% là cần can thiệp y khoa. Vậy nên từ rất sớm ngành y tế đã phân tuyến điều trị. Và thực tế những ngày qua chứng minh chúng ta có thể điều trị được ngay từ bệnh viện huyện.
Với cách ấy, 1.300 bệnh viện trên toàn quốc, trong đó có bệnh viện ở 700 huyện đều tham gia vào công cuộc này. Nếu có dịch xảy ra nghiêm trọng hơn, tuyến huyện hoàn toàn có thể chia lửa cho các bệnh viện tỉnh và trung ương được.
Với cách ấy, nếu cần chỉ trưng dụng các bệnh viện, cơ sở y tế, cơ sở hạ tầng sẵn có để cách ly và điều trị chứ không nhấn mạnh vào giải pháp bệnh viện dã chiến như Trung Quốc đang làm.
Với cách ấy, ta có thể cách ly tập trung với tổng quy mô 30.000 người.
Chúng ta có kinh nghiệm quý từ phòng, chống được hội chứng hô hấp cấp SARS 2003. Lúc ấy, cả thế giới chưa biết lối ra thế nào. Nhưng khi ta tự tin công bố điều trị được SARS, rồi công bố hết dịch SARS thì cả thế giới thở phào.
Thời điểm ban đầu ấy, chúng ta cũng rất hoang mang. Phải mất bốn tháng ta mới phân lập được bộ gen của virus. Nhưng lần này, chúng ta chỉ mất 14 ngày, là nước thứ tư có thể nuôi cấy, phân lập nCoV trong phòng thí nghiệm.
Còn năng lực chẩn đoán của ta thì thế nào? Đến nay ta đã có 22 phòng thí nghiệm đủ năng lực xét nghiệm dương tính hay âm tính bằng công nghệ giải trình tự gen - là xét nghiệm có độ nhạy, độ chính xác rất cao. Về lượng sinh phẩm phục vụ xét nghiệm, sơ bộ là ta có thể đảm bảo đủ. Các cơ sở nghiên cứu trong nước đang phối hợp quyết liệt để phát triển sinh phẩm chẩn đoán Made in Vietnam, với tín hiệu đến lúc này là rất khả quan. Và tốc độ xét nghiệm, xin thưa, chúng tôi quy định tất cả mẫu trong vòng 24 giờ phải trả kết quả.
Đấy là công tác phát hiện và điều trị bệnh. Còn về phòng chống, với các bệnh truyền nhiễm, đặc biệt là nhóm A như COVID-19 thì phát hiện sớm, khoanh vùng, cách ly là biện pháp hữu hiệu nhất.
Trên thế giới, đến nay đã phát hiện trường hợp một người lây nhiễm tới 23 người. Còn ta, một ca ở xã Sơn Lôi, Vĩnh Phúc, cũng lây nhiều người. Vậy nên cách ly là rất quan trọng.
Thực tế ta đã rất chủ động. Ngay từ đầu, Ban bí thư đã có chỉ đạo chặt chẽ, kịp thời, cụ thể. Rất khác với cách làm trước, văn bản của Đảng vốn chỉ định hướng chung. Vậy nên ngay từ đầu, người đứng đầu cấp ủy ở các địa phương, rồi các ngành đã được kéo vào cuộc, với từng nhiệm vụ cụ thể. Đến lúc này đây là bài học rất tốt.
Trong các giải pháp cụ thể ấy, từ rất sớm đã hạn chế, rồi tiến tới không cho người từng đi qua vùng dịch, đến từ vùng dịch nhập cảnh. Đường hàng không được kiểm soát, biên giới trên bộ, không chỉ phía Bắc thì biên phòng gác từng đường mòn, lối mở. Hằng ngày, cứ 2 tiếng là báo cáo. Với công dân ta có liên quan đến 31 tỉnh có dịch của Trung Quốc, trở về là bắt buộc cách ly. Dọc biên giới phía Bắc vừa rồi đã cách ly số lượng khá lớn, mà đến nay đã có lứa đầu tiên hết thời hạn, được trở về với cộng đồng.
Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long là diễn giả chính hội nghị tuyên truyền viên do Ban Tuyên giáo Trung ương tổ chức sáng nay (21-2).
Chúng ta triển khai công tác này chặt chẽ, cương quyết. Như Sơn Lôi là bốn vòng cách ly: (1) Người nhà của bệnh nhân thì coi như bệnh nhân, cách ly tại bệnh viện; (2) Người tiếp xúc gần thì cách ly tại các cơ sở tập trung; (3) Người có tiếp xúc với những người tiếp xúc gần thì cách ly trong nhà, không ra ngoài; (4) Cách ly hạn chế quy mô toàn xã.
Thời hạn cách ly chung hiện nay là 14 ngày nhưng với các bệnh nhân đã được điều trị khỏi bệnh, chúng ta làm chặt hơn. Đến nay họ vẫn chưa được trở về nhà, để phòng ngừa khả năng lây nhiễm sau khi dứt triệu chứng. Nói thế để thấy cách ly của Việt Nam là rất mạnh.
Các biện pháp chung khác như hạn chế tập trung đông người cũng được triển khai rất sớm mà cho đến nay là dừng.
Cho học sinh nghỉ học: Hơi mạnh quá!
Về câu chuyện cho học sinh nghỉ học, đến nay cũng là rất mạnh. Thực tình ở góc độ chuyên môn y tế, chúng tôi cho là hơi mạnh quá. Bởi thật ra chỉ cần đóng cửa trường học ở những nơi có dịch, đợi hết thì mở trở lại. Chứ còn địa phương không có dịch, cho các em nghỉ chủ yếu để an dân thôi.
Điểm lại đến lúc này, có những giải pháp chúng ta triển khai là chưa có tiền lệ. Chẳng hạn, coi bất cứ ai từng đi qua hoặc đến từ Hồ Bắc đều là bệnh nhân, đưa vào bệnh viện cách ly. Vừa rồi 60 công dân ta đưa vào quản lý trong bệnh viện là như vậy. Rồi huy động cả hệ thống chính trị, cảnh báo tới toàn dân thì hồi dịch SARS cũng chưa làm, trong khi lần này thì triển khai ngay từ đầu. Huy động quân đội vào cuộc, tổ chức sân bay riêng như Vân Đồn để đón người về từ vùng dịch… cũng là lần đầu tiên và làm rất sớm. Nhiều nước sau đó mới triển khai.
Để được thành công như lúc này, ngoài quan điểm lãnh đạo dứt khoát của Đảng còn có sự chỉ đạo của Thủ tướng. Thủ tướng yêu cầu chống dịch như chống giặc, tức là tất cả ngành, lực lượng phải vào cuộc chứ không phải mình y tế. Rồi sẵn sàng hy sinh lợi ích kinh tế để đảm bảo sức khỏe người dân… Xác định được các quan điểm ấy nên khỏi đắn đo, cân nhắc, khỏi bàn cãi.
Nhưng xử lý của chúng ta cũng rất linh hoạt, hạn chế tối đa tác động tiêu cực trong từng giải pháp. Biên giới ta chỉ ngăn người chứ không ngăn hàng, vẫn tháo gỡ ách tắc thương mại đường biên. Đường mòn, lối mở là đóng triệt để nhưng cửa khẩu quốc tế thì vẫn mở, kết hợp với giải pháp cách ly 14 ngày với người.
Chúng tôi đang theo dõi rất sát tình hình dịch bệnh, ở từng địa phương, không chỉ Trung Quốc mà cả các nước khác. Theo dõi kỹ để khi nào, nơi nào ổn thì có thể xem xét nối lại đường bay.
Tóm lại, đến giờ này có thể khẳng định rằng chúng ta tự tin trong vấn đề kiểm soát dịch bệnh này. Ban chỉ đạo phòng, chống dịch COVID-19 rất kỳ vọng các tỉnh, thành phố cùng quyết tâm. Tất cả cùng chuẩn bị phương án cho cả tình huống xấu hơn có thể xảy ra để dự phòng, để phòng chống.
