Sáng 29-6, đơn vị thi công đã gắn bảng tên phường Thủ Đức tại địa chỉ 2-4 Nguyễn Công Trứ, TP.HCM (trụ sở Phòng Giáo dục và Đào tạo TP Thủ Đức cũ); chuẩn bị cho lễ công bố thành lập phường, xã mới vào sáng 30-6 và chính thức vận hành mô hình chính quyền địa phương hai cấp từ 1-7.
Thực hiện mô hình chính quyền địa phương hai cấp, TP Thủ Đức sẽ sắp xếp từ 34 phường còn 12 phường gồm: phường Hiệp Bình, phường Thủ Đức, phường Tam Bình, phường Linh Xuân, phường Tăng Nhơn Phú, phường Long Bình, phường Long Phước, phường Long Trường, phường Cát Lái, phường Bình Trưng, phường Phước Long, phường An Khánh.
Phường Thủ Đức- cái tên gắn với lịch sử, văn hóa bản địa
Trung tâm phục vụ hành chính công phường Thủ Đức đặt tại số 36, đường Thống Nhất cũng đã hoàn thành những khâu cuối cùng, hiện đang được bài trí, sắp xếp bàn ghế, trang thiết bị để chuẩn bị cho lễ công bố và vận hành chính thức. Còn trụ sở Đảng ủy phường ở số 49 Bác Ái (trụ sở Thành ủy cũ) cũng đang thực hiện gắn bảng tên mới.
Phường Thủ Đức hình thành sau khi sáp nhập nguyên trạng ba phường Bình Thọ, Linh Chiểu, Trường Thọ và một phần của phường Linh Tây cùng phần còn lại của phường Linh Đông, có diện tích 8,81 km2, dân số là 120,738 người.
Cái tên Thủ Đức gắn bó lâu đời với lịch sử văn hóa của vùng đất này.
Thủ Đức là vùng đất thuộc huyện Ngãi An, tỉnh Biên Hòa (Đồng Nai ngày nay). Theo dòng lịch sử, nơi này được cắt ra, sáp nhập vào tỉnh Gia Định (một phần TP.HCM ngày nay).
Theo một số tài liệu được ghi chép lại, tên gọi Thủ Đức bắt nguồn từ tên hiệu Thủ Đức của ông Tạ Dương Minh (Tạ Huy) – người có công lao với vùng đất này từ năm 1679 đến 1725.
Để thuận tiện cho người dân buôn bán, ông cho xây ngôi chợ lớn nằm ở vị trí đẹp, thuận tiện buôn bán ở khu vực này, được gọi là chợ Thủ Đức– một trong những ngôi chợ lớn, sầm uất của vùng thời bấy giờ.
Thời Pháp thuộc, ngày 9-10-1868, tên Thủ Đức xuất hiện lần đầu với việc huyện Ngãi An tách ra lập khu thanh tra độc lập tên là Thủ Đức. Đến ngày 1-1-1911, tỉnh Gia Định được người Pháp chia thành bốn quận là Hóc Môn, Thủ Đức, Gò Vấp và Nhà Bè. Như vậy tên gọi Thủ Đức xuất hiện cách đây ít nhất 150 năm.
Năm 1955, dưới thời chính quyền Việt Nam Cộng Hòa, Thủ Đức vẫn là một quận của tỉnh Gia Định, gồm có năm tổng: An Bình, An Điền, An Thổ, An Thuỷ, Vĩnh Long Hạ với tổng cộng 19 làng (xã).
Quận lỵ Thủ Đức đặt tại xã Linh Đông. Năm 1966, xã An Khánh (thuộc tổng An Bình) được nhập vào Đô thành Sài Gòn. Sau đó xã này chia thành hai phường An Khánh và Thủ Thiêm thuộc quận 1 (quận Nhất), năm 1967 bị tách ra lập nên quận 9 (quận Chín) thuộc Đô thành Sài Gòn.
Sau năm 1975, chính quyền cách mạng thành lập huyện Thủ Đức trên cơ sở toàn bộ quận Thủ Đức cũ từ thời chính quyền Việt Nam Cộng Hòa. Một năm sau, quận 9 bị giải thể. Hai phường trực thuộc chuyển thành hai xã Thủ Thiêm và An Khánh nhập vào huyện Thủ Đức.
Trước năm 1997, TP.HCM có 20 quận huyện (15 quận, 5 huyện). Ngày 6-1-1997, Nghị định 3 do Thủ tướng Võ Văn Kiệt ký, thành lập quận 2, 9, Thủ Đức (tách từ huyện Thủ Đức).
Đến đầu năm 2021, theo Nghị quyết 1111 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, chính thức sáp nhập ba quận này trở thành TP Thủ Đức. Đây là thành phố trong thành phố đầu tiên của cả nước, với 34 phường.
Quá trình hoàn thiện đề án sáp nhập ba quận thành đơn vị hành chính mới cấp thành phố, TP.HCM cũng tổ chức lấy ý kiến người dân về tên gọi mới sau sáp nhập. Cuối cùng, thống nhất đặt tên là TP Thủ Đức cho đến nay.
Cái tên Hiệp Bình trở lại sau 38 năm
Cũng trong sáng nay, UBND phường Hiệp Bình cũng đã hoàn tất việc gắn bảng tên phường.
Phường Hiệp Bình được thành lập sau khi sáp nhập nguyên trạng phường Hiệp Bình Chánh, phường Hiệp Bình Phước và một phần phường Linh Đông, có diện tích 16,01 km2, dân số là 191.878 người. Trụ sở HĐND-UBND phường Hiệp Bình đặt tại 719, Quốc lộ 13.
Nguồn gốc tên gọi phường Hiệp Bình bắt nguồn từ truyền thống lâu đời của vùng đất Thủ Đức, từng là xã Hiệp Bình thuộc huyện Thủ Đức, tỉnh Gia Định trước năm 1987.
Tên gọi này mang ý nghĩa phong thủy, tượng trưng cho sự đoàn kết, yên bình và thịnh vượng, phản ánh khát vọng của cộng đồng dân cư về một cuộc sống hài hòa. Việc giữ lại tên gọi sau sáp nhập thể hiện sự trân trọng giá trị lịch sử và tạo sự gần gũi với người dân địa phương.
Theo nhiều tư liệu, năm 1955, gọi là Hiệp Bình xã (thuộc quận Thủ Đức). Đến năm 1976, gọi là xã Hiệp Bình (thuộc huyện Thủ Đức).
Năm 1987, xã Hiệp Bình chia thành hai xã gồm Hiệp Bình Chánh, Hiệp Bình Phước (thuộc huyện Thủ Đức). Đến năm 1997, hai xã Hiệp Bình Chánh, Hiệp Bình Phước thành phường (thuộc quận Thủ Đức)
Vào năm 2021, hai phường Hiệp Bình Chánh, Hiệp Bình Phước thuộc TP Thủ Đức theo Nghị quyết 1111 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội.
Và từ 1-7-2025, người dân lại trở về với tên gọi thân thuộc là Hiệp Bình, sau khi thực hiện sắp xếp tổ chức bộ máy.
