Sở NN&MT TP.HCM vừa có thông tin liên quan tình hình quan trắc chất lượng môi trường năm 2025 và đề xuất chương trình quan trắc tài nguyên và môi trường TP.HCM năm 2026.
Chất lượng không khí đã suy giảm
Theo báo cáo của Sở NN&MT, kết quả quan trắc chất lượng môi trường không khí trên địa bàn TP (tại các trạm tự động, liên tục) trong năm 2025 cho thấy chỉ số chất lượng môi trường không khí hàng ngày (AQI ngày) đa phần duy trì tại mức tốt (chiếm từ 56,01 – 86,93% tùy từng trạm quan trắc).
Tuy nhiên, có một số ngày tại các trạm nằm ở mức kém (chiếm từ 4,24 – 10,88%) tùy từng trạm quan trắc), chỉ số AQI ngày ở mức xấu chỉ có một ngày và không có ngày nằm trong mức rất xấu hay nguy hại.
Kết quả quan trắc chất lượng môi trường không khí tại TP.HCM trong năm 2025 cho thấy:
Bụi TSP và PM10: Ghi nhận xu hướng tăng trong năm 2025, chủ yếu tại các khu vực có mật độ giao thông cao, các khu vực gần các khu công nghiệp, cụm công nghiệp, cảng biển và khai thác khoáng sản; tuy nhiên, tại các khu vực dân cư không tăng đáng kể, một số vị trí giảm.
Do đó, cần tiếp tục tăng cường công tác quan trắc tại các khu vực giao thông và công nghiệp, đặc biệt là khu vực trung tâm của TP.HCM cũ, nơi có mật độ giao thông cao nhưng hạ tầng giao thông nhỏ hẹp, thường xuyên xảy ra tình trạng ùn ứ phương tiện giao thông.
Bụi PM2.5: Kết quả cho thấy năm 2024 nồng độ Bụi PM2.5 vẫn trong giới hạn quy chuẩn, nhưng đến năm 2025 một số vị trí đã vượt ngưỡng (1,1 – 4,6 lần), tập trung ở các khu vực giao thông và công nghiệp. Đây là thông số có ảnh hưởng lớn đến sức khoẻ của người dân và cần theo dõi thường xuyên.
Benzen: Có xu hướng tăng trong năm 2025, tại một số điểm giao thông nồng độ Benzen đã vượt quy chuẩn cho phép.
Tiếng ồn: Có xu hướng giảm nhẹ nhưng vẫn vượt quy chuẩn tại một số điểm giao thông và khu xử lý chất thải rắn, đây là những khu vực cần tiếp tục được kiểm soát. Nguyên nhân chính được xác định là do mật độ giao thông gia tăng, hoạt động xây dựng, mở rộng hạ tầng giao thông, ùn tắc cục bộ khi phân luồng phương tiện, cùng với khai thác khoáng sản, vận chuyển vật liệu xây dựng và xử lý chất thải.
Các thông số khác như: SO2, NO2, CO, O3, Pb, độ rung...: duy trì ổn định, trong giới hạn quy chuẩn.
"Chất lượng không khí trong năm 2025 đã xuất hiện dấu hiệu suy giảm so với những năm trước đây, nổi bật là ô nhiễm bụi mịn và tiếng ồn giao thông.
Điều này phản ánh sức ép ngày càng lớn từ đô thị hóa, phát triển công nghiệp và vận tải và tình hình thời tiết cực đoan diễn ra với tần suất ngày càng tăng cũng góp phần làm cho tình hình ô nhiễm môi trường không khí ngày càng trầm trọng hơn.
Nếu không có giải pháp quản lý phù hợp, chất lượng không khí có thể tiếp tục suy giảm, ảnh hưởng đến sức khỏe cộng đồng và mục tiêu phát triển bền vững.
Vì vậy, việc tiếp tục tăng cường tần suất quan trắc, mở rộng mạng lưới quan trắc để từng bước làm dầy nguồn số liệu quan trắc, từ đó tăng khả năng cảnh báo ô nhiễm môi trường, để kịp thời đánh giá và đưa ra biện pháp quản lý hiệu quả trong thời gian tới"- Báo cáo của Sở NN&MT nêu rõ.
Giảm thiểu ô nhiễm bụi trong thi công xây dựng
Theo Sở NN&MT, TP.HCM mới với quy mô dân số khoảng 14 triệu người và gần 12,7 triệu phương tiện giao thông (chưa bao gồm các phương tiện của người dân từ các khu vực khác mang vào TP), cùng với tốc độ đô thị hóa và công nghiệp hóa nhanh chóng, TP.HCM đang và sẽ phải đối mặt với những thách thức môi trường ngày càng gia tăng và phức tạp.
Điều này áp lực lên môi trường không khí ngày càng nặng nề khi kết quả quan trắc giai đoạn 2021–2025 cho thấy tình hình ô nhiễm bụi (PM10, PM2.5), NO2 và tiếng ồn thường xuyên vượt ngưỡng quy chuẩn cho phép tại các khu vực đô thị trung tâm, các nút giao thông trọng điểm và các khu vực có hoạt động công nghiệp, xây dựng tập trung.
Các nguồn phát thải chính bao gồm hoạt động giao thông vận tải, sản xuất công nghiệp, xây dựng, dân sinh và cả các nguồn từ các tỉnh lân cận như Đồng Nai, Long An... Ô nhiễm không khí không chỉ ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe cộng đồng mà còn tác động tiêu cực đến kinh tế và hình ảnh của TP.
Do đó, việc kiểm soát chặt chẽ chất lượng không khí, đặc biệt trong các khung giờ hoạt động cao điểm của người dân, là hết sức cần thiết.
Nhằm khắc phục tình trạng ô nhiễm môi trường, Sở Xây dựng TP.HCM cũng đã đưa ra một số giải pháp.
Cụ thể, Sở Xây dựng đã đưa ra lộ trình đổi xanh trong hoạt động giao thông vận tải như:
Dự kiến từ năm 2025, 100% xe buýt thay thế, đầu tư mới sử dụng điện, năng lượng xanh.
Đến năm 2030, 100% xe buýt, xe ô tô con của các cơ quan, đơn vị nhà nước sử dụng điện, năng lượng xanh. Đảm bảo ít nhất 50% xe máy của tài xế công nghệ và giao hàng, xe máy của công chức, viên chức các cơ quan, đơn vị nhà nước chuyển đổi sang xe điện vào năm 2027 và đạt 100% đến năm 2030.
Từ năm 2030 trở đi, 100% xe taxi thay thế, đầu tư mới sử dụng điện, năng lượng xanh; đưa vào sử dụng một số loại phương tiện giao thông sử dụng nhiên liệu xanh như khí hydro.
Ngoài ra, TP.HCM dự kiến triển khai thí điểm phân vùng phát thải thấp (LEZ) tại khu vực trung tâm TP, khu vực Cần Giờ, đặc khu Côn Đảo; bắt buộc kiểm định khí thải cho 100% xe mô tô, xe gắn máy đang lưu hành và triển khai lộ trình áp dụng tiêu chuẩn khí thải phương tiện giao thông cơ giới đường bộ trên toàn địa bàn TP.HCM...
Trong quá trình kiểm tra, quản lý trật tự xây dựng, Sở Xây dựng đã phối hợp với UBND phường, xã, đặc khu nhắc nhở chủ đầu tư công trình xây dựng trên địa bàn thực hiện các giải pháp giảm thiểu ô nhiễm bụi trong thi công xây dựng công trình.
