Chính quyền Ukraine đang phải chạy đua với thời gian, cấp tốc thực hiện các biện pháp mong giữ ấm dân khi mùa đông đang tới gần, trong bối cảnh cơ sở hạ tầng ở các TP lớn bị tàn phá nặng nề do các đợt tập kích tên lửa từ Nga.
 |
Nhà bà Natalia Zemko (trái) và con gái Lesya Zemko (phải) ở thủ đô Kiev (Ukraine) phải dùng đèn cầy thắp sáng vì thiếu điện ngày 22-10. Ảnh: THE GUARDIAN |
Chuẩn bị cả 1.000 điểm sưởi ấm công cộng
Theo tờ The Economist, sau đợt tấn công mới nhất của Nga ngày 31-10, ước tính có tới 350.000 ngôi nhà ở thủ đô Kiev mất điện và 80% không có nước, dù nhà chức trách đến nay đã khôi phục dần hai hệ thống thiết yếu này. Chính quyền Kiev phải dùng tới biện pháp cắt điện luân phiên để tiết kiệm. Ukraine cũng thông báo đến các công dân đã di tản khỏi đất nước hãy tiếp tục ở lại nơi đang lưu trú, không trở về Ukraine trong mùa đông tới do đất nước thiếu điện, thiếu máy sưởi.
Viết trên mạng xã hội Telegram, Thị trưởng thủ đô Kiev Vitali Klitschko cho biết chính quyền TP đang xem xét nhiều kịch bản khác nhau dựa trên mức độ hư hại về cơ sở hạ tầng. “Kịch bản xấu nhất lúc này là với những nơi không có điện, nước và không có hệ thống sưởi. Trong tình huống đó, chúng tôi chuẩn bị hơn 1.000 điểm sưởi ấm công cộng khắp TP” - ông Klitschko thông báo. Các điểm sưởi ấm này sẽ được trang bị một máy phát điện và được cung cấp nước.
Ông Klitschko kêu gọi các nước đồng minh của Ukraine gấp rút viện trợ chăn, quần áo ấm và máy phát điện để giúp người dân trong nước đối phó với mùa đông khắc nghiệt, vì khả năng điện sẽ thường xuyên bị cắt. Một số khu vực ở Ukraine có thể hứng chịu mức nhiệt xuống tới -20 độ C trong thời gian tới, theo cơ quan dự báo thời tiết nước này.
Chính quyền Kiev chuẩn bị hơn 1.000 điểm sưởi ấm công cộng khắp thủ đô.
Giám đốc Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) khu vực châu Âu Han Kluge mới đây cũng cảnh báo rằng mùa đông sắp tới sẽ rất “khốc liệt” với người dân Ukraine. Ông cho rằng nguy cơ người dân bị hạ thân nhiệt, viêm phổi, đột quỵ... nhiều khả năng sẽ gia tăng, đặc biệt với những người phải sống trong những nơi trú ẩn tạm thời không được sưởi ấm và dùng điện.
Ông Yuriy Vitrenko, Giám đốc điều hành (CEO) Công ty dầu khí nhà nước Naftogaz của Ukraine, đã nộp đơn xin từ chức. Chính phủ Ukraine không bình luận về lý do ông Vitrenko từ chức, tuy nhiên diễn biến này đến sau một loạt vụ không kích của Nga nhằm vào các cơ sở hạ tầng năng lượng của Ukraine những tuần gần đây. Công ty Naftogaz cũng đang tranh chấp pháp lý với Tập đoàn Gazprom (Nga) liên quan việc vận chuyển khí đốt của Nga. Vị trí của ông Vitrenko được ông Aleksey Chernyshov, Bộ trưởng phát triển các cộng đồng và vùng lãnh thổ của Ukraine, nắm giữ.
