Ngày 23-11, Hội thảo "Thực trạng và giải pháp thu hút đoàn làm phim đến các địa phương" trong khuôn khổ Liên hoan phim Việt Nam lần thứ 24 diễn ra tại TP.HCM.
Bà Nguyễn Thị Thanh Thúy, Phó Giám đốc Sở VH&TT TP.HCM cho biết hội thảo không chỉ trao đổi kinh nghiệm, mà còn là diễn đàn để cùng đặt ra những câu hỏi nền tảng và tìm kiếm các giải pháp với những vấn đề trọng tâm như "Làm thế nào để các địa phương của Việt Nam trở thành phim trường mở?".
"Làm sao để các đoàn phim trong và ngoài nước nhận thấy sự phù hợp về bối cảnh, điều kiện sản xuất, sự đồng hành từ chính quyền và doanh nghiệp địa phương?"; "Và quan trọng hơn, làm thế nào để điện ảnh trở thành động lực cho phát triển du lịch, kinh tế sáng tạo và quảng bá thương hiệu địa phương?".
Theo bà Thanh Thúy, toàn bộ ý kiến sẽ được ghi nhận và làm cơ sở để TP.HCM phối hợp với các sở, ngành và Bộ VH-TT&DL xây dựng kế hoạch tham mưu, triển khai các cam kết trong hồ sơ gia nhập Mạng lưới Các thành phố Sáng tạo của UNESCO.
Tháo gỡ điểm nghẽn và bài học từ các địa phương
Phát biểu tại hội thảo, bà Nguyễn Thị Thu Phương, Viện trưởng Viện Văn hóa, Nghệ thuật, Thể thao và Du lịch Việt Nam nêu ra nhiều điểm nghẽn. Từ đó, bà đề xuất TP.HCM cần có một gói chính sách đặc thù dành riêng cho điện ảnh, phù hợp với các cam kết quốc tế. Chính quyền và các doanh nghiệp cũng cần cam kết đồng hành cùng cộng đồng sáng tạo trong lĩnh vực này.
"TP.HCM cần tạo môi trường thuận lợi cho các nhà làm phim, đặc biệt là nhà làm phim độc lập, để họ sáng tạo và cống hiến tác phẩm chất lượng.
Thành phố cũng phải xây dựng hạ tầng sáng tạo mạnh mẽ. Quy hoạch đô thị cần tích hợp ngành điện ảnh. Chính sách tài chính và thuế ưu đãi cũng cần được điều chỉnh đồng thời xây dựng được trung tâm sản xuất phim theo cơ chế một cửa.
Cuối cùng, cần liên kết điện ảnh với các ngành văn hóa khác để nâng cao thương hiệu thành phố và thúc đẩy sự phát triển bền vững" – bà Phương nói.
Hội thảo cũng là dịp các nhà quản lý trong lĩnh vực văn hoá đến từ Cao Bằng, TP Huế, TP. HCM và doanh nghiệp Oxalis (Quảng Trị) đưa ra những thông tin về các lợi thế, tiềm năng, ưu đãi cho các đoàn phim.
Ông Phan Thanh Hải, Giám đốc Sở VH-TT&DL TP Huế, cho biết địa phương xây dựng cơ chế hỗ trợ linh hoạt và minh bạch cho các đoàn phim, bao gồm thủ tục nhanh gọn qua một cửa liên thông tại các di tích, đặc biệt là các điểm nhạy cảm như Đại Nội, lăng tẩm, chùa chiền.
"Thành phố giảm hoặc miễn phí phí tham quan cho các đoàn phim quảng bá du lịch, hỗ trợ khảo sát bối cảnh và kết nối với cộng đồng, nghệ nhân, chủ di tích.
Huế cũng đảm bảo an ninh và tạo điều kiện sử dụng giao thông phục vụ quay phim. Ngoài ra tỉnh còn hỗ trợ truyền thông cho đoàn phim trên các kênh địa phương…" – TS Phan Thanh Hải chia sẻ.
Bà Phan Cẩm Tú, Hiệp hội xúc tiến phát triển điện ảnh Việt Nam, cho biết Thái Lan hoàn 30% chi phí cho các đoàn phim khi đến quay, nếu dùng diễn viên địa phương được giảm thêm 5%, quay ở địa điểm địa phương chỉ định giảm thêm 5%, làm hậu kỳ tại Thái giảm thêm 3% nữa. Năm 2024 Thái Lan hoàn 500 triệu baht nhưng thu lợi 2,8 tỉ baht, tạo ra 43.000 việc làm.
