Lâu nay Ủy ban Olympic Quốc tế (IOC) điều tra, trừng phạt thể thao Nga dưới dạng nhỏ lẻ khi phát hiện VĐV Nga sử dụng chất cấm ở những trường hợp cụ thể.
Vài năm trở lại đây mối hoài nghi từ IOC và Cơ quan chống Doping thế giới (WADA) với các đoàn thể thao Nga ngày càng lớn hơn. Và đến lúc mọi chuyện “bể” ra như những cơn đại địa chấn và “kiến tạo” lại vậy.
Olympic mùa Đông 2018, đoàn Nga sẽ thi đấu ngọn cờ Olympic
Vì sao những ngày qua, IOC và WADA rất mạnh mẽ trong việc đưa ra những án phạt nặng như trời giáng xuống thể thao Nga?
Năm sáu năm trở lại đây và cả hiện nay, nhiều VĐV Liên Xô (cũ) và Nga bây giờ, những cựu vô địch Olympic sống ở nước ngoài đã lên tiếng về vấn nạn doping, những cách thức đối phó với việc kiểm tra doping khi các đoàn thể thao lớn của Liên Xô trước đây và Nga bây giờ ra thi đấu các giải lớn, trong đó có Olympic.
Gần đây nhất, ông Rodchenkov, cựu quan chức về hưu đang sống ở nước ngoài, từng đứng đầu một phòng điều hành kiểm tra doping của Nga hoàn toàn đồng ý với các cáo buộc của WADA lẫn IOC với thể thao Nga.
...Họ không được khoác lên mình màu cờ tổ quốc
Theo như quy chế của IOC thì các phòng thí nghiệm, kiểm tra doping, đều phải hoạt động độc lập, không chịu tác động bởi chính trị và quyền lực. Các mẫu thử nghiệm phải được mã hóa 100%.
Nhưng các phòng thí nghiệm ở Nga (và Liên Xô trước đây) đều thuộc sở hữu nhà nước và có sự can thiệp của nhà nước vào rất sâu, trong đó có việc dùng dược chất đặc biệt để mẫu thử không phản ứng dương tính với chất cấm.
Nhiều báo chí quốc tế đến Nga tham gia đưa tin Olympic mùa Đông Sochi 2014 tại Nga, họ kết luận rằng, hầu hết nhân viên làm việc ở phòng xét nghiệm doping là mật vụ, công an ngầm và quan trọng hơn là hoạt động không độc lập, bị chi phối lớn bởi nhà nước.
Quốc kỳ Nga không được phấp phới ở Pyeongchang
Đấy là những chỉ tiêu cơ bản của các phòng xét nghiệm doping đã bị vi phạm theo chuẩn IOC và WADA…
Và nó đã dẫn đến một hệ lụy khủng khiếp và nhiều năm qua, các đoàn thể thao Nga, nhất là điền kinh, bơi lội, cử tạ,... liên tục bị cấm thi đấu dài hạn.
Câu hỏi đặt ra là những cựu VĐV Liên Xô và Nga hầu hết là những nhà vô địch thế giới, Olympic sau này ra nước ngoài sống, họ lên truyền hình nói về bản chất của việc này thì họ là “tội đồ” hay những “người hùng”?
Nga chấp nhận thực tại để thay đổi
Tất cả những gì các nhà cựu vô địch của Liên Xô và Nga nói ra đều là “những cơn địa chấn” cần thiết để giúp thể thao Nga nhìn nhận và kiến tạo lại. Không thể che giấu mãi để dẫn đến một lúc nào đó nó sẽ sụp đổ nặng hơn, đau hơn.
Ông Zhukov, Chủ tịch Ủy ban Olympic Nga, nói sau khi IOC chính thức tước ngôi vô địch toàn của Nga tại Olympic mùa Đông 2014 và cấm đoàn Nga dự Olympic mùa Đông 2018: “Với tư cách là cựu VĐV, nhà vô địch, tôi xin lỗi những VĐV “sạch” (không dùng chất cấm chủ đích) vì đã ảnh hưởng đến các bạn. Nhưng các bạn hãy tin sự đổ vỡ này sẽ là chiếc cầu để đưa các bạn đến một tương lai tươi sáng hơn, trung thực hơn và có nền móng vững chãi hơn”.
Nga là cường quốc số 1 Olympic mùa đông
Còn cựu lãnh đạo phòng thí nghiệm doping Nga, ông Rodchenkov thì nói: “Không phải lúc này thì là lúc nào? Chúng ta cần nhìn rõ vào thực tại để khắc phục và đi lên bằng sự trong sáng và minh bạch. Đó mới là cái đích cuối cùng”.
Lãnh đạo thể thao Nga đã kịp nhìn ra để sửa sai trước khi quá muộn. Quan trọng hơn là họ đã nhìn thẳng vào những tồn tại của mình để quyết liệt thay đổi.
IOC cấm thể thao Nga tại Olympic mùa Đông 2018 như thế nào?
IOC cấm đoàn Nga dự Olympic mùa Đông Pyeongchang (Hàn Quốc) nhưng vẫn rất mở. Các VĐV “sạch” của Nga hoàn toàn đủ quyền tranh tài ở đại hội này nhưng không phải màu quốc kỳ Nga mà là màu cờ… trung lập, tức cờ Olympic. Các VĐV ăn mừng nếu dùng cờ thì đó là cờ Olympic. Trên áo đấu, tập luyện và bất kỳ trang phục nào của các đoàn thể thao Nga cũng không được có quốc kỳ Nga mà là cờ Olympic.