Tờ Bưu Điện Hoa Nam Buổi Sáng (SCMP) cho biết thay vì đọc đúng lời tuyên thệ để bắt đầu nhiệm kỳ bốn năm của mình hôm 12-10, các tân nghị sĩ đã chèn vào các ý kiến cá nhân, hô to thông điệp phản đối Trung Quốc. Các tân nghị sĩ đã kêu gọi “dân chủ, tự quyết” cho Hong Kong.
Cảnh náo loạn tại lễ tuyên thệ bắt đầu kỳ họp của Hội đồng lập pháp Hong Kong (Legco) hôm 12-10. Ảnh: SCMP
Nathan Law, một thủ lĩnh trong phong trào sinh viên và cũng là một trong sáu gương mặt ủng hộ dân chủ được bầu vào Hội đồng lập pháp gồm 70 thành viên của Hong Kong vào tháng trước, nói: “Các người có thể trói tôi, có thể tra tấn tôi và thậm chí có thể phá hủy cơ thể này. Tuy nhiên, các người sẽ không bao giờ giam cầm được ý chí của tôi”.
Tại buổi tuyên thệ, Nathan Law còn trích dẫn câu nói của Thủ tướng Ấn Độ Mahatma Gandhi khi công khai bác bỏ thẩm quyền của Bắc Kinh. Tân nghị sĩ Nathan Law nói rằng buổi tuyên thệ là một công cụ chính trị được Trung Quốc dùng để đàn áp người dân Hong Kong.
Vài phút sau đó đến lượt Sixtus “Baggio” Leung, một nhà chính trị ủng hộ dân chủ 30 tuổi đến từ đảng thanh niên mới thành lập Youngspiration, đã công khai phản đối Trung Quốc bằng cách khoác lên mình một tấm biểu ngữ màu xanh với thông điệp: “Hong Kong không phải của Trung Quốc”.
Tân nghị sĩ Sixtus Leung khoác lên mình tấm biểu ngữ phản đối Trung Quốc. Ảnh: GUARDIAN
Các thành viên Legco theo kế hoạch sẽ đọc một bản tuyên thệ dài 77 từ để chính thức bắt đầu nhiệm kỳ bốn năm của mình. Lời tuyên thệ bao gồm cam kết tán thành các luật được đặt ra sau khi Hong Kong được Anh trao trả cho Trung Quốc vào năm 1997 cũng như “phục vụ đặc khu Hong Kong một cách tận tình, có trách nhiệm, trung thành và liêm chính”.
Tuy nhiên, tân nghị sĩ Leung đã không đọc giống với bản tuyên thệ này. Trong khi đó, nghị sĩ Edward Yiu Chung-yim phải tuyên thệ tới hai lần nhưng sau cùng vẫn bị buộc phải trở lại ghế ngồi khi lời tuyên thệ của ông bị Tổng Thư ký Legco Kenneth Chen Wai-on bác bỏ.
Nghị sị Leung Kwok-hung cầm chiếc dù biểu tượng trong phong trào ủng hộ dân chủ của Hong Kong hồi năm 2014 tại buổi tuyên thệ. Ảnh: GUARDIAN
“Tôi sẽ bảo vệ công lý, đấu tranh cho hình thức phổ thông đầu phiếu, phục vụ vì sự phát triển bền vững của TP” - nghị sĩ Yiu nói trong lúc tuyên thệ. Tuy nhiên, vì không được cho phép tiếp tục tuyên thệ, ông Yiu sẽ không thể tham dự cuộc bầu cử Chủ tịch Legco diễn ra vào chiều cùng ngày. Theo quy định của Hội đồng lập pháp, ông Yiu phải tuyên thệ lại vào tuần tới.
Nữ nghị sĩ Yau Wai-ching, một thành viên 25 tuổi của đảng Youngspiration có lập trường ủng hộ dân chủ, cũng từ chối tuyên bố trung thành với Trung Quốc. “Tôi, Yau Wai-ching, long trọng tuyên thệ rằng tôi sẽ trung thành với đất nước Hong Kong và sẽ bảo vệ các giá trị của Hong Kong” - bà Yau nói.
Khi được nhắc nhở rằng bà phải đọc đúng thì lời tuyên thệ mới có giá trị, nữ nghị sĩ Yau lại tiếp tục khẳng định sự trung thành với đặc khu Hong Kong...
Tân nghị sĩ Nathan Law có các phát ngôn phản đối Trung Quốc tại buổi tuyên thệ. Ảnh: REUTERS
Eddie Chu, một nghị sĩ khác cũng ủng hộ dân chủ, đã đọc đầy đủ bản tuyên thệ nhưng khi kết thúc Chu đã chen vào phát ngôn: “Dân chủ và tự quyết! Chuyên quyền tất sẽ diệt vong”. Một nghị sĩ khác có tên Lau Siu-lai cũng bày tỏ sự phản đối bằng cách đọc rề rà chậm chạp.
Phản đối Trung Quốc một cách kịch liệt hơn, nghị sĩ Leung Kwok-hung đã xuất hiện tại buổi tuyên thệ với chiếc dù vàng trên tay. Đây là biểu tượng của tự do dân chủ trong phong trào “Chiếm lĩnh trung tâm” tại Hong Kong hồi năm 2014. “Bất tuân dân sự! Người dân quyết định tương lai của chính họ. Chúng tôi không cần sự chấp thuận của Trung Quốc” - Leung hô to.
Theo tờ Guardian (Anh), việc phản đối của các tân nghị sĩ Hong Kong cho thấy chính quyền Trung Quốc phải đối mặt với nhiều thách thức khi họ tìm cách áp đặt sự kiểm soát lên Hong Kong.
Báo Bưu Điện Hoa Nam Buổi Sáng nhận định vụ náo loạn hôm 12-10 cho thấy dấu hiệu của một nhiệm kỳ bốn năm đầy biến động của Hội đồng lập pháp mới cũng như viễn cảnh đối đầu thường xuyên với chính quyền Trung Quốc khi mà Bắc Kinh tìm cách kiểm soát các nghị sĩ công khai thách thức quyền quản lý của Trung Quốc đối với Hong Kong.