Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), thực phẩm không an toàn góp phần gây ra tình trạng sức khỏe kém, bao gồm suy giảm tăng trưởng và phát triển, thiếu hụt vi chất dinh dưỡng, các bệnh truyền nhiễm và không lây nhiễm cũng như bệnh tâm thần. Trên toàn cầu, cứ 10 người thì có một người bị ảnh hưởng bởi các bệnh do thực phẩm gây ra mỗi năm.
 |
Trẻ em dưới 5 tuổi là đối tượng dễ bị mắc các bệnh do thực phẩm nhất .Ảnh: Freepik |
Antonina Mutoro, nhà nghiên cứu dinh dưỡng tại Trung tâm Nghiên cứu Sức khỏe và Dân số Châu Phi cho biết, ô nhiễm thực phẩm có thể do các nguyên nhân dưới đây:
- Vật lý: các vật lạ trong thực phẩm có khả năng gây thương tích hoặc mang vi sinh vật gây bệnh. Các mảnh kim loại, thủy tinh và đá có thể gây nguy hiểm nghẹt thở, hoặc gây ra vết cắt hoặc tổn thương răng. Tóc là một chất gây ô nhiễm vật lý khác.
- Sinh học: các sinh vật sống trong thực phẩm, bao gồm vi sinh vật (vi khuẩn, vi rút và động vật nguyên sinh), sinh vật gây hại (mọt, gián và chuột) hoặc ký sinh trùng (giun), có thể gây bệnh.
- Hóa chất: các chất như cặn xà phòng, dư lượng thuốc trừ sâu và độc tố do vi sinh vật tạo ra như aflatoxin có thể dẫn đến ngộ độc.
Các nguyên nhân phổ biến nhất gây ô nhiễm thực phẩm là gì?
Nguyên nhân phổ biến nhất gây ô nhiễm thực phẩm là xử lý thực phẩm kém. Điều này bao gồm việc không rửa tay vào thời điểm thích hợp – trước khi ăn và chuẩn bị thức ăn, sau khi đi vệ sinh, hoặc sau khi xì mũi, ho hoặc hắt hơi.
Sử dụng dụng cụ bẩn, không rửa rau quả bằng nước sạch, để thực phẩm sống và chín chung một chỗ cũng có thể gây hại. Người bệnh không nên cầm thức ăn. Và bạn nên tránh tiêu thụ thực phẩm nấu chưa chín, đặc biệt là thịt.
Thực hành canh tác kém cũng có thể làm ô nhiễm thực phẩm. Điều này bao gồm việc sử dụng nhiều thuốc trừ sâu và thuốc kháng sinh, hoặc trồng trái cây và rau quả bằng đất và nước bị ô nhiễm. Việc sử dụng phân động vật hoặc nước thải chưa được ủ kỹ hoặc nước thải cũng có hại.
Thực phẩm tươi sống có thể dẫn đến một số bệnh tật. Ví dụ, ở Kenya của Châu Phi, việc thịt, trái cây và rau quả bị nhiễm chất thải của con người là tương đối phổ biến. Điều này được cho là do sử dụng nước bị ô nhiễm để rửa thực phẩm. Ruồi mang chất gây ô nhiễm cũng có thể chuyển trực tiếp phân và vi khuẩn lên lá hoặc quả của cây.
Thức ăn đường phố là một nguồn ô nhiễm thực phẩm phổ biến khác. Những thực phẩm này được tiêu thụ rộng rãi ở các nước có thu nhập thấp và trung bình vì chúng rẻ và dễ tiếp cận.
Cách chúng ta có thể giảm nguy cơ mắc bệnh
Ô nhiễm thực phẩm có thể được ngăn chặn thông qua các biện pháp đơn giản, bao gồm:
- Rửa tay vào những thời điểm quan trọng (trước khi chuẩn bị, phục vụ hoặc ăn uống; trước khi cho trẻ ăn, sau khi đi vệ sinh hoặc sau khi đổ phân)
- Mặc quần áo bảo hộ sạch sẽ trong quá trình chuẩn bị thức ăn.
- Bảo quản thực phẩm đúng cách.
- Rửa thực phẩm sống bằng nước sạch.
- Để riêng thực phẩm sống và chín.
- Sử dụng đồ dùng riêng cho thịt và thực phẩm ăn sống.
Thực hành canh tác tốt, chẳng hạn như sử dụng nước sạch và thuốc trừ sâu đã được phê duyệt với số lượng được khuyến nghị, có thể giúp ngăn ngừa ô nhiễm thực phẩm.
Những người bán thực phẩm cũng cần được đào tạo về an toàn thực phẩm, cung cấp nước sạch và vệ sinh đúng cách, theo Hindustan Times.
