Ngày 7-11, tại phiên chất vấn về lĩnh vực nội chính, tư pháp, nhiều đại biểu Quốc hội (ĐBQH) đã chất vấn Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà về vấn đề cải cách tiền lương, nhất là lương cho giáo viên.
Giải pháp nào tăng lương cho người lao động?
Tại phiên chất vấn, ĐB Trần Thị Thu Hằng (đoàn Đắk Nông) cho hay vấn đề tiền lương đang được người lao động đặc biệt quan tâm. “Xin bộ trưởng cho biết những giải pháp để thực hiện cải cách chính sách tiền lương đồng bộ, toàn diện theo Nghị quyết 27?” - ĐB chất vấn.
Trả lời nội dung này, Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà cho hay Nghị quyết 27 nêu một số giải pháp về cải cách tiền lương. Thứ nhất, xây dựng một hệ thống bảng lương theo vị trí việc làm, theo chức danh, chức vụ lãnh đạo. Thứ hai, quy định mức lương thấp nhất của khu vực công bằng mức lương thấp nhất của khu vực doanh nghiệp. Thứ ba, mở rộng quan hệ tiền lương. Thứ tư, cơ cấu lại giữa lương cơ bản 70%, phụ cấp 30% và thêm 10% nữa để cho các cơ quan, đơn vị trực tiếp thưởng…
Chế độ lương đối với viên chức, nhân viên trường học hiện nay rất thấp, chưa đảm bảo mức lương tối thiểu vùng theo quy định.
Còn ĐB Phạm Thị Kiều (đoàn Đắk Nông) thì quan tâm cụ thể về việc xây dựng vị trí việc làm, một trong những giải pháp quan trọng để cải cách tiền lương. “Đến nay, việc xây dựng vị trí việc làm vẫn chưa hoàn thiện” - bà Kiều nói và đề nghị bộ trưởng cho biết giải pháp để hoàn thành nhiệm vụ này trong thời gian tới.
Đáp lại, Bộ trưởng Trà cho hay đến nay đã hoàn thành xong danh mục vị trí việc làm. Đối với cơ quan, tổ chức hành chính có 866 vị trí, đơn vị sự nghiệp là 615 vị trí và cán bộ, công chức cấp xã là 17 vị trí. “Đặc biệt, đến nay đã xây dựng được tổng số lượng chức danh, chức vụ lãnh đạo là 232 vị trí từ Trung ương đến cấp xã” - bà Trà thông tin.
Cũng theo bộ trưởng Bộ Nội vụ, đến nay cơ bản các bộ, ngành, địa phương đã thực hiện việc xây dựng vị trí việc làm trong bộ máy hành chính nhà nước. Riêng với các cơ quan thuộc khối Đảng, MTTQ, tổ chức chính trị, Bộ Nội vụ đang đề nghị đẩy nhanh tiến độ. Với khối cơ quan QH, hiện Ban Công tác ĐB đang triển khai xây dựng vị trí việc làm thực hiện việc trả lương theo vị trí việc làm để đáp ứng tiến độ cải cách tiền lương từ ngày 1-7-2024.
“Chúng tôi đề nghị các bộ, ngành, địa phương khẩn trương thực hiện” - bà Trà nhấn mạnh và cho biết Bộ Nội vụ sẽ báo cáo với cấp có thẩm quyền để có chỉ đạo các cơ quan liên quan đẩy nhanh tiến độ, kịp thời cải cách tiền lương theo lộ trình đặt ra.
Lương giáo viên sẽ ở mức cao nhất
Tại phiên chất vấn, nhiều ĐBQH đặc biệt quan tâm đến vấn đề cải cách tiền lương cho giáo viên và nhân viên ngành giáo dục. Theo ĐB Nguyễn Thị Tuyết Nga (đoàn Quảng Bình), đây là vấn đề đã được đề cập nhiều trong các phiên chất vấn của QH từ khóa XIV, XV cho đến nay. Giám sát của Ủy ban Văn hóa, Giáo dục cũng cho thấy mức lương giáo viên rất thấp, đặc biệt là giáo viên mầm non trong khi áp lực công việc rất lớn.
Cũng theo bà Nga, tại buổi đối thoại của bộ trưởng Bộ GD&ĐT với 1 triệu nhà giáo, có 6.000 câu hỏi gửi tới bộ trưởng liên quan đến vấn đề này. Nghị quyết 29 của Đảng về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo cũng yêu cầu lương nhà giáo được ưu tiên xếp cao nhất trong hệ thống thang bậc lương hành chính sự nghiệp.
“Đề nghị bộ trưởng Bộ Nội vụ cho biết chủ trương này có được cụ thể trong cải cách tiền lương năm 2024 hay không?” - ĐB chất vấn.
Trả lời, bà Trà thừa nhận thu nhập của giáo viên đã cải thiện nhưng vẫn thấp so với tính chất đặc thù nhà giáo. Tới đây khi cải cách tiền lương, Bộ Nội vụ sẽ căn cứ theo Nghị quyết 27, đặc biệt quán triệt tinh thần Nghị quyết 29/2013 của Trung ương. Theo đó, lương nhà giáo được ưu tiên xếp trong thang bảng lương cao nhất trong hệ thống hành chính sự nghiệp.
“Bộ Nội vụ sẽ phối hợp với Bộ GD&ĐT rà soát chế độ tiền lương, nhất là tiền lương mới và phụ cấp, dự kiến phụ cấp ưu đãi nghề cao nhất đối với nhà giáo để trình cấp có thẩm quyền xem xét, quyết định” - bà Trà khẳng định.
Còn ĐB Trần Kim Yến (đoàn TP.HCM) đề nghị việc tinh giản biên chế, sắp xếp bộ máy trong ngành giáo dục không nên thực hiện theo cách “cào bằng, cơ học” vì có thể gây áp lực lớn đến đội ngũ giáo viên.
Về việc này, theo bà Trà, để giải quyết triệt để cần hoàn thiện về thể chế, trước hết là sửa Luật Giáo dục và có thể ban hành Luật Nhà giáo, các nghị định, thông tư liên quan… để từ đó có điều kiện đảm bảo đời sống giáo viên, đảm bảo số lượng, chất lượng cho hoạt động của đơn vị sự nghiệp giáo dục.
Bà Trà cũng đề nghị Bộ Tài chính tiếp tục rà soát cơ chế để thúc đẩy tự chủ trong lĩnh vực giáo dục, từ đó giảm bớt số viên chức hưởng lương từ ngân sách nhà nước. Các địa phương phải tiếp tục rà soát, sắp xếp quy mô trường, lớp nhằm giảm đầu mối.
Liên quan câu hỏi của ĐB Trịnh Minh Bình (đoàn Vĩnh Long) về tiền lương cho nhân viên ngành giáo dục, bộ trưởng Bộ Nội vụ thừa nhận chế độ lương đối với viên chức, nhân viên trường học hiện nay “rất thấp, chưa đảm bảo mức lương tối thiểu vùng theo quy định”. Vừa qua, Bộ Nội vụ cũng đề nghị các địa phương tổng rà soát nhân viên trường học để có phương án rà soát, sắp xếp danh mục vị trí việc làm chuẩn bị cho việc cải cách chính sách tiền lương với đối tượng này.
Cũng theo bà Trà, nhân viên trường học là viên chức không hưởng phụ cấp công vụ 25% nên tới đây xếp lương sang chính sách tiền lương mới sẽ thiệt thòi. Trong khi đó, nhiều đơn vị, địa phương, bộ, ngành chưa hướng dẫn thi thăng hạng chức danh nghề nghiệp viên chức với họ.
“Có những nhân viên kế toán 10 năm rồi, họ là viên chức nhưng chưa được thi thăng hạng. Tới đây rà soát để xét thăng hạng cho nhân viên là viên chức trong trường học để đảm bảo khi cải cách tiền lương sẽ có điều kiện xếp lương cho họ tốt hơn” - bà Trà nói.
33 huyện, 1.327 xã phải sắp xếp trước tháng 10-2024
Chiều 7-11, tại phiên chất vấn, ĐB Nguyễn Minh Tâm (đoàn Quảng Bình) nêu Nghị quyết 117/2023 của Chính phủ yêu cầu việc sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã giai đoạn 2023-2025 với thời gian rất gấp rút, chưa đến một năm để chuẩn bị đại hội cấp cơ sở năm 2025.
Trả lời, Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà thông tin sau khi tổng rà soát, cả nước có 58 tỉnh phải rà soát, sắp xếp 33 huyện, 1.327 xã. Theo bà, đây là số lượng rất lớn, do đó phải đảm bảo sắp xếp và kết thúc vào tháng 10-2024 để tổ chức đại hội cơ sở. Về giải pháp, bộ trưởng Bộ Nội vụ nêu rõ trước hết vẫn tập trung cao độ nhằm tuyên truyền thống nhất nhận thức, tạo sự đồng thuận trong xã hội, nhất là những địa bàn sắp xếp.
Cũng theo bà Trà, đến nay Bộ Nội vụ đã nhận được phương án sắp xếp của 48/58 tỉnh, thành. Bộ trưởng mong các địa phương còn lại gửi phương án để các bộ, ngành góp ý, sau đó khẩn trương triển khai.
