Nắng nóng là một trong những điều kiện cho sự phát triển của các loại vi khuẩn, nấm mốc làm cho thức ăn nhanh hỏng, dễ bị ôi thiu, nếu chúng ta không bảo quản cẩn thận và đúng cách.
 |
Sử dụng thực phẩm bị nấm mốc sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe. Ảnh: PIXAPAY |
Trong khi đó, không ít người lại có thói quen, rửa bỏ nấm mốc rồi sử dụng. Điển hình như gạo, ngô, đậu hoặc ngay cả bánh nhiều người cũng sử dụng khi đã phát sinh nấm, mốc. Tuy nhiên, rửa chỉ làm trôi đi nấm mốc bên ngoài còn bên trong những thực phẩm đã bị ẩm, sản sinh nấm, chất độc, khi sử dụng sẽ ảnh hưởng lớn đến sức khỏe.
Theo TS Nguyễn Văn Chung, giảng viên khoa học dinh dưỡng và ẩm thực, Trường ĐH Công nghiệp Thực phẩm TP.HCM, nấm mốc phát triển tùy thuộc vào môi trường. Cụ thể, nấm mốc phát triển cần phải có môi trường phù hợp với chúng, đó là độ ẩm cao và nhiệt độ nóng ấm thích hợp. Người sử dụng thực phẩm nấm mốc có thể dẫn đến rối loạn tiêu hóa, sử dụng lạc, đậu bị mốc có thể ảnh hưởng đến gan.
“Thực phẩm bị nấm mốc có thể gây nên những độc tố. Có nhiều dạng nấm mốc khác nhau, độc tố sẽ tùy theo mức độ đó là dạng nấm mốc gì. Đối với những thực phẩm bị nấm mốc người dân nên loại bỏ, không nên sử dụng để tránh ngộ độc, ảnh hưởng lớn đến sức khỏe”- TS Nguyễn Văn Chung chia sẻ.
Theo Viện Dinh dưỡng Quốc gia, có rất nhiều loài nấm mốc đã được biết đến có thể sản sinh ra độc tố, hầu hết chúng đều nguy hiểm cho sức khỏe con người. Mức độ độc của nấm mốc là khác nhau, do đó khi xâm nhập vào cơ thể chúng gây bệnh không giống nhau.
Với những loại ít độc hoặc một liều lượng nhỏ độc tố nấm chỉ gây ngộ độc nhẹ, người bệnh bị nôn mửa, tiêu chảy, choáng váng… Với những độc tố vi nấm tích lũy trong cơ thể lâu dần dẫn đến bệnh hiểm nghèo nguy hiểm như ung thư gan do aflatoxin, suy thận do ochratoxin…
Đối với các loại bánh ngọt, dù sau khi thành phẩm đều được tiệt khuẩn nhưng quá trình bảo quản kém hoặc để quá lâu đều có thể sinh ra vi sinh vật có hại và nấm mốc.
Đối với các loại hạt bị nấm mốc, một trong các độc tố vi nấm nguy hiểm được sản sinh ra là Alfatoxin. Loại độc tố này không chỉ gây ngộ độc cấp tính mà còn tích lũy dần dần trong cơ thể và gây ra bệnh ung thư.
Gần đây, một gia đình ở xã Lũng Pù, huyện Mèo Vạc, tỉnh Hà Giang ăn bánh trôi ngô thì bị ngộ độc, nhiều trường hợp phải nhập viện cấp cứu, một trường hợp tử vong.
TS.BS Nguyễn Trung Nguyên, Giám đốc Trung tâm Chống độc Bạch Mai, cho biết đặc điểm chung của những bệnh nhân nặng được chuyển tới BV Bạch Mai là tổn thương gan ồ ạt và suy gan tối cấp tính (tức là xuất hiện rất sớm, diễn biến rất nhanh và nặng nề), hôn mê gan, tiên lượng rất nặng, có nguy cơ cao tử vong, trong đó có lọc máu thay huyết tương thể tích cao, lọc máu liên tục, truyền thuốc giải độc.
Theo BS Nguyên, nhiều đồng nghiệp ở các tỉnh chia sẻ một thực tế là ở nhiều địa phương miền núi khu vực xa xôi, do hạn chế về điều kiện giao thông và kinh tế, nguồn thực phẩm gần như duy nhất của bà con là ngô.
Ngô sau khi trồng có thể có sẵn ít mốc nhưng đặc biệt sau khi để khô nhiều tháng thì mốc dễ dàng phát triển. Nếu bà con tách lấy hạt ngô lành lặn làm sạch và xay thành bột làm bánh ăn ngay thì lượng mốc và độc tố có thể còn ít và chưa bị ngộ độc.
Tuy nhiên, bột đã bị nghiền để không thì mốc nhanh chóng phát triển và dễ gây ngộ độc. Có một số nơi khác có thể có gạo nhưng lại gạo cũ bị mốc cũng có thể dẫn tới các ngộ độc và bệnh tật do độc tố từ mốc gây ra.
BS Nguyên khuyến cáo người dân khi sử dụng hạt ngô khô làm thực phẩm, đặc biệt là những người dân sử dụng ngô làm thực phẩm thiết yếu cần phải tuân theo các hướng dẫn khuyến cáo của chính quyền địa phương và các cơ quan chức năng về phòng tránh ngộ độc.
Tuyệt đối không sử dụng ngô mốc, không sử dụng bột ngô cũ để làm bánh hay thức ăn. Hạt ngô kể cả sạch sau khi đã xay, nghiền thành bột cần chế biến ngay toàn bộ thành thức ăn và ăn hết sớm.
NHƯ LOAN
