Hãng thông tấn TASS dẫn thông tin từ tờ The Telegragh cho biết các chi tiết về liên minh quan hệ đối tác AUKUS (Úc, Anh và Mỹ) đã được thảo luận tại Hội nghị thượng đỉnh của nhóm các nước công nghiệp phát triển (G7) hồi tháng 6 ở hạt Cornwall (Anh), nhưng Tổng thống Pháp Emmanuel Macron đã không biết về điều này.
Theo báo Dailymail (Anh), Tổng thống Mỹ Joe Biden, Thủ tướng Anh Boris Johnson và Thủ tướng Úc Scott Morrison đã có cuộc gặp mặt ba bên bên lề trong ngày cuối cùng của hội nghị thượng đỉnh, nơi ba nhà lãnh đạo được cho là đã trao đổi về hiệp ước AUKUS.
Tổng thống Pháp Emmanuel Macron (trái) và người đồng cấp Mỹ Joe Biden tại Hội nghị thượng đỉnh G7 hồi tháng 6. Ảnh: REUTERS
Theo báo cáo của The Telegragh, Ngoại trưởng Anh lúc bấy giờ - ông Dominic Raab - đã hỗ trợ trong việc chuẩn bị thỏa thuận, bất chấp những cảnh báo rằng một thỏa thuận như vậy sẽ gây tổn hại cho quan hệ với Trung Quốc và Pháp.
Các chi tiết của thỏa thuận được thảo luận tại dịp hội nghị thượng đỉnh G7 và tất cả các tài liệu về AUKUS sau dịp hội nghị này đều được xếp vào cấp độ "tuyệt mật", theo The Telegraph.
Hội nghị cấp cao G7 đã diễn ra từ ngày 11-6 đến ngày 13-6, với sự tham dự của lãnh đạo các nước Anh, Đức, Ý, Canada, Mỹ, Pháp và Nhật, cũng như lãnh đạo các nước Úc, Ấn Độ, Hàn Quốc và Nam Phi với tư cách khách mời.
Theo tờ The Guardian hôm 18-9, các cuộc đàm phán của Mỹ về vấn đề này đã diễn ra trong nhiều tháng một cách “bí mật tối đa”, đồng thời cho biết trong hội nghị thượng đỉnh G7 ở Cornwall, Tổng thống Macron không hề nhận được thông tin gì về việc Úc sắp hủy bỏ thỏa thuận.
Telegragh:Liên minh Mỹ-Anh-Úc được bàn khi G7 họp tháng 6, ông Macron không biết. Ảnh: ANDREW PARSONS/UPISHUTTERSTOCK
Trong khi đó, đài Sputnik hôm 19-9 dẫn lời Ngoại trưởng Anh Liz Truss mới đây cho biết AUKUS "cho thấy sự sẵn sàng cứng rắn của chúng tôi trong việc bảo vệ lợi ích của mình và thách thức các hành vi không công bằng và hành vi xấu".
“Các quyền tự do cần được bảo vệ, vì vậy chúng tôi cũng đang xây dựng các mối quan hệ an ninh chặt chẽ trên toàn thế giới. Đó là lý do tại sao vào tuần trước, Thủ tướng đã thông báo, cùng với những người bạn của chúng tôi là Tổng thống Biden và Thủ tướng Morrison, về việc thành lập quan hệ đối tác an ninh mới có tên AUKUS” – bà Truss cho hay.
Theo bà Truss, Anh đang hợp tác với "các quốc gia cùng chí hướng để xây dựng liên minh dựa trên các giá trị và lợi ích chung", trong khi hiệp ước và thỏa thuận tàu ngầm sẽ "tạo ra hàng trăm công việc mới và có kỹ năng cao, từ các nhà máy đóng tàu tại vùng Govan đến nhà máy ở vùng Tyneside".
Ngày 16-9, Úc, Anh và Mỹ đã công bố liên minh quan hệ đối tác an ninh mới có tên AUKUS. Theo thỏa thuận, Úc có kế hoạch mua tám tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân và trang bị tên lửa hành trình do Mỹ sản xuất, diễn biến khiến Canberra hủy bỏ hợp đồng mua tàu ngầm với Pháp.
Trước diễn biến này, Pháp đã rút đại sứ của nước này tại Mỹ và Úc, song không rút đại sứ tại Anh.
Khi được hỏi về việc vì sao Pháp chưa triệu hồi đại sứ tại London, Ngoại trưởng Pháp Jean-Yves Le Drian cho biết Paris chưa đến mức cần làm điều đó, nhất là khi đã biết rõ về “chủ nghĩa cơ hội vĩnh cửu” của Anh.
“Việc triệu hồi đại sứ tại London là không cần thiết vì chúng tôi đã biết trước việc chính phủ Anh theo đuổi chủ nghĩa cơ hội vĩnh cửu” – ông Le Drian trả lời kênh truyền hình France 2.
