Đài CNN dẫn 4 nguồn thạo tin cho biết Nga đã thu giữ một số vũ khí và thiết bị do Mỹ và Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) cung cấp cho Ukraine trên chiến trường, và đã gửi chúng cho Iran. Mỹ cho rằng Iran sẽ cố gắng thiết kế ngược những hệ thống vũ khí trên.
Nga chuyển giao vũ khí thu được của phương Tây cho Iran?
Trong năm qua, Mỹ, NATO và nhiều quan chức phương Tây khác đã chứng kiến một số trường hợp quân đội Nga thu giữ các loại vũ khí vác vai nhỏ gồm tên lửa chống tăng Javelin và tên lửa phòng không Stinger mà quân đội Ukraine bỏ lại trên chiến trường, các nguồn tin nói với CNN.
Binh sĩ Ukraine sử dụng tên lửa Javelin của Mỹ. Ảnh: Ukrainian Defense Ministry Press Service/AP |
Cũng theo các nguồn tin, Nga đã chuyển những thiết bị vũ khí này sang Iran để nước này tháo dỡ và phân tích, từ đó có thể cố chế tạo các vũ khí theo cách của riêng mình. Nga tin rằng việc tiếp tục chuyển giao vũ khí thu được của phương Tây cho Iran sẽ khuyến khích nước này duy trì sự ủng hộ chiến dịch quân sự của Moscow tại Ukraine.
Một số quan chức Mỹ cho biết kể từ khi xung đột nổ ra, Ukraine thường xuyên báo cáo cho Lầu Năm Góc những tổn thất về thiết bị quân sự do Mỹ cung cấp. Tuy nhiên, giới chức Mỹ thừa nhận vấn đề này rất khó theo dõi.
Vẫn chưa rõ liệu Iran có thiết kế ngược thành công vũ khí của Mỹ lấy từ chiến trường Ukraine hay không. Iran được cho rất thành thạo trong việc phát triển hệ thống vũ khí dựa trên trang thiết bị của Mỹ mà nước này từng tiếp cận được trong quá khứ.
Theo CNN, tên lửa dẫn đường chống tăng Toophan - một vũ khí quan trọng trong kho dự trữ của Iran, được thiết kế ngược từ tên lửa BGM-71 TOW của Mỹ trong những năm 1970. Iran cũng đã đánh chặn một máy bay không người lái (UAV) RQ-170 “Sentinel” do tập đoàn quốc phòng Lockheed Martin (Mỹ) sản xuất vào năm 2011. Dựa vào đó, Iran đã thiết kế ngược để tạo ra một UAV mới và thiết bị bay này từng bay vào không phận Israel năm 2018 và bị bắn hạ.
“Iran đã chứng minh khả năng thiết kế ngược thành công vũ khí của Mỹ trong quá khứ. Họ đã thiết kế ngược tên lửa dẫn đường chống tăng TOW, tạo ra một bản sao gần như hoàn hảo với tên gọi Toophan. Iran cũng có thể làm điều tương tự với tên lửa Stinger, tạo ra vũ khí có thể đe dọa hàng không quân sự trong khu vực” – theo ông Jonathan Lord, giám đốc chương trình an ninh Trung Đông tại Trung tâm An ninh Mỹ mới.
Ông Lord còn dự báo rằng thiết kế ngược của tên lửa Javelin có thể được lực lượng Hamas hay phong trào Hezbollah sử dụng để đe dọa xe tăng Merkava của Israel. Nằm trong tay của các lực lượng do Iran hậu thuẫn, những vũ khí này đặt ra mối đe dọa thực sự cho lực thường quân sự thông thường của Israel.
Hiện phía Nga và Iran cũng như chính phủ Mỹ đều chưa bình luận về thông tin trên.
Mỹ cảnh báo mối đe dọa từ Iran
Trong tháng 3 này, nhiều quan chức quốc phòng và quân sự cấp cao của Mỹ, gồm Bộ trưởng Quốc phòng Lloyd Austin và Chủ tịch Hội đồng tham mưu trưởng Liên quân – Tướng Mark Milley đều có mặt tại Trung Đông để thảo luận với những người đồng cấp về những gì Washington gọi là mối đe dọa từ Iran, Lầu Năm Góc cho biết.
Tên lửa chống tăng Toophan của Iran. Ảnh: WIKIPEDIA |
“Trong năm 2022, sự hợp tác quân sự giữa Nga và Iran được thắt chặt và điều này đặt ra những thách thức nghiêm trọng cho khu vực và cho sự an toàn của công dân Israel” – Bộ trưởng Austin phát biểu tại cuộc họp báo chung với Bộ trưởng Quốc phòng Israel – ông Yoav Gallant tại Tel Aviv hôm 9-3.
“Iran đang thu được kiến thức và kinh nghiệm chiến trường quan trọng thông qua chiến sự ở Ukraine và những điều này có thể được chuyển giao cho lực lượng ủy nhiệm của họ tại Trung Đông. Nga đã cung cấp cho Iran sự hợp tác quốc phòng chưa từng có, trong đó có hợp tác về tên lửa và phòng không, để đổi lấy sự ủng hộ của Iran trong cuộc xung đột tại Ukraine” – ông Austin nói.
Phương Tây cho rằng những tổn thất lớn về khí tài quân sự trong cuộc xung đột ở Ukraine hơn một năm qua cùng các lệnh trừng phạt mạnh của phương Tây đã khiến Nga gặp khó khăn trong việc tiếp tục sản xuất vũ khí và đạn dược cần thiết để duy trì cuộc tấn công ở Ukraine. Vì thế, Nga đã yêu cầu Iran cung cấp hàng trăm UAV cũng như pháo binh, xe tăng. Đổi lại, Iran đã mua hàng tỉ USD thiết bị quân sự từ Nga, gồm máy bay chiến đấu, hệ thống radar và trực thăng, theo Nhà Trắng.
Cuối năm ngoái, Lầu Năm Góc tăng cường nỗ lực theo dõi vũ khí Mỹ được cung cấp cho Ukraine, trong đó có cả những đợt kiểm tra trực tiếp do binh sĩ Mỹ tại Đại sứ quán Mỹ ở thủ đô Kiev thực hiện.
Đầu năm này, ông Colin Kahl, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng Mỹ phụ trách chính sách nói với các nhà lập pháp rằng đã có một số trường hợp Nga thu giữ những vũ khí do Mỹ cung cấp cho Ukraine trên chiến trường, nhưng con số này không nhiều.
Ông Kahl nói ông không nhận thấy bất cứ bằng chứng cho thấy Nga đã thu giữ vũ khí của phương Tây trên chiến trường với số lượng đáng kể, và cũng không có bằng chứng cho thấy Ukraine đưa vũ khí ra thị trường chợ đen.
Tháng 10-2022, Bộ Ngoại giao Mỹ từng xếp các hệ thống phòng không vác vai như tên lửa Stinger là vũ khí thông thường đặc biệt nhạy cảm và tiên tiến và nếu bị thu giữ thì có thể cản trở an ninh khu vực.
Ukraine cũng đang gửi vũ khí thu của Nga cho các nước phương Tây?
Có thông tin cho rằng Ukraine đang chuyển giao những vũ khí thu giữ được của Nga hoặc bị Nga bỏ lại cho các quốc gia phương Tây nhằm phát triển biện pháp đối phó những vũ khí này.
Trang The EurAsian Times trước đó cho hay năm 2022 Ukraine đã chuyển mảnh vỡ của tiêm kích Su-35 của Nga bị bắn rơi cho các nhà khoa học Anh và Mỹ, để các nhà nghiên cứu phương Tây có thể giải mã và xây dựng chiến thuật đối phó máy bay hiện đại thứ hai này của Nga.
Binh sĩ Ukraine gần đây tuyên bố đã phát hiện những gì họ cho là xác của tiêm kích đa nhiệm Su-35S Flanker của Nga đã bị bắn rơi ở miền nam Ukraine trong mùa hè năm 2022.
Những mảnh vỡ này được cho đã được gửi tới Mỹ và các đối tác của Mỹ nhằm tìm hiểu thêm về loại tiêm kích này của Nga.