Ngày 7-1, phiên xét xử Phan Văn Anh Vũ (cựu chủ tịch HĐQT Công ty CP Xây dựng 79) cùng hai cựu chủ tịch UBND TP Đà Nẵng Trần Văn Minh, Văn Hữu Chiến và 20 bị cáo trong vụ án thâu tóm nhà, đất công sản và dự án bất động sản (BĐS) ở Đà Nẵng bước sang phần tranh luận.
Mở đầu, đại diện VKS trình bày bản luận tội đối với các bị cáo về hai tội danh vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát, lãng phí và vi phạm các quy định về quản lý đất đai.
Đề nghị xử cựu chủ tịch Đà Nẵng đến 27 năm tù
Đại diện VKS đề nghị HĐXX tuyên phạt Phan Văn Anh Vũ cùng ông Trần Văn Minh (cựu chủ tịch UBND TP Đà Nẵng) 25-27 năm tù về hai tội danh nêu trên.
Cựu chủ tịch Văn Hữu Chiến bị đề nghị mức án thấp hơn, cùng về hai tội danh, 18-20 năm tù. Các bị cáo còn lại bị đề nghị 3-16 năm tù về một trong hai hoặc cả hai tội danh.
Theo VKS, bị cáo Vũ ngoan cố, không thừa nhận hành vi phạm tội. Nhưng với tài liệu, chứng cứ có trong hồ sơ vụ án cũng như kết quả xét hỏi tại tòa, có đủ căn cứ xác định giữa Vũ, Trần Văn Minh và các bị cáo khác trong vụ án có sự thống nhất cùng nhau thực hiện hành vi trái pháp luật.
Vũ biết rõ bản thân và các công ty của mình không thuộc diện mua chỉ định nhà, đất công sản nhưng lợi dụng mối quan hệ với Minh để đề nghị mua chỉ định. Vũ còn móc nối, bàn bạc với giám đốc một số công ty để đứng tên xin mua nhà, đất công sản, xin giảm hệ số sinh lợi, sau đó ăn chia lợi ích với nhau.
Tại các dự án BĐS, Vũ lợi dụng quen biết để câu kết với Trần Văn Minh thực hiện các dự án không qua đấu giá tiền sử dụng đất hoặc áp dụng với giá thấp hơn thị trường, gây thiệt hại hàng chục ngàn tỉ đồng như cáo trạng truy tố.
Các bị cáo tại tòa. Ảnh: TTXVN
Cả Vũ và cựu chủ tịch không nhận sai
Đại diện VKS đánh giá hậu quả của vụ án là đặc biệt nghiêm trọng, không chỉ hàng chục hecta đất đai có vị trí đắc địa ở Đà Nẵng rơi vào tay Vũ mà đau xót hơn là kéo theo 14 cán bộ trung, cao cấp của TP, trong đó có hai cựu chủ tịch, rơi vào vòng lao lý.
Đây cũng là bài học đáng nhớ khi mà những người được Đảng, Nhà nước trao trọng trách nhưng không giữ được mình mà tha hóa, biến chất, bảo kê, tiếp tay cho tội phạm.
Trong đó, Trần Văn Minh với cương vị là chủ tịch UBND TP đã có hành vi ký vào các văn bản quyết định giao, chuyển nhượng bán các nhà, đất công sản trên địa bàn TP cho Vũ và công ty của Vũ trái quy định, cho phép giảm 10% sử dụng đất, hệ số sinh lợi; đồng ý chuyển đổi các dự án nhà, đất công sản…
Bị cáo Minh khẳng định không có quan hệ với Vũ nhưng trên cơ sở nội dung khai báo của các bị cáo trong vụ án và tài liệu điều tra xác định tất cả chính quyền Đà Nẵng, nhân dân, doanh nghiệp đều biết Vũ. Nếu không phải doanh nghiệp của Vũ thì không bao giờ nhận được nhiều nhà, đất công sản và hầu hết các nhà, đất công sản rơi vào tay Vũ gây bức xúc cho doanh nghiệp, nhân dân…
Việc bị cáo không thừa nhận sai phạm thể hiện việc không nhận thức được hành vi trái pháp luật nên cần có hình phạt nghiêm khắc.
Trong khi đó, bị cáo Văn Hữu Chiến trong thời gian giữ chức vụ phó chủ tịch UBND TP đã ký ban hành cho phép chuyển nhượng và phê duyệt nhà, đất công sản, dự án BĐS trái quy định pháp luật. Bị cáo là người giúp sức cho bị cáo Minh thực hiện hành vi phạm tội.
“Chúng tôi bị oan lắm!”
Tự bào chữa cho mình, ông Trần Văn Minh nói bản luận tội của VKS có những điểm chấp nhận được nhưng có những điểm cần giải trình thêm.
Trong đó, tại dự án 29 ha khu đô thị quốc tế Đa Phước (gây thiệt hại hơn 11.000 tỉ đồng), ông Minh khẳng định đất ở đây do Công ty Daewon (Hàn Quốc) đổ. Tại thời điểm giao đất cho Công ty CP Xây dựng 79 thì đây vẫn là đất mặt nước.
Ông Minh cho biết đã gửi HĐXX một bản đồ vệ tinh mà chính tay mình làm để làm chứng cứ mang tính chất khoa học. Bị cáo đề nghị HĐXX có thể sử dụng công nghệ để trình chiếu, phóng to các tài liệu cho thấy 29 ha tại thời điểm năm 2005, năm 2011 là mặt nước hay đất.
Cựu chủ tịch Đà Nẵng nói: “Chúng tôi oan cho cái vụ 29 ha này lắm!”, vì từ một vùng trũng nước bị ô nhiễm, TP không bỏ ra đồng nào mà thu được 87 tỉ đồng… “Tại sao chúng tôi lại phải lên đây ngồi mang tội, vô lý quá, mong HĐXX xem xét” - ông Minh nói.
Ông Minh còn không đồng tình với cách tính thiệt hại của cơ quan tố tụng khi lấy giá ở thời điểm năm 2018 trừ đi giá thu vào từ năm 2011. Bởi điều này không có sách vở nào quy định cách tính như vậy, mà phải quy đổi về thời gian.
Đến lượt mình, Phan Văn Anh Vũ nói “thật sự thất vọng” khi nghe bản luận tội của đại diện VKS. Vũ hoàn toàn phản đối, đồng thời khẳng định mình không phạm tội.
Vũ nói mình không đồng phạm với cựu chủ tịch Trần Văn Minh vì không hề có sự bàn bạc giữa hai bên. Trong 22 nhà, đất công sản và bảy dự án BĐS, không một tài sản, dự án nào mà bị cáo chia chác với ông Minh hay bất cứ một cán bộ, lãnh đạo nào của Đà Nẵng.
Cũng giống phần xét hỏi, Vũ cho biết việc thành lập và tham gia năm công ty là để kinh doanh BĐS chứ không phải thâu tóm hay đầu cơ gì. Vũ nhiều lần nói thấy TP có chủ trương bán và phù hợp với túi tiền thì mua. Còn những vấn đề giảm 10% hay cho phép đổi tên, đó là chủ trương, chính sách của TP.
Đặc biệt, Vũ đề nghị VKS rút lại từ “bảo kê” khi nói về hành vi của hai cựu chủ tịch UBND TP Đà Nẵng vì từ này “ngoài chợ quá”. Bị cáo còn phản đối cáo buộc của đại diện VKS khi cho rằng mình ngoan cố. Bởi trong suốt quá trình bị tạm giam, không một lần nào điều tra viên, kiểm sát viên vào trại giam mà bị cáo từ chối làm việc hoặc không trả lời câu hỏi. Hơn thế, mọi công dân đều có quyền trình bày trước tòa và không buộc phải thừa nhận hành vi phạm tội.
Cựu thượng tá tình báo Bộ Công an một lần nữa khẳng định mình hoàn toàn không có quan hệ với lãnh đạo TP Đà Nẵng, trong đó có cố Bí thư Nguyễn Bá Thanh, hai cựu chủ tịch, cũng như các bị cáo ngồi đây.
Về phía mình, ông Văn Hữu Chiến trình bày rất nhiều về bối cảnh lịch sử của Đà Nẵng để mong HĐXX xem xét. Ông cũng kể những thành tích mà TP đạt được trong khoảng thời gian 10 năm nhưng bị HĐXX nhắc nhở tập trung.
Bị cáo Chiến khẳng định làm việc theo quy chế rất rõ ràng từ trên xuống dưới. Cá nhân bị cáo khi đó là phó chủ tịch, phụ trách mảng TN&MT nhưng việc bán nhà, chuyển quyền sử dụng đất đều do chủ tịch trực tiếp quyết định.
Thực tế bị cáo không tư lợi mà đều vì lợi ích chung của TP, không quen biết, câu kết với Vũ mà làm việc đúng theo quy trình. Bị cáo chỉ là cấp phó, chỉ giúp việc, một số văn bản bị cáo chưa ký thì ở dưới đã nộp tiền mấy tháng rồi, sau đó cơ quan tham mưu dự thảo văn bản trình ký, việc ký lúc này chỉ là để hoàn thành thủ tục.
| Những câu nói ấn tượng tại tòa  Các đồng chí hồi đó năn nỉ tôi lên (phó chủ tịch UBND TP Đà Nẵng - PV). Báo cáo HĐXX, đó là sự thật. Nếu lên mà phức tạp như thế này đúng thật hồi đó tôi quyết định không lên. Nếu nghĩ đến bây giờ cảm thấy những quy kết sai trái như bây giờ, chắc chắn tôi không lên làm phó chủ tịch rồi. Bị cáo VĂN HỮU CHIẾN  Tôi có chuyên môn về vấn đề kỹ thuật này. Tôi chịu trách nhiệm, nếu quả thật không đúng như vậy, ngoài chịu 25 năm ngồi tù, tôi còn trả lại bằng tiến sĩ kỹ thuật cho Nhà nước. Còn nếu đúng thì sao? Xin HĐXX có thể trình ra cái bản đồ khổ A0 mà tôi đã gửi đến thư ký để chứng minh đất năm 2011 là đất mặt nước. Bị cáo TRẦN VĂN MINH  Vì điều kiện gia đình kinh tế khó khăn, tôi không được học hành đến nơi đến chốn nên tôi kinh doanh, bôn ba nhiều nghề. Rất may trời phú cho năng khiếu bẩm sinh, đó là kinh doanh BĐS, hay nói nôm na là buôn bán đất đai, nhà cửa. Bị cáo PHAN VĂN ANH VŨ |
