Dịch viêm đường hô hấp cấp COVID-19 kéo dài đã gần ba tháng và hiện vẫn chưa có thuốc điều trị và vaccine ngừa.
Cả thuốc điều trị và vaccine ngừa đều rất quan trọng để giải quyết hiệu quả dịch bệnh. Thuốc điều trị giúp cứu chữa bệnh nhân khi họ đã nhiễm bệnh. Mặt khác, vaccine giúp ngừa nhiễm bệnh.
Hiện các nhà khoa học và các công ty dược đang chạy đua với thời gian để phát triển, thử nghiệm thuốc và vaccine. Cả hai tiến trình này đều đang diễn ra với tốc độ chưa có tiền lệ, tuy nhiên sẽ vẫn phải mất một thời gian khá lâu nữa thuốc và vaccine mới có thể được trình làng.
Điều chế thuốc điều trị và vaccine ngừa một loại bệnh mới luôn là một thách thức. Ảnh: AP
Dù chưa biết chính xác khi nào thuốc và vaccine có mặt nhưng tạp chí công nghệ The Verge (Mỹ) dẫn dự đoán một số chuyên gia rằng giữa hai cái, thuốc điều trị sẽ có sớm hơn vaccine ngừa.
“Chúng thuộc hai tình huống rất khác nhau” - Giáo sư, chuyên gia phát triển vaccine Florian Krammer tại Trường Y Icahn thuộc BV Mount Sinai ở New York (Mỹ) nhận định.
Thuốc điều trị sẽ có sớm hơn?
Thời dịch SARS (hội chứng hô hấp cấp tính nặng) và MERS (hội chứng hô hấp cấp tính Trung Đông), các nhà khoa học cũng vào cuộc nghiên cứu phát triển thuốc điều trị nhưng dịch đã hết trước khi có thuốc và công tác nghiên cứu dừng lại dở dang.
Giờ các nhà khoa học có thể lật lại và phát triển các nghiên cứu cũ. Ứng viên hàng đầu là một loại thuốc được biết đến với tên remdesivir do Công ty Dược Gilead (Mỹ) phát triển. Nghiên cứu cho thấy thuốc này có thể phong tỏa các virus gây các dịch bệnh SARS và MERS trong các tế bào, đã thử nghiệm thành công trên chuột. Loại thuốc remdesivir cũng đã được sử dụng trong điều trị lâm sàng khi phát triển thuốc trị bệnh sốt xuất huyết Ebola. Từ các thông tin này có thể thấy thuốc remdesivir đã thông qua kiểm tra an toàn, đảm bảo không gây tác hại trong điều trị.
Từ điều kiện này các đội chuyên gia ở Trung Quốc và Mỹ có thể bắt đầu đưa thuốc remdesivir vào trong thử nghiệm điều trị lâm sàng các bệnh nhân COVID-19 ngay. Nếu tiến hành sớm ngay thì dự đoán đến tháng 4 sẽ có dữ liệu về hiệu quả của thuốc này trong điều trị COVID-19. Và nếu thuốc remdesivir chứng minh có hiệu quả điều trị, Công ty Dược Gilead có thể bắt tay sản xuất và phân phối thuốc nhanh chóng đến các bác sĩ, theo tính toán của chuyên gia Krammer.
Vaccine ngừa thì còn lâu
Trong khi đó tiến trình phát triển vaccine thì sẽ lâu hơn nhiều. Các chuyên gia nói rằng thời gian có thể kéo dài từ một đến một năm rưỡi, hoặc có thể lâu hơn nữa đến khi vaccine có thể đưa ra trước công chúng.
Tiến trình phát triển, sản xuất vaccine mất nhiều thời gian. Ảnh: MASHABLE
Công ty dược Moderna (Mỹ) hiện đang dẫn đầu trong tiến độ phát triển vaccine. Hiện công ty này đã phát triển được vaccine chờ thử nghiệm. Vaccine phải được thử nghiệm lâm sàng trên 45 người khỏe mạnh để đảm bảo nó an toàn. Tiến trình thử nghiệm sẽ bắt đầu trong tháng 3 hoặc có thể tháng 4 và sẽ phải cần ba tháng mới hoàn thành.
Sau đó vaccine này sẽ phải được thử nghiệm trên một nhóm người đông hơn để kiểm tra lần nữa hiệu quả miễn dịch thật sự của nó. Tiến trình này sẽ phải cần 6-8 tháng.
Sau đó nếu thành công Moderna sẽ tiến hành sản xuất trên quy mô lớn và đây cũng là một thách thức không nhỏ.
Sản xuất một loại vaccine ngừa một loại bệnh mới luôn luôn là một thách thức. Vì theo chuyên gia Krammer: “Chúng tôi không có sẵn hạ tầng để sản xuất (loại vaccine mới này - PV), không có kinh nghiệm về an toàn (khi sản xuất), không biết liệu sẽ có phức tạp gì không. Về cơ bản chúng tôi sẽ phải bắt đầu từ những thứ rất nhỏ”.
Vì thế theo các chuyên gia, sẽ không có kịp vaccine ngừa để chặn đợt dịch COVID-19 này. Viễn cảnh tốt nhất mà các chuyên gia có thể hy vọng là vaccine có thể có được để giúp ngăn chặn các đợt dịch COVID-19 khác trong tương lai. Vì vậy thay vì chờ có vaccine ngừa thì các nhà chức trách y tế nên tập trung vào điều trị, phát triển y tế công cộng. Điều này có thể giúp giảm tác hại và đe dọa của dịch, cũng như giúp dịch giảm lây lan.
