Hàng loạt dự án BT ở TP.HCM vốn “đắp chiếu” nhiều năm nay đang được TP gỡ vướng. Điển hình như dự án đường vành đai 2 (đoạn 3, từ Phạm Văn Đồng đến nút giao Gò Dưa, Quốc lộ 1, TP Thủ Đức) đã được TP tháo thủ tục; dự án BT cầu đường Bình Tiên nhờ vận dụng Nghị quyết 98 để triển khai theo hình thức BOT…
Nhiều vướng mắc ở dự án BT
“Dự án đường vành đai 2 (đoạn 3) được khởi công cuối năm 2017 và đã tạm ngưng thi công từ tháng 3-2020 đến nay” - báo cáo mới nhất của Sở GTVT TP.HCM về các công trình trọng điểm của TP cho biết.
Theo Sở GTVT, lũy kế giá trị khối lượng thi công xây lắp toàn dự án đến nay gần 448/1.022 tỉ đồng (đạt 43,8% giá trị hợp đồng xây lắp). Giá trị tạm ứng, thanh toán cho các gói thầu tư vấn, xây lắp đến tháng 3-2022 là gần 493 tỉ đồng.
Ghi nhận thực tế tại dự án trọng điểm này cho thấy có nhiều sắt thép gỉ sét ngổn ngang, cây cối mọc um tùm. Có những cây cầu thi công được một đoạn rồi ngưng.
Theo Sở GTVT, một trong những khó khăn của dự án là việc chậm thanh toán hợp đồng BT ngày 25-11-2016 dẫn tới phát sinh lãi vay trong phương án tài chính, ảnh hưởng tới cam kết tín dụng từ phía ngân hàng tài trợ vốn.
Ngoài ra, dự án còn vướng giải phóng mặt bằng. Hiện Ban Bồi thường giải phóng mặt bằng (GPMB) TP Thủ Đức đã bàn giao mặt bằng đạt 78,56%, đã lập hồ sơ và chi trả cho 429/468 hộ (91,66%).
Tương tự, dự án xây dựng đường song hành từ đường Mai Chí Thọ qua khu dân cư Nam Rạch Chiếc đến đường vành đai 2 (TP Thủ Đức) đầu tư theo hình thức BT được khởi công vào tháng 4-2017, đến nay khối lượng thi công ước tính đạt khoảng 90%.
“Do vướng công tác thanh toán, nhà đầu tư chỉ tổ chức thi công cầm chừng, một số gói thầu tạm ngưng thi công; tiến độ thi công các hạng mục không vướng GPMB chậm so với kế hoạch” - báo cáo của Sở GTVT TP nêu.
Sở GTVT cho biết ngày 23-8-2022, UBND TP đã ban hành quyết định tiếp tục thực hiện quyết định về giao đất cho chủ đầu tư dự án để thanh toán cho hợp đồng BT dự án trên. Tuy nhiên, dự án chưa thực hiện điều chỉnh đầu tư làm cơ sở ký phụ lục hợp đồng BT để triển khai các công việc còn lại.
Sau khi hoàn thành thủ tục, chủ đầu tư đường vành đai 2 (đoạn 3) sẽ tiến hành thi công và hoàn thiện công trình trong vòng 18 tháng.
Khởi động lại các dự án BT
“Sau khi có Nghị quyết 98, UBND TP và chủ đầu tư đã bàn bạc các giải pháp đàm phán lại hợp đồng BT và các hình thức thanh toán cho nhà đầu tư” - ông Trần Đức Thắng, Tổng Giám đốc Công ty cổ phần Văn Phú Bắc Ái (chủ đầu tư dự án đường vành đai 2, đoạn 3), trao đổi với Pháp Luật TP.HCM.
Theo ông Thắng, quá trình đàm phán và thông qua các thủ tục dự kiến sẽ hoàn thành trong 2-3 tháng nữa. Sau đó chủ đầu tư sẽ tiến hành thi công và hoàn thành dự án trong vòng 18 tháng.
