Cơ quan ANĐT Công an tỉnh Sơn La mới đây đã có kết luận điều tra bổ sung vụ án liên quan đến gian lận điểm thi THPT quốc gia năm 2018. Động thái tố tụng này diễn ra sau khi TAND và VKSND tỉnh Sơn La trả hồ sơ, đề nghị điều tra bổ sung nhiều vấn đề quan trọng.
Chín bị can bị đề nghị truy tố về ba tội danh lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong thi hành công vụ, nhận hối lộ và đưa hối lộ.
Tháng 10-2019, TAND tỉnh Sơn La tuyên trả hồ sơ, yêu cầu điều tra bổ sung nhiều vấn đề quan trọng trong vụ án gian lận điểm thi.
Nội dung đáng chú ý nhất trong bản kết luận điều tra mới là tình tiết về số tiền hàng tỉ đồng mà các bị can khai nhận từ phụ huynh và đối tượng trung gian để nâng điểm cho thí sinh.
Trong tám cựu cán bộ ngành giáo dục và công an bị đề nghị truy tố thì có tới bốn người thừa nhận được hưởng lợi vật chất, cụ thể là tiền, từ việc can thiệp sửa bài thi.
Thế nhưng điều khó tin xuyên suốt quá trình điều tra vụ án, đó là dù các bị can đã khai nhận và nộp lại số tiền mình hưởng lợi nhưng những người được cho là đưa tiền đều nhất mực phủ nhận.
Điển hình, bị can Nguyễn Thị Hồng Nga (cựu chuyên viên Phòng Khảo thí) khai đã thỏa thuận và nhận của ông Trần Văn Điện (một trong 18 đối tượng trung gian) số tiền hơn 1 tỉ đồng để nâng điểm cho bốn thí sinh. Bà Nga tự nguyện nộp lại 1 tỉ đồng.
CQĐT nhận định hành vi của bà Nga có dấu hiệu của tội nhận hối lộ nhưng vì ông Điện và người thân các thí sinh một mực phủ nhận nên không đủ căn cứ để quy kết. Số tiền này chỉ có thể xác định do vụ lợi mà có.
Tương tự, các bị can Đặng Hữu Thủy, Cầm Thị Bun Sọn cũng khai nhận từ phụ huynh thí sinh và đối tượng trung gian hàng tỉ đồng. Tuy nhiên, những người được cho là đưa tiền đều cương quyết không thừa nhận, do vậy không đủ cơ sở để quy kết.
Riêng với Lò Văn Huynh (cựu trưởng Phòng Khảo thí), ngoài tội danh cũ là lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong thi hành công vụ, bị can này còn bị đề nghị truy tố thêm về tội nhận hối lộ. Người đưa hối lộ cho ông Huynh là bị can Lò Thị Trường (phụ huynh thí sinh được nâng điểm).
Ông Huynh bị cáo buộc đã thỏa thuận, nhận 300 triệu đồng từ bị can Trường để nâng điểm thi cho con trai bà. Điều này được cả hai thừa nhận tại phiên tòa sơ thẩm giữa tháng 10-2019 vừa qua.
Đặc biệt, giai đoạn điều tra bổ sung, ông Huynh thay đổi lời khai, phủ nhận cầm 1 tỉ đồng của ông Nguyễn Minh Khoa (một trong 18 người trung gian) để nâng điểm cho hai thí sinh (suốt quá trình tố tụng trước đó, bị can đều thừa nhận). Số tiền này là do bán đất và tiền tiết kiệm của gia đình mà có.
Như vậy, đến thời điểm hiện tại, chỉ một bị can bị đề nghị truy tố về tội nhận hối lộ là Lò Văn Huynh và đưa hối lộ là Lò Thị Trường. Những người khác được cho là đưa hàng tỉ đồng để nâng điểm thi đều vô can và cũng vì thế các bị can nhận tiền không bị xem xét về tội nhận hối lộ.