Tình hình chiến sự Nga-Ukraine ngày 30-5 diễn tiến phức tạp và căng thẳng với nhiều động thái nguy hiểm từ cả hai phía.
Kiev và Moscow đều bị tấn công
. Theo hãng tin Ukrinform, Bộ Tổng tham mưu quân đội Ukraine cho biết ngày 30-5 quân Nga tiếp tục các đợt tấn công tại hai tỉnh Luhansk và Donetsk (vùng Donbass, miền đông Ukraine). Trong đó, lực lượng phòng vệ Ukraine đã đẩy lùi được 11 đợt tiến quân của Moscow trong ngày này.
Bộ này cáo buộc Moscow đang sử dụng các chiến thuật khủng bố, cố gắng đe dọa người dân Ukraine, và tấn công không chỉ các mục tiêu quân sự mà còn cả dân sự.
Trong ngày 30-5, phía Nga đã triển khai đợt không kích lớn trên khắp Ukraine, gồm cả ở Kiev, bằng các máy bay không người lái (UAV) Shahed-136/131, gây thương vong dân sự và thiệt hại nặng nề cho các cơ sở hạ tầng ở Ukraine. Phía Kiev đã phá huỷ 29 trong số 31 UAV này.
 |
Đống đổ nát sau đợt không kích của Nga vào TP Toretsk (tỉnh Donetsk, Ukraine) ngày 29-5. Ảnh: REUTERS |
Bộ Tổng tham mưu Ukraine cho biết không quân Ukraine đã 8 lần không kích vào các cụm nhân lực và thiết bị quân sự của đối phương. Bên cạnh đó, các đơn vị tên lửa và pháo binh Kiev cũng đã đánh trúng 3 sở chỉ huy và cụm nhân lực, 4 khẩu pháo, 1 hệ thống tên lửa phòng không, 3 kho nhiên liệu và 1 trạm tác chiến điện tử của các lực lượng Moscow.
. Theo hãng thông tấn TASS, Tỉnh trưởng tỉnh Belgorod (Nga) - ông Vyacheslav Gladkov ngày 30-5 nói rằng các lực lượng vũ trang Ukraine đã bắn khoảng 220 hoả tiễn vào Belgorod hôm 29-5. Vụ việc khiến 1 người chết, nhiều ngôi nhà bị phá huỷ, một đường dây điện bị hư hại,...
Phía Nga ngày 30-5 cáo buộc Ukraine tấn công Moscow bằng UAV. Thị trưởng Moscow - ông Sergey Sobyanin cho biết thủ đô bị 2 UAV tấn công khiến nhiều nhà cửa bị hư hại, đài RT đưa tin. Theo ông, không có ai bị thương nặng, hai người đã yêu cầu hỗ trợ y tế tại hiện trường, nhưng không ai phải đến bệnh viện.
Bộ Quốc phòng Nga xác định rằng Kiev đã cố gắng “tấn công khủng bố” vào các mục tiêu ở Moscow bằng 8 UAV và các UAV này đều đã bị bắn hạ. Trong khi đó, ông Mikhail Podolyak - cố vấn Tổng thống Ukraine - nói rằng Kiev "không có mối liên hệ trực tiếp" với vụ tấn công.
Ở diễn biến liên quan, người đứng đầu Cộng hòa Nhân dân Donetsk (DPR) tự xưng - ông Denis Pushilin nói rằng cuộc tấn công bằng UