Ngày 13-12, chia sẻ bên lề hội nghị khoa học kỹ thuật “Chẩn đoán – điều trị bệnh lý tai mũi họng trong thời kỳ chuyển đổi số”, PGS.TS.BS Lê Trần Quang Minh, Giám đốc Bệnh viện Tai Mũi Họng TP.HCM, cho biết hiện mỗi ngày bệnh viện tiếp nhận hơn 1.200 lượt bệnh nhân, có thời điểm mùa hè lên đến hơn 2.000 lượt. Năm 2024, số lượt khám tăng khoảng 103%, số ca phẫu thuật cũng tăng mạnh hơn.
Ô nhiễm không khí, bụi mịn làm gia tăng bệnh
Theo đó, các bệnh lý tai mũi họng hiện nay đang có xu hướng gia tăng rõ rệt do nhiều yếu tố. Trước hết là tình trạng thay đổi thời tiết thất thường, đặc biệt là giai đoạn giao mùa. Bên cạnh đó, ô nhiễm không khí ngày càng nghiêm trọng, nhất là bụi mịn trong không khí, khiến số ca viêm mũi xoang, viêm họng, viêm đường hô hấp trên tăng cao.
Ngoài ra, sau các đợt dịch bệnh như COVID-19, sức đề kháng của nhiều người suy giảm, làm gia tăng nguy cơ mắc các bệnh không chỉ ở tai mũi họng mà còn ở toàn bộ hệ hô hấp.
Các tác nhân gây bệnh như vi khuẩn, virus, bụi mịn khi xâm nhập cơ thể qua đường thở sẽ tấn công đường tai mũi họng trước khi lan xuống phổi và gây bệnh nặng hơn.
Theo BS Lê Trần Quang Minh, ô nhiễm không khí, đặc biệt là bụi mịn có lẫn kim loại nặng, không chỉ gây viêm mũi xoang, viêm họng, viêm tai giữa, bệnh phổi mà còn làm tăng nguy cơ ung thư tai mũi họng và đường hô hấp nếu tiếp xúc kéo dài.
Trong cộng đồng, nhiều người vẫn nhầm lẫn giữa cảm cúm và bệnh lý tai mũi họng. Thực chất, cảm cúm là viêm đường hô hấp trên do virus, thường chỉ kéo dài 48–72 giờ và có thể tự khỏi nếu chăm sóc đúng. Tuy nhiên, nếu sau thời gian này xuất hiện các triệu chứng nặng như đau đầu, nghẹt mũi, ho đàm xanh hoặc vàng, sốt, đau vùng xoang thì cần đến cơ sở y tế để được điều trị phù hợp, tránh biến chứng.
Trước tác động của biến đổi khí hậu và ô nhiễm môi trường, bác sĩ Minh khuyến cáo cộng đồng cần chú trọng xây dựng môi trường sống xanh – sạch, duy trì thói quen đeo khẩu trang nơi đông người hoặc khu vực ô nhiễm, đồng thời nâng cao sức đề kháng để giảm nguy cơ mắc bệnh.
“Các bệnh lý liên quan đến ô nhiễm không khí đều có xu hướng gia tăng không chỉ tại Bệnh viện Tai Mũi Họng mà trên toàn hệ thống y tế. Dù vậy, nhờ ý thức cộng đồng được nâng cao, đặc biệt sau dịch COVID-19, nhiều người đã chủ động bảo vệ sức khỏe, giúp hạn chế các biến chứng nặng” – BS Minh nói.
Phát triển chuyên ngành tai mũi họng đồng bộ
PGS.TS.BS Nguyễn Anh Dũng, Phó Giám đốc Sở Y tế TP.HCM, đánh giá trải qua 50 năm phát triển của ngành y tế TP, Bệnh viện Tai Mũi Họng TP.HCM là một trong những đơn vị chuyên khoa sâu tiêu biểu, giữ vai trò quan trọng trong hệ thống y tế của TP và khu vực phía Nam.
Theo BS Dũng, bệnh viện đã triển khai hiệu quả nhiều kỹ thuật chuyên sâu như phẫu thuật nội soi mũi xoang – nền sọ, phẫu thuật tai, điều trị ung thư và phẫu thuật thẩm mỹ vùng đầu cổ, qua đó góp phần nâng cao chất lượng khám, chữa bệnh cho người dân.
Trong bối cảnh TP.HCM bước vào giai đoạn phát triển mới với mô hình chính quyền hai cấp, quy mô địa lý mở rộng, dân số khoảng 14 triệu người và diện tích tăng gấp ba lần, yêu cầu đối với dịch vụ y tế chất lượng cao, chuyên sâu ngày càng lớn.
"Không chỉ dừng lại ở điều trị, ngành y tế còn phải đáp ứng tốt các hoạt động tầm soát, dự phòng và phục hồi chức năng, đặc biệt với những chức năng thiết yếu như nghe – nói – thở. Do đó, vai trò của Bệnh viện Tai Mũi Họng TP.HCM trong việc xây dựng mạng lưới chuyên ngành khép kín, bảo đảm người dân được chăm sóc liên tục từ tuyến cơ bản đến tuyến chuyên sâu là hết sức quan trọng" - BS Dũng nhấn mạnh.
BS Dũng cho biết, trong bối cảnh TP.HCM triển khai Nghị quyết 72 của Bộ Chính trị, Sở Y tế đã phối hợp với Hội Y học TP.HCM và các chuyên gia xây dựng các chương trình hành động nhằm đưa nghị quyết vào thực tiễn, nâng cao hiệu quả bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân. Trên tinh thần đó, Sở Y tế định hướng phát triển Bệnh viện Tai Mũi Họng TP.HCM trở thành trung tâm chuyên sâu, tham gia mạng lưới chuyên khoa của cả nước, khu vực và quốc tế.
Phó Giám đốc Sở Y tế TP.HCM đề nghị bệnh viện đẩy mạnh chuyển đổi số, ứng dụng khoa học – công nghệ và đổi mới sáng tạo; phát triển các kỹ thuật chuyên sâu mới như nội soi tiên tiến, robot; hoàn thiện bệnh án điện tử, hội chẩn và khám chữa bệnh từ xa, kết nối dữ liệu toàn chuyên ngành.
Đồng thời, bệnh viện cần tăng cường đào tạo, nghiên cứu, chuyển giao kỹ thuật; mở rộng hợp tác trong nước và quốc tế; đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao và chuyển giao kỹ thuật cho tuyến dưới để người dân được điều trị ngay tại địa phương.
Thông tin thêm, BS Dũng cho biết sau một tháng triển khai mô hình bệnh viện đa khoa liên kết tại Cần Giờ, cơ sở này đã ghi nhận 5.500 lượt khám, trong đó khoảng 35% liên quan đến lĩnh vực tai mũi họng.
Tăng cường chuyển đổi số trong chẩn đoán, điều trị
Bệnh viện Tai Mũi Họng TP.HCM đã triển khai bệnh án điện tử từ tháng 9-2025. Việc số hóa và liên thông dữ liệu giúp rút ngắn thủ tục hành chính, hỗ trợ bác sĩ tiếp cận nhanh hồ sơ bệnh án, hình ảnh học, qua đó nâng cao hiệu quả chẩn đoán và điều trị.
Bệnh viện hiện vẫn giữ vai trò là đơn vị hàng đầu cả nước trong phẫu thuật tai bằng kỹ thuật điện tử với hơn 800 trường hợp; nhiều kỹ thuật chuyên sâu cũng được đẩy mạnh...
