Khảo sát tại nhiều chợ truyền thống trên địa bàn TP.HCM, giá vải thiều đang ở mức khá rẻ so với cùng kỳ năm ngoái, dao động từ 30.000 - 40.000 đồng/kg. Theo tiểu thương, với mức giá phải chăng, vải đang là mặt hàng nhận được nhiều sự đón nhận từ người tiêu dùng.
Viện dinh dưỡng quốc gia cho biết, vải là một loại quả đặc trưng mùa hè, có giá trị dinh dưỡng cao. Theo sách Nam dược thần diệu của Tuệ Tĩnh, quả vải được gọi là lệ chi, có vị ngọt, tính hàn, không độc, hòa khí, thông tinh thần, trị nặng đầu, đậu sợi. Về mặt dinh dưỡng, 100g cùi vải có chứa khoảng 15 gam đường, 36 mg vitamin C (tương đương lượng vitamin C trong quả cam), ngoài ra còn chứa một số vitamin khác như B1, B2, B6, niacin, folate và chất khoáng quan trọng như magie (10 mg), kali (171 mg), đồng (148 mg), selen (0,6 mg).
Với những hàm lượng dinh dưỡng trên, vải mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe như điều hòa huyết áp, thúc đẩy tiêu hóa, tăng cường miễn dịch... Dẫu vậy, người tiêu dùng cũng nên thận trọng trong việc ăn vải để đảm bảo sự hài hòa trong dinh dưỡng và sức khỏe.
 |
Vải thiều tuy giàu dinh dưỡng nhưng cần được tiêu thụ đúng cách. Ảnh: HẠ QUYÊN |
Theo đó, Viện dinh dưỡng Quốc gia đưa ra 3 lưu ý khi ăn vải, phòng tránh ngộ độc cũng như ảnh hưởng tới sức khỏe.
Không ăn vải lúc đói
Tại Ấn Độ, nghiên cứu của các nhà khoa học đăng trên tạp chí Lancet vào tháng 4-2017 cho thấy, ăn vải lúc đói trong khi đã nhịn đói bữa tối hôm trước gây ra các bệnh cấp tính liên quan đến thần kinh và tỷ lệ tử vong cao. Cụ thể, ở Muzaffarpur - vùng trồng vải lớn nhất Ấn Độ - hàng năm đều xảy ra các vụ bùng phát bệnh thần kinh cấp tính ở trẻ em.
Không ăn vải xanh, vải chưa chín hẳn
Nghiên cứu nói trên cũng thực hiện khảo sát trên 390 bệnh nhân (trong đó 122 người chết) phát hiện chất hypoglycin A và methylencyclopropyl glycine (MCPG) trong nước tiểu các bệnh nhân. Xét nghiệm cũng cho thấy hàm lượng các chất này trong quả vải xanh cao gấp 2-3 lần so với vải chín. Hypoglycin A và MCPG là hai chất gây hạ đường huyết và bệnh não ở động vật thí nghiệm, do ức chế quá trình chuyển hóa axít béo thành đường glucose.
Theo Viện dinh dưỡng Quốc gia, tuy chưa có nghiên cứu công bố nào về hàm lượng hypogycin A và MCPG trong quả vải ở Việt Nam. Dẫu vậy để đảm bảo an toàn thực phẩm, thì Viện cũng khuyến nghị người dân tuyệt đối không ăn vải xanh, chưa chín hẳn và không ăn vải lúc đói.
PGS-TS Nguyễn Thị Lâm, Nguyên Viện phó Viện dinh dưỡng quốc gia, cũng đồng tình và cho rằng việc ăn vải khi đói chỉ đang khiến cơ thể đột ngột ngấm nhiều đường, cơ thể sẽ kích thích tiết insulin quá mức, khiến cho nhiều người có cảm giác nôn nao, hoa mắt, chân tay bủn rủn.... Dân gian gọi đây là hiện tượng "say vải".
Không ăn quá nhiều vải cùng một lúc
Nạp quá nhiều vải vào cơ thể cùng lúc sẽ khiến chỉ số đường của cơ thể tăng cao, tăng mỡ máu. Đặc biệt, những người bị tiểu đường nếu ăn vải quá nhiều làm biến động đường huyết.
PGS-TS Nguyễn Thị Lâm cũng nhấn mạnh, vải thiều là loại quả không được khuyến khích sử dụng ở người bị tiểu đường, bởi lẽ trong cùi vải có nhiều đường glucoza, nếu ăn lượng lớn vải một lúc, sẽ khiến lượng lớn đường glucoza trong máu vượt quá khả năng hấp thụ chuyển hóa của gan, gây bất lợi cho người bị tiểu đường.
