Theo CNN, Bộ Ngoại giao Mỹ đã thông báo cho Thổ Nhĩ Kỳ về kế hoạch triển khai một tàu chiến đến biển Đen. Mỹ phải thông báo cho Thổ Nhĩ Kỳ vì đây là yêu cầu theo Công ước Montreux 1936 về việc lưu thông các tàu qua eo biển Bosporus và eo biển Dardanelles nối Địa Trung Hải với biển Đen.
Một tàu chiến Mỹ. Ảnh: REUTERS
Theo yêu cầu, các nước không có chủ quyền ven biển Đen muốn đưa tàu qua khu vực này buộc phải thông báo cho Thổ Nhĩ Kỳ về kế hoạch di chuyển trước 15 ngày. Các tàu chiến nước ngoài cũng không được hiện diện ở biển Đen quá 21 ngày. Lần gần đây nhất tàu chiến Mỹ tiến vào biển Đen là hồi tháng 10.
"Những hành động của Mỹ đều phù hợp với điều khoản của Công ước Montreux. Tuy nhiên, chúng tôi không bình luận chi tiết hoạt động liên lạc ngoại giao với chính phủ Thổ Nhĩ Kỳ" - một phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ cho biết.
Một quan chức Mỹ giấu tên nói với CNN rằng đây được coi là động thái đáp trả của Mỹ đối với vụ lực lượng tuần duyên Nga bắt giữ ba tàu hải quân Ukraine cùng 24 thủy thủ hôm 25-11 ở eo biển Kerch nối biển Azov và biển Đen.
Hai quan chức giấu tên của Mỹ nói với Washington Post rằng hải quân Mỹ cũng được thông báo về phương án di chuyển tàu chiến vào khu vực.
“Hạm đội 6 của hải quân Mỹ luôn sẵn sàng khi nhận được lệnh. Chúng tôi vẫn tiến hành các hoạt động định kỳ nhằm thúc đẩy an ninh và ổn định ở khu vực mà Hạm đội 6 phụ trách gồm các vùng biển và vùng trời quốc tế ở biển Đen. Chúng tôi có quyền hoạt động tự do theo quy định của luật pháp quốc tế” - Kyle Raines, phát ngôn viên Hạm đội 6 của hải quân Mỹ, cho biết.
Thông tin trên xuất hiện một ngày sau khi Ngoại trưởng Ukraine Pavlo Klimkin kêu gọi NATO có hành động đáp trả toàn diện việc Nga bắt giữ ba tàu hải quân Ukraine hôm 25-11. Ông Klimkin ám chỉ rằng nên có ít nhất một thành viên NATO luôn sẵn sàng tăng cường hiện diện tại biển Đen để hỗ trợ Kiev. Tuy nhiên, NATO từ chối đề nghị này.
Về phần mình, Bộ Ngoại giao Nga ngày 5-12 thông báo binh sĩ nước này tại bán đảo Crimea đã tiến hành tập trận quân sự với hệ thống tên lửa phòng không Pantsir. Cùng ngày, Bộ Ngoại giao Nga cảnh báo Ukraine đang triển khai lực lượng đến Donbass để chuẩn bị cho các hành động quân sự và lệnh thiết quân luật mà Kiev ban bố gần đây chỉ là vỏ bọc.