“Về các vướng mắc GPMB, Sở TN&MT TP cũng đã ký văn bản cam kết bàn giao tất cả mặt bằng vào tháng 6-2024 để chủ đầu tư thuận tiện thi công. Chúng tôi cũng mong nhanh chóng tháo gỡ khó khăn để tiến hành hoàn thiện công trình dang dở này” - ông Thắng nói.
Đối với đoạn 3 của đường vành đai 2, Sở GTVT TP cũng kiến nghị Sở Tài chính sớm rà soát, có ý kiến về việc sắp xếp, phương án xử lý đối với bốn khu đất thuộc phạm vi dự án. Sau đó gửi ý kiến bằng văn bản cho Sở TN&MT để tổng hợp, tham mưu, đề xuất UBND TP sử dụng các khu đất nhằm thanh toán cho hợp đồng BT dự án theo đúng quy định.
Về việc khó khăn chưa thực hiện điều chỉnh dự án đầu tư làm cơ sở ký phụ lục hợp đồng BT dự án đường song hành Mai Chí Thọ, Sở GTVT cũng kiến nghị Sở KH&ĐT khẩn trương hoàn thành công tác giám sát, đánh giá dự án. Sau đó trình UBND TP xem xét quyết định điều chỉnh dự án theo chỉ đạo của Phó Chủ tịch UBND TP Bùi Xuân Cường.
Trước đó, ông Bùi Xuân Cường đã có văn bản chỉ đạo giao Sở KH&ĐT TP khẩn trương hoàn thành công tác giám sát đánh giá đầu tư điều chỉnh dự án; tổ chức thẩm định, trình UBND TP xem xét, quyết định phê duyệt điều chỉnh dự án theo quy định.
Dự án đường song hành đã thông xe đoạn tuyến từ đường Nguyễn Thị Định đến Đỗ Xuân Hợp vào ngày 17-9 vừa qua. Nhà đầu tư đang tiếp tục triển khai thi công các hạng mục không vướng mặt bằng, dự kiến hoàn thành, thông xe đoạn từ đường Mai Chí Thọ đến Nguyễn Thị Định vào ngày 31-12 và hoàn thành toàn bộ công trình năm 2024.•
Cầu Bình Tiên sẽ triển khai ra sao?
Dự án đầu tư xây dựng cầu đường Bình Tiên được Thủ tướng đồng ý cho TP.HCM quyết định hình thức lựa chọn nhà đầu tư thực hiện dự án từ năm 2010. Đến năm 2011, UBND TP.HCM phê duyệt dự án đầu tư theo hình thức BT với tổng mức đầu tư 2.382 tỉ đồng.
Năm 2018, UBND TP.HCM phê duyệt điều chỉnh tổng mức đầu tư dự án lên 2.607 tỉ đồng và ký thỏa thuận đầu tư theo hình thức BT với bốn nhà đầu tư. Đến năm 2020, Quốc hội thông qua Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công tư (PPP), trong đó bỏ hình thức đầu tư BT.
Tháng 9-2022, UBND TP.HCM quyết định dừng thực hiện dự án theo hình thức BT. Ngày 24-6, Quốc hội thông qua Nghị quyết 98 về thí điểm cơ chế đặc thù cho phát triển TP.HCM. Trong đó, cho phép TP.HCM được áp dụng loại hợp đồng BOT với dự án nâng cấp, mở rộng, hiện đại hóa công trình đường bộ hiện hữu.
Ngày 19-9, HĐND TP đã ban hành Nghị quyết 79 thông qua danh mục dự án đầu tư xây dựng, nâng cấp, mở rộng, hiện đại hóa công trình giao thông đường bộ hiện hữu được áp dụng loại hợp đồng xây dựng - vận hành - chuyển giao (BOT), trong đó có dự án cầu đường Bình Tiên.
Sở GTVT cho biết dự kiến tiến độ triển khai dự án cầu Bình Tiên như sau: Chuẩn bị dự án vào năm 2023-2024; hoàn thành lựa chọn nhà đầu tư, ký kết hợp đồng dự án BOT và khởi công công trình vào năm 2025; hoàn thành công trình đưa vào sử dụng, khai thác từ năm 2027 đến 2028.