*********
2 bộ trưởng lên tiếng về việc bảo vệ Hoa hậu Ý Nhi, Đất rừng phương Nam
Tại phiên chất vấn và trả lời chất vấn chiều 7-11, các đại biểu (ĐB) đặt câu hỏi với các bộ trưởng về việc bảo vệ người dân khỏi tình trạng bị xâm hại trên không gian mạng.
ĐB Tô Thị Bích Châu (đoàn TP.HCM) dẫn trường hợp Hoa hậu Ý Nhi và phim Đất rừng phương Nam cho rằng hoa hậu và bộ phim này đã bị mạng xã hội “đập cho tơi tả”. “Vậy cách bảo vệ họ như thế nào? Có phải chờ đến khi họ có đơn thì mới có cách thức không?” - ĐB Châu chất vấn Bộ trưởng Bộ TT&TT Nguyễn Mạnh Hùng.
Trả lời, Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng đề cập đến thể chế để bảo vệ khỏi “sự xâm hại” của mạng xã hội. Bộ trưởng cho biết một nghị định sắp được ban hành, trong đó có hướng dẫn về việc này và sẽ có thiết chế để hỗ trợ người dân. Bộ TT&TT cũng đã thành lập Trung tâm xử lý tin giả quốc gia để bảo vệ người dân và trung tâm này cũng nên được thành lập ở các địa phương.
Ngoài ra, đối với các hành vi có tính chất xâm hại trên mạng cũng cần được xử lý nghiêm để răn đe. Văn hóa số cũng cần được xây dựng. Đồng thời, cần có nền tảng đào tạo kỹ năng số cho người dân như Bộ TT&TT đang làm.
Tham gia trả lời, Bộ trưởng Bộ VH-TT&DL Nguyễn Văn Hùng cho biết quản lý không gian mạng thì trách nhiệm chính về quản lý nhà nước thuộc Bộ TT&TT. Thời gian qua, hai bộ đã phối hợp để tháo gỡ và ngăn chặn những thông tin xấu, độc, ảnh hưởng đến văn hóa, thuần phong mỹ tục và cũng đang bàn để xem xét, xử lý.
“Ở góc độ khác là tác động của đội ngũ văn nghệ sĩ, Bộ VH-TT&DL đã ban hành quy tắc ứng xử của đội ngũ làm công tác nghệ thuật có tính chất hướng dẫn về mặt đạo đức để tổ chức thực hiện” - ông Hùng nói.
Còn về bộ phim Đất rừng phương Nam, theo quy định của Luật Điện ảnh, Hội đồng thẩm định phim đã họp và xem xét cấp phép. Theo đánh giá của hội đồng, bộ phim không vi phạm quy định của pháp luật về điện ảnh. “Còn chuyện dư luận có dư luận này, dư luận khác thì cần được xem xét và tính toán xử lý nếu có xúc phạm, bôi xấu” - ông Hùng giải trình.
Cũng trong phiên chất vấn chiều 7-11, Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan là một trong những bộ trưởng nhận được khá nhiều chất vấn.
Trả lời về việc xây dựng, triển khai hồ sơ sức khỏe toàn dân, Bộ trưởng Đào Hồng Lan nói ngành y tế đã chỉ đạo rất quyết liệt trong triển khai ứng dụng công nghệ thông tin và chuyển đổi số trong lĩnh vực quản lý của ngành. Đề án khám chữa bệnh (KCB) từ xa giai đoạn 2020-2025 và kế hoạch thúc đẩy phát triển sử dụng các nền tảng số y tế để thực hiện chuyển đổi số đến năm 2025 đã có các quyết định phê duyệt.
“Thời gian qua, Bộ Y tế tích cực triển khai và áp dụng thí điểm. Chúng tôi lấy ví dụ hiện tại BV Trường ĐH Y Hà Nội cũng là đơn vị triển khai thực hiện đề án KCB từ xa hết sức hiệu quả. Chúng tôi đã đánh giá tổng kết để rút kinh nghiệm, nhân rộng với các đơn vị, cơ sở y tế khác” - Bộ trưởng Đào Hồng Lan nói.
Bà Lan cũng cho hay hồ sơ điện tử hiện đang được thí điểm. Luật Khám bệnh, chữa bệnh vừa được Quốc hội thông qua đã đưa những nội dung liên quan đến phần về công nghệ thông tin nằm trong chi phí quản lý của các cơ sở KCB. Theo lộ trình, hiện nay Chính phủ đang triển khai xây dựng nghị định hướng dẫn Luật Khám bệnh, chữa bệnh (sửa đổi) và những nội dung này sẽ được cụ thể hóa trong thời gian tới…