Hôm 16-2, Bộ Quốc phòng Nga đã nhấn mạnh khả năng của máy bay tấn công Su-25 được nâng cấp trong một bài viết đăng trên mạng xã hội Telegram với tiêu đề: “Su-25SM3 được nâng cấp: Siêu cường trên chiến trường”.
Bài đăng kèm hashtag “Z”, chữ cái trở thành biểu tượng của chiến dịch quân sự đặc biệt mà Nga phát động tại Ukraine trong những tuần đầu tiên của chiến sự. Điều này làm dấy lên đồn đoán rằng máy bay tấn công mặt đất được nâng cấp này có thể đã được triển khai tại Ukraine, theo trang The EurAsian Times.
Nga đưa phiên bản hiện đại nhất của Su-25 sang Ukraine?
Động thái trên đáng chú ý trong bối cảnh Ukraine và phương Tây lo ngại về một cuộc vây ráp trên không mới của Nga sau khi một số máy bay chiến đấu và trực thăng được triển khai gần biên giới với Ukraine.
 |
Cường kích Su-25 của Nga. Ảnh: WIKIPEDIA |
Hơn nữa, việc triển khai Su-25SM3 có thể sẽ hỗ trợ các cuộc tấn công khốc liệt của Nga được cho là nhằm chiếm giữ các vùng lãnh thổ ở Donbass, đặc biệt là Bakhmut.
Trong nhiều tháng qua, mạng xã hội đã ám chỉ việc triển khai máy bay được nâng cấp này. Một số báo cáo trên các phương tiện truyền thông Nga, kể cả hãng thông tấn TASS cũng ám chỉ rằng cường kích Su-25SM3 sẽ hoạt động trên các mặt trận ở Ukraine.
Tuy nhiên, bài viết của Bộ Quốc phòng Nga có lẽ là sự thừa nhận chính thức đầu tiên.
Kể từ khi xung đột nổ ra tại Ukraine, cả Nga và Ukraine đã triển khai rộng rãi máy bay tấn công mặt đất thời Liên Xô Su-25. Những máy bay này có thể bay tầm thấp để tránh radar và tên lửa của đối phương.
Trên thực tế, hôm 18-2, Bộ Quốc phòng Nga đã đăng một video lên trang web chính thức cho thấy các tiêm kích Su-25 tiến hành tấn công tên lửa nhằm vào các cơ sở và thiết bị quân sự của Ukraine.
Thông báo kèm theo nội dung: “Các tên lửa được phòng thành từng đôi ở độ cao thấp. Chiến dịch trên không này đã loại bỏ các vị trí kiên cố được ngụy trang và phương tiện bọc thép của Ukraine”.
Dù không nêu cụ thể loại máy bay chiến đấu nào được sử dụng nhưng Bộ Quốc phòng Nga thường xuyên đăng tải các video phương tiện bọc thép và các vị trí ngụy trang của Ukraine bị máy bay tấn công Su-25 phá hủy.
Cường kích Su-25 đã được nâng cấp thành các cấu hình khác nhau nhưng chiếc Su-25SM3 mới này là phiên bản hiện đại nhất.
Su-25SM3: Siêu cường trên chiến trường
Su-25SM3 là phiên bản nâng cấp của Su-25 Grach (Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương [NATO] định danh là Frogfoot), một máy bay tấn công cận âm được chế tạo để hỗ trợ trực tiếp cho lực lượng mặt đất trên chiến trường cả ngày lẫn đêm bằng cách tấn công các mục tiêu có thể nhìn thấy cũng như phá hủy mục tiêu yêu cầu sự phối hợp cụ thể trong bất kỳ điều kiện thời tiết nào.