Dân Ukraine cố gắng vượt qua mùa đông sinh tử
Vượt qua mùa đông năm nay đang trở thành vấn đề “sinh tử” với rất nhiều người dân Ukraine. Chia sẻ với tờ The Guardian, bà Natalia (60 tuổi), nhân viên thu ngân tại một cửa hàng bán nước ở Kiev, cho biết mọi người hiện đều nhận ra rằng tình hình bây giờ rất bất ổn và phải dự trữ nhu yếu phẩm càng nhiều càng tốt. Thời gian gần đây có nhiều người đến cửa hàng của bà hơn. “Ngày 10-10, khách hàng đã phải xếp hàng dài ở đây. Chỉ trong một ngày, chúng tôi đã bán được số nước bằng cả một tuần trước đó” - theo bà Natalia.
Ngoài dân thường, binh sĩ Ukraine cũng là đối tượng khách hàng thường xuyên. “Họ thường đến một hoặc hai lần một tháng. Chúng tôi giảm giá cho họ và họ lấy rất nhiều” - bà Natalia cho biết.
Cô Olha (36 tuổi), một giảng viên đại học, cũng cho biết tình hình đang rất khó khăn tại Kiev. “Chúng tôi không có điện, nước, thậm chí không có hệ thống sưởi. Chúng tôi phải dùng nến và đèn vào buổi tối trong trường hợp mất điện” - cô Olha nói, đồng thời cho biết cô phải tự hạn chế sử dụng các thiết bị công suất lớn để giúp giảm bớt áp lực cho lưới điện của TP và thường xuyên phải xếp hàng lấy nước.
Trường đại học mà cô Olha đang làm việc phải sử dụng máy phát điện tạm thời để khắc phục tình trạng mất điện. Song “máy phát điện không phải lúc nào cũng hoạt động, chúng tôi nhiều lúc phải ngồi học trong cảnh không có đèn”, theo cô Olha.
Anh Anton Sevrukov (47 tuổi) sống ở Kiev cùng người mẹ tàn tật không thể di chuyển. Anh chia sẻ vì không có điện, không có nước nên việc chăm sóc mẹ rất khó khăn. Trong bóng tối ở căn hộ chật chội, ẩm mốc, mẹ của anh Sevrukov ngồi trên ghế sofa, đắp chăn, bên cạnh là vài đĩa thức ăn đã hỏng. Anh Sevrukov cho biết đã nhờ một người bạn ở tỉnh Kharkiv chạy vạy mua cho một lò sưởi điện để dùng nếu điện được cấp lại, với hy vọng sẽ sớm có điện để sống qua mùa đông.
Cuộc sống của những người dân Kiev như bà Natalia, cô Olha hay mẹ con anh Sevrukov bị tác động mạnh vì hậu quả của các cuộc tập kích giao tranh giữa Nga và Ukraine. Nhiệt độ hiện tại ở Kiev chưa giảm sâu như mùa đông và người dân phần nào vẫn có thể xoay xở được, nhưng từ tháng 11 đến tháng 3 năm sau, tình hình có thể khó khăn hơn khi nhiệt độ xuống mức đóng băng.•
Phương Tây tích cực tìm cách hỗ trợ Ukraine
Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen tuần trước cho biết Liên minh châu Âu (EU) sẽ cung cấp cho Ukraine 1,42 tỉ USD mỗi tháng để chính phủ nước này đảm bảo hoạt động, phần tiền còn lại dự kiến đến từ Mỹ và các tổ chức quốc tế. Bà Von der Leyen nói trong năm nay EU đã chuyển cho Ukraine gần 19 tỉ USD. Các lãnh đạo EU cũng đang xem xét các khoản hỗ trợ trong năm sau.
Trong khi đó, Ủy viên về năng lượng của EU Kadri Simson nói EU đang nghiên cứu các phương án để hỗ trợ lĩnh vực năng lượng của Ukraine. Bà kêu gọi các công ty nước ngoài nên ưu tiên cung cấp các linh kiện năng lượng cho nước này.
Giới chức Ukraine đã yêu cầu EU cung cấp các hệ thống phòng thủ tên lửa và phòng không để ngăn chặn các đợt tập kích sắp tới của Nga, cũng như áp đặt các biện pháp trừng phạt “mạnh mẽ” đối với Nga và Iran vì cáo buộc Tehran cung cấp máy bay không người lái để Moscow sử dụng ở Ukraine.
