Ngày 30-3, Ngoại trưởng Albert del Rosario thông báo Philippines đã nộp biên bản luận chứng cho Tòa án trọng tài quốc tế tại Hà Lan trong vụ Philippines kiện Trung Quốc về tranh chấp biển Đông.
Báo Inquirer (Philippines) đưa tin biên bản luận chứng gồm 10 tập.
Trong tập 1, Philippines phân tích các văn bản luật có thể áp dụng và các bằng chứng liên quan. Philippines cũng chứng minh Tòa án trọng tài quốc tế có quyền tài phán đối với vụ khiếu nại của Philippines đồng thời kiến nghị các biện pháp khắc phục.
Các khiếu nại bao gồm:
- Đường chín đoạn của Trung Quốc ở biển Đông là bất hợp pháp vì vi phạm Công ước LHQ về Luật Biển.
- Trung Quốc chiếm giữ và xây dựng các kiến trúc trên một số bãi đá, bãi cạn ở biển Đông vốn nằm trong thềm lục địa của Philippines hoặc đáy biển quốc tế.
- Trung Quốc cản trở Philippines thực thi các quyền hợp pháp ở vùng biển thuộc chủ quyền Philippines ở biển Đông.
Ngày 29-3, các nhà báo Philippines đi trên tàu chính phủ đến bãi cạn Ayungin đã phản ứng khi tàu cảnh sát biển Trung Quốc chặn đường. Ảnh: REUTERS
Trong chín tập còn lại, Philippines đưa ra các bằng chứng văn bản và 40 bản đồ chứng minh khiếu nại của Philippines có cơ sở pháp lý.
Ngoại trưởng Albert del Rosario cho biết biên bản luận chứng là nỗ lực to lớn của đội ngũ pháp lý do Tổng biện lý Francis Jardeleza đứng đầu cùng đội ngũ luật sư từ các cơ quan ban ngành như Bộ Ngoại giao, Bộ Tư pháp, Văn phòng tổng thống.
Ông cảm ơn đội ngũ luật sư quốc tế do luật sư Mỹ Paul Reichler làm trưởng nhóm đã hướng dẫn Philippines soạn thảo biên bản biện chứng.
Ông cho biết bước tiếp theo của vụ kiện là Trung Quốc nộp biên bản luận chứng phản bác biên bản của Philippines. Về phần này, chưa rõ Trung Quốc có tiến hành hay không vì Trung Quốc đã tuyên bố không tham gia vụ kiện.
Theo quy tắc tố tụng, Tòa án trọng tài quốc tế sẽ quyết định các bước tiếp theo và hướng dẫn cho các bên.
Ông nhấn mạnh mục đích tối thượng của việc nộp biên bản luận chứng là bảo vệ lợi ích quốc gia, bảo đảm tương lai của con em Philippines, quyền tự do hàng hải đối với các quốc gia, đồng thời góp phần bảo vệ hòa bình, an ninh và ổn định trong khu vực.
Cùng ngày, báo Sun Star (Philippines) đưa tin Phó Tổng thống Jejomar Binay tuyên bố hy vọng Trung Quốc sẽ tôn trọng tiến trình phân xử tại Tòa án trọng tài quốc tế và tôn trọng phán quyết của tòa án.
Bộ Ngoại giao Philippines cho biết vì Trung Quốc quyết định không tham gia vụ kiện nên Tòa án trọng tài quốc tế có thể sớm đưa ra phán quyết vào năm sau.
Người phát ngôn của Bộ nói Philippines đang cân nhắc gửi công hàm ngoại giao phản đối sau khi tàu cảnh sát biển Trung Quốc tìm cách chặn tàu chính phủ Philippines trên đường chở đồ tiếp tế đến bãi cạn Ayungin hôm 29-3.
Ngày 29-3, Bộ Ngoại giao Trung Quốc cho rằng tàu Philippines chở đồ tiếp tế đến bãi cạn Ayungin chỉ nhằm kích động vấn đề biển Đông.
LÊ LINH
Ông Ramon Casiple, Giám đốc điều hành Viện Cải cách bầu cử và chính trị ở Manila, cho rằng việc Trung Quốc từ chối tham gia tiến trình phân xử ở Tòa án trọng tài quốc tế sẽ khiến Trung Quốc thua thiệt về pháp lý và công luận. Ông nhận định vụ kiện có thể gây thêm căng thẳng và Trung Quốc có thể điều tàu đến chiếm giữ các bãi cạn của Philippines. |