Sáng 8-11, sau khi kết thúc chất vấn bốn nhóm lĩnh vực, Quốc hội (QH) bắt đầu bước vào phiên chất vấn Thủ tướng Chính phủ.
Thủ tướng trước khi trả lời chất vấn đại biểu (ĐB) QH đã trình bày báo cáo tiếp thu, giải trình một số vấn đề ĐBQH quan tâm trong những ngày qua. Sau khi cập nhật thông tin tình hình kinh tế - xã hội, Thủ tướng trình bày một số vấn đề quan trọng.
Tình hình biến động nhanh, pháp luật không theo kịp
Về rà soát, hoàn thiện pháp luật, cơ chế, chính sách, cải cách thủ tục hành chính, tháo gỡ khó khăn cho sản xuất, kinh doanh, Thủ tướng cho rằng điều này rất quan trọng, góp phần khơi thông nguồn lực, hỗ trợ doanh nghiệp vượt qua khó khăn, thúc đẩy tăng trưởng, tạo việc làm, sinh kế cho người dân, bảo đảm đời sống cho người lao động.
Vấn đề này được Đảng, Nhà nước, QH và đồng bào, cử tri cả nước đặc biệt quan tâm. Chính phủ tiếp tục chỉ đạo các bộ, ngành, địa phương tập trung rà soát, phát hiện, xử lý kịp thời những bất cập, khó khăn, vướng mắc, cả về quy định pháp luật, cơ chế, chính sách và tổ chức thực hiện. Từ đầu nhiệm kỳ đến nay, đã tập trung triển khai nhiệm vụ này và cần phải đẩy mạnh hơn nữa trong thời gian tới.
“Tiếp tục đề xuất các cấp có thẩm quyền ban hành kịp thời các chính sách tháo gỡ khó khăn cho sản xuất kinh doanh, nhất là về tài khoá, tiền tệ, xử lý vướng mắc của các thị trường bất động sản, trái phiếu doanh nghiệp, hỗ trợ người lao động, cải cách thủ tục hành chính, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh…” - Thủ tướng trình bày.
Thủ tướng công nhận ý kiến của nhiều ĐBQH nêu một số quy định, cơ chế, chính sách không còn phù hợp nhưng chậm được sửa đổi, bổ sung, thủ tục kinh doanh trên một số lĩnh vực còn rườm rà.
Cạnh đó, quy trình, thủ tục hành chính trong nội bộ của từng cơ quan và giữa các cơ quan có lúc, có nơi chưa đáp ứng yêu cầu. Việc phân cấp, phân quyền trong một số lĩnh vực còn vướng mắc về thể chế, nhất là đối với những vấn đề phát sinh mới...
Nguyên nhân, theo Thủ tướng là do tình hình biến động nhanh khiến pháp luật chưa theo kịp, quy trình sửa đổi thì phải tuân thủ quy trình, kỷ luật hành chính chưa được phát huy, nhất là trách nhiệm người đứng đầu.
“Còn tình trạng một bộ phận cán bộ, công chức né tránh, đùn đẩy trách nhiệm, sợ sai, chưa thực sự vì lợi ích chung…” - Thủ tướng nói và đề cập đến năm giải pháp của Chính phủ trong thời gian tới.
Vượt nắng thắng mưa
Về các dự án hạ tầng quan trọng ngành giao thông, Thủ tướng cho hay lãnh đạo Chính phủ, các bộ, ngành, địa phương thường xuyên kiểm tra, trực tiếp chỉ đạo, đôn đốc, kịp thời tháo gỡ khó khăn, động viên, khích lệ các đơn vị thi công và người lao động “vượt nắng, thắng mưa", “xua tan dịch bệnh”, làm việc “3 ca, 4 kíp”, xuyên lễ, xuyên Tết... để hoàn thành, sớm đưa công trình vào sử dụng và đạt được những kết quả quan trọng.
Việc này cũng được sơ kết, tổng kết rút kinh nghiệm để bổ sung, hoàn thiện cơ chế, chính sách.
“Tháo gỡ những vấn đề bất cập, vướng mắc kéo dài để khởi công, triển khai các dự án giao thông trọng điểm, như Cảng hàng không quốc tế Long Thành, sân bay Điện Biên, Vành đai 3 TP.HCM, Vành đai 4 vùng Thủ đô Hà Nội và nhiều dự án đường bộ cao tốc khác” - Thủ tướng nhấn mạnh.
Tuy vậy, Thủ tướng cũng nhìn nhận một số dự án còn chậm tiến độ, đội vốn, chia nhỏ gói thầu, chất lượng chưa đồng đều; việc triển khai gặp nhiều khó khăn, vướng mắc pháp lý, tổ chức thực hiện trong giải phóng mặt bằng, tái định cư, cung ứng nguyên vật liệu…
“Một số đoạn, tuyến cao tốc chưa xây dựng đủ 4 làn xe, chưa có trạm dừng nghỉ, làn dừng khẩn cấp, hoàn trả đường dân sinh, hậu cần còn bất cập...” - Thủ tướng nói và đề cập đến các nguyên nhân gây ra tình trạng này.
Thủ tướng khẳng định Chính phủ sẽ tiếp tục thực hiện nhiều giải pháp để bảo đảm an ninh năng lượng; đào tạo nhân lực gắn với phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, khởi nghiệp; giải quyết tình trạng thiếu thuốc, trang thiết bị, vật tư y tế, các bệnh viện chậm tiến độ.
5 chỉ tiêu dự kiến khó đạt kế hoạch
Như Chính phủ đã báo cáo QH, năm 2023 dự kiến có năm chỉ tiêu khó đạt kế hoạch đề ra, gồm tốc độ tăng tổng sản phẩm trong nước (GDP); GDP bình quân đầu người; tỉ trọng công nghiệp chế biến, chế tạo trong GDP; tốc độ tăng năng suất lao động xã hội; tỉ trọng lao động nông nghiệp trong tổng lao động xã hội.
Nguyên nhân chủ yếu dẫn đến tốc độ tăng GDP dự kiến không đạt kế hoạch là do tác động, ảnh hưởng nặng nề từ bên ngoài và những hạn chế, bất cập từ bên trong, sản xuất kinh doanh gặp nhiều khó khăn. Trong khi đó, nước ta là nước đang phát triển, nền kinh tế đang trong quá trình chuyển đổi, xuất phát điểm thấp, quy mô còn khiêm tốn, độ mở lớn, sức chống chịu và khả năng cạnh tranh còn hạn chế.
Thủ tướng PHẠM MINH CHÍNH