Cục Đường bộ vừa có văn bản gửi Công ty cổ phần Phát triển đường cao tốc Biên Hòa – Vũng Tàu (BVEC) liên quan đến việc tháo dỡ các trạm thu phí trên tuyến Quốc lộ 51. Trong văn bản này, Cục Đường bộ yêu cầu BVEC phải thực hiện việc tháo dỡ và hoàn toàn chịu trách nhiệm nếu việc tháo dỡ không được triển khai theo quy định.
Hợp đồng BOT không cho phép thế chấp trạm thu phí
Theo Cục Đường bộ, tại cuộc họp ngày 10-10, đơn vị đề nghị BVEC có ý kiến bằng văn bản về việc tháo dỡ các trạm thu phí trước ngày 20-10 và khẳng định BVEC phải hoàn toàn chịu trách nhiệm nếu việc tháo dỡ không được thực hiện.
Đến cuộc họp ngày 4-11, BVEC cho biết sẽ tiếp tục nghiên cứu và đề xuất phương án xử lý trước ngày 4-12. Tuy nhiên, đến ngày 4-12, BVEC có văn bản phản hồi và vẫn chưa đưa ra ý kiến cụ thể về phương án xử lý các vướng mắc của dự án, đồng thời cũng chưa có ý kiến chính thức đối với việc tháo dỡ các trạm thu phí trên tuyến Quốc lộ 51.
Liên quan đến việc cầm cố, thế chấp để vay vốn thực hiện dự án BOT Quốc lộ 51, BVEC cho biết hiện dự án vẫn còn hơn 307 tỉ đồng vốn chưa hoàn trả cho cổ đông và dư nợ gốc ngân hàng là 470 tỉ đồng, chưa tính hơn 141 tỉ đồng tiền lãi.
Theo BVEC, quyền thu phí tại ba trạm thu phí trên tuyến Quốc lộ 51 hiện đang là tài sản bảo đảm cho các khoản vay ngân hàng. Do đó, doanh nghiệp cho rằng chưa thể tháo dỡ các trạm khi chưa có ý kiến của các ngân hàng đồng tài trợ. Đây cũng là lý do các trạm vẫn tồn tại sau gần ba năm kể từ khi dừng thu phí.
Tuy nhiên, trong văn bản gửi BVEC, Cục Đường bộ khẳng định rõ chỉ đồng ý cho phép doanh nghiệp được cầm cố, thế chấp quyền thu phí tại các trạm thu phí T1, T2 và T3 trên Quốc lộ 51 để vay vốn ngân hàng cho đến khi hết hạn hợp đồng BOT số 21/2009. Hợp đồng BOT không có nội dung nào cho phép thế chấp các trạm thu phí.
Từ đó, Cục Đường bộ yêu cầu BVEC khẩn trương phối hợp với Khu Quản lý đường bộ IV để thống kê, lập danh mục tài sản gồm nhà điều hành, hệ thống thiết bị thu phí gắn liền với ba trạm thu phí T1, T2, T3 và các tài sản khác hình thành trong giai đoạn kinh doanh, khai thác. Việc này nhằm hoàn thiện thủ tục xác lập sở hữu toàn dân đối với các hạng mục tài sản còn lại theo quy định.
Bên cạnh đó, nhà đầu tư phải thực hiện bàn giao các trạm thu phí trên Quốc lộ 51 cho Khu Quản lý đường bộ IV để triển khai các thủ tục tháo dỡ, bảo đảm an toàn giao thông trên toàn tuyến. Cục Đường bộ nhấn mạnh BVEC hoàn toàn chịu trách nhiệm nếu việc tháo dỡ không được thực hiện.
Hai địa phương đồng loạt yêu cầu tháo dỡ
Không chỉ Cục Đường bộ, hai địa phương có tuyến Quốc lộ 51 đi qua cũng đã có văn bản yêu cầu tháo dỡ các trạm thu phí, tránh tình trạng kéo dài, gây mất an toàn giao thông và bức xúc trong dư luận.
Sở Xây dựng tỉnh Đồng Nai mới đây đã có văn bản gửi Cục Đường bộ và BVEC liên quan đến các trạm thu phí trên địa bàn tỉnh. Theo đó, tuyến Quốc lộ 51 đoạn qua địa bàn tỉnh được UBND tỉnh giao Sở Xây dựng quản lý từ ngày 23-6-2025.
Trong quá trình quản lý, sử dụng, Sở Xây dựng Đồng Nai nhận định Quốc lộ 51 là tuyến giao thông huyết mạch, có vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy giao thương, du lịch, phát triển kinh tế - xã hội của khu vực Đông Nam Bộ. Đặc biệt, tuyến đường này có ý nghĩa kết nối quan trọng giữa tỉnh Đồng Nai với khu vực Vũng Tàu - TP.HCM, nhất là sau khi hoàn thành đề án sắp xếp địa giới hành chính các tỉnh.
Tuy nhiên, trên đoạn tuyến qua Đồng Nai hiện vẫn tồn tại hai trạm thu phí T1 (Km10+778) và T2 (Km28+450). Các trạm này hiện không còn sử dụng, đã xuống cấp nhưng chưa được tháo dỡ, tiềm ẩn nguy cơ ùn tắc, mất an toàn giao thông và ảnh hưởng đến mỹ quan đô thị.
Từ thực tế trên, Sở Xây dựng Đồng Nai đề nghị Cục Đường bộ và BVEC khẩn trương tháo dỡ hai trạm thu phí T1 và T2. Việc tháo dỡ nhằm chỉnh trang đô thị, bảo đảm an toàn giao thông, phòng ngừa nguy cơ ùn tắc, đồng bộ quy mô mặt cắt ngang trên toàn tuyến, đồng thời giải quyết các bức xúc, kiến nghị kéo dài của cử tri trên địa bàn.
Tại TP.HCM, Văn phòng Sở Xây dựng cũng đã có thông báo kết luận cuộc họp diễn ra vào ngày 19-12 của Phó giám đốc Sở Xây dựng Võ Khánh Hưng liên quan đến trách nhiệm tháo dỡ trạm thu phí T3 trên Quốc lộ 51.
Theo kết luận cuộc họp, lãnh đạo Sở Xây dựng TP.HCM khẳng định việc tháo dỡ trạm thu phí đường bộ T3 trên Quốc lộ 51 là hết sức cần thiết và cấp bách, nhằm bảo đảm an toàn giao thông, bảo vệ tính mạng và tài sản của người dân.
Mặc dù các cơ quan có thẩm quyền như Sở Xây dựng TP.HCM, Công an TP.HCM, Cục Đường bộ, Khu Quản lý đường bộ IV và UBND phường Tân Hải đã nhiều lần có văn bản đề nghị, đôn đốc BVEC khẩn trương tháo dỡ trạm thu phí T3 trước ngày 15-12, song đến nay doanh nghiệp vẫn chưa thực hiện.
Theo Sở Xây dựng TP.HCM, việc BVEC không tháo dỡ trạm thu phí T3 là hành vi đặt, để chướng ngại vật trái phép trên đường bộ, vi phạm các hành vi bị nghiêm cấm theo quy định của Luật Trật tự an toàn giao thông đường bộ.
Do đó, Sở Xây dựng yêu cầu BVEC khẩn trương hoàn thành việc tháo dỡ trạm trong tháng 12-2025. Nếu hết ngày 31-12 mà BVEC vẫn không thực hiện, Sở Xây dựng TP.HCM sẽ chỉ đạo Trung tâm Quản lý hạ tầng kỹ thuật tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu chủ trì, phối hợp với các đơn vị liên quan để tổ chức tháo dỡ. Mọi vấn đề phát sinh liên quan, nếu có, BVEC phải hoàn toàn chịu trách nhiệm.
Trao đổi với Pháp Luật TP.HCM, đại diện BVEC cho biết dự án BOT Quốc lộ 51 hiện vẫn chưa thu hồi đủ vốn nên việc tháo dỡ trạm thu phí gặp nhiều khó khăn. Tuy nhiên, đại diện doanh nghiệp không khẳng định có thực hiện việc tháo dỡ hay không mà chỉ cho biết: “Vấn đề khó khăn của công ty đã trình bày đầy đủ với các cơ quan chức năng có thẩm quyền”.
Dự án BOT Quốc lộ 51 được khởi công tháng 8-2009 và hoàn thành, đưa vào khai thác từ tháng 4-2013. Đến năm 2023, BVEC, Cục Đường bộ và các bên liên quan bắt đầu đàm phán về việc thu hồi vốn và bàn giao dự án.
Ngày 9-1-2023, trong quá trình đàm phán, Cục Đường bộ có công văn yêu cầu tạm dừng thu phí từ ngày 13-1-2023 với nhận định dự án đã hoàn vốn.
Ở chiều ngược lại, BVEC cho rằng dự án chưa hoàn vốn nên việc dừng thu phí khiến doanh nghiệp không còn kinh phí duy tu, bảo trì và phải bàn giao dự án cho Khu Quản lý đường bộ IV từ ngày 19-4-2023.