Su-25SM3 có bán kính chiến đấu 650 km, vận tốc tối đa là 975 km/giờ và tải trọng là 4,4 tấn.
 |
Tiêm kích Su-25SM3 của Nga được trưng bày tại Triển lãm hàng không – vũ trụ quốc tế MAKS-2019. Ảnh: THE AVIATION MAGAZINE |
Điểm nổi bật của máy bay chiến đấu này so với các thế hệ tiền nhiệm là nhờ hệ thống thu nhận mục tiêu và định hướng SOLT-25 mới. Các thiết bị được trang bị cho Su-25SM3 cũng cho phép máy bay xác định mục tiêu một cách tự động.
Quan trọng hơn, phiên bản nâng cấp này được trang bị hệ thống GLONASS cho phép máy bay định hướng và vận hành vũ khí có độ chính xác cao. Hệ thống này được cho khiến nó có thể tăng độ chính xác của các vũ khí không dẫn đường phóng từ trên không lên cấp độ của vũ khí dẫn đường.
Bên cạnh đó, nó có thể phá hủy các mục tiêu nhỏ trên không và trên mặt đất cả ngày lẫn đêm, và có độ sát thương cao gấp ba lần so với những phiên bản nâng cấp trước đó. Su-25SM3 được trang bị pháo tự động nòng đôi GSh-30-2 cỡ 30 mm thời Liên Xô và một loạt các loại bom không dẫn đường và tên lửa không đối đất khác.
Không chỉ thế, Su-25SM3 còn được trang bị hệ thống phòng không Vitebsk do Viện Nghiên cứu Ekran phát triển để bảo vệ chiến đấu cơ và trực thăng trước các tên lửa dẫn đường và hệ thống phòng không vác vai (MANPADS). Hệ thống này cũng bảo vệ máy bay Su-25SM3 trước hệ thống quang học và hệ thống gây nhiễu điện tử.
Vì quân đội Ukraine triển khai rộng rãi hệ thống phòng không vác vai để bắn hạ máy bay tấn công mặt đất bay thấp, Su-25SM3 có thể sử dụng hệ thống Vitebsk để tấn công các mục tiêu bên trong Ukraine. Những chiếc Su-25SM3 đầu tiên được cung cấp cho quân đội Nga vào năm 2015.
Ngoài tác chiến điện tử, hệ thống này được sử dụng để phóng tên lửa nếu máy bay bị hệ thống phòng không vác vai tấn công, theo Bộ Quốc phòng Nga. Đặc điểm này quan trọng vì cả hai bên đều tổn thất vài chiếc Su-25 trong quá trình chiến đấu một năm qua.
Do đó, khả năng phòng không giúp tăng cường khả năng sống sót của máy bay trong không phận phức tạp của Ukraine.
“Bên cạnh cải thiện khả năng, Không quân Nga đang sử dụng các chiến thuật hiệu quả hơn, nhờ đó đã hạn chế được sự tổn thất Su-25. Các biến thể của Su-25 góp phần hỗ trợ lực lượng mặt đất dưới sự bảo vệ của các tiêm kích Su-35S và Su-30SM” – ông Vijainder K. Thakur, sĩ quân Không quân Ấn Độ về hưu nói.
Nga được cho đã nhiều lần triển khai Su-25SM3 ở Syria vì nước này muốn kiểm tra máy bay được nâng cấp này trong chiến đấu để đảm bảo rằng máy bay hoạt động hiệu quả và được bảo vệ tốt trước các tên lửa vác vai hiện đại như 9K38 Igla và FIM-92 Stinger.
Su-25SM3 có thể tham gia vào hệ thống quản lý chiến trường tự động của Không quân Nga, vốn sử dụng nhiều hệ thống trinh sát và tấn công khác nhau theo hình thức chiến tranh lấy mạng làm trung tâm.
Trong bối cảnh Nga tiếp tục tấn công vào tuyến phòng thủ của Ukraine và khi cuộc xung đột sắp bước sang năm thứ hai, những máy bay chiến đấu được nâng cấp này sẽ tăng cường đáng kể khả năng tấn công trên không của Nga.