Là người trực tiếp tham gia sản xuất bộ phim Địa đạo: Mặt trời trong bóng tối, tôi khẳng định rằng nếu không có sự hỗ trợ từ TP.HCM, chúng tôi khó có thể hoàn thành dự án này.
Nhận cuốn cẩm nang mới của Thành phố, tôi thấy đây là một bước tiến quan trọng, đặc biệt nếu có thêm các số liệu cụ thể để dễ dàng thuyết phục các đối tác.
Ngoài ra, tôi cũng muốn đề xuất thêm một ý: Việc thiếu thông tin truyền thông cộng đồng về hoạt động quay phim khiến đoàn chúng tôi gặp phải nhiều sự cố, như phải dừng quay vì tiếng ồn từ karaoke.
Nếu có sự hỗ trợ truyền thông để người dân hiểu và hợp tác hơn với hoạt động nghệ thuật, môi trường sản xuất sẽ thuận lợi hơn, từ đó thu hút nhiều đoàn phim và thúc đẩy ngành điện ảnh Việt Nam.
Định hướng trong tương lai của TP
Chia sẻ những sáng kiến và phương hướng thành phố sẽ triển khai để thu hút các nhà làm phim và tạo môi trường thuận lợi cho ngành điện ảnh phát triển tại TP.HCM, bà Nguyễn Thị Thanh Thúy, Phó Giám đốc Sở VH&TT TP.HCM thông tin, TP.HCM đã đề ra sáu sáng kiến trong hồ sơ gia nhập mạng lưới Thành phố sáng tạo, với mục tiêu phát triển bền vững, phù hợp với định hướng UNESCO.
Ngành điện ảnh sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển cộng đồng sáng tạo và bảo tồn văn hóa. Một sáng kiến nổi bật là phát triển điện ảnh trong học đường nhằm nâng cao khả năng cảm thụ nghệ thuật cho thế hệ trẻ.
TP.HCM cũng đang phát triển các không gian sáng tạo, tận dụng các tiềm năng tự nhiên như rừng ngập mặn Cần Giờ và di tích Côn Đảo. Các dự án như công viên sáng tạo văn hóa dọc bờ sông Sài Gòn sẽ thu hút đầu tư và nhà làm phim.
Bên cạnh đó, TP.HCM hoàn thiện quy trình thủ tục để hỗ trợ nhanh chóng các đoàn làm phim, phối hợp chặt chẽ với các cơ quan chức năng và triển khai cơ chế đối tác công tư trong lĩnh vực văn hóa.
Thành phố cũng xây dựng bản đồ điểm đến làm phim, kết nối với các thành phố Đông Nam Á, nhằm trở thành trung tâm sản xuất và phát hành phim hàng đầu trong khu vực.
Cục điện ảnh tiếp tục rút ngắn thủ tục hành chính
Về chính sách hỗ trợ phát triển điện ảnh và thu hút các đoàn làm phim tại Việt Nam, ông Đỗ Quốc Việt, Phó Cục trưởng Cục Điện ảnh Việt Nam cho biết, từ khi Luật Điện ảnh sửa đổi được ban hành hơn hai năm trước, Cục đã thực hiện nhiều cải cách quan trọng, chẳng hạn như giảm 25% thời gian cấp phép quay phim và đơn giản hóa quy trình nộp kịch bản. Điều này giúp các đoàn làm phim, cả trong và ngoài nước, thuận tiện hơn khi làm việc tại Việt Nam.
"Bên cạnh đó, chúng tôi cũng đang tiếp tục hoàn thiện các văn bản pháp lý, bao gồm nghị định 131 hướng dẫn thi hành Luật Điện ảnh và các thông tư liên quan.
Sắp tới, chúng tôi sẽ tiếp tục rút ngắn thủ tục hành chính hơn nữa để tạo điều kiện thuận lợi nhất cho các nhà sản xuất phim. Mục tiêu của chúng tôi là xây dựng một môi trường pháp lý rõ ràng, minh bạch và thuận tiện, đồng thời giảm bớt khoảng cách giữa các cơ quan quản lý và các tổ chức, cá nhân trong ngành điện ảnh.
Ngoài ra, Bộ Văn hóa, Cục Điện ảnh luôn đồng hành cùng các đoàn làm phim và các địa phương, hỗ trợ tối đa để tạo ra một hệ sinh thái thuận lợi cho sản xuất phim tại Việt Nam. Chúng tôi cũng sẽ tiếp tục nghiên cứu và xây dựng các chính sách mới, đảm bảo tất cả các yêu cầu pháp lý được tuân thủ, đồng thời thúc đẩy sự phát triển của ngành điện ảnh" - ông Đỗ Quốc Việt nói.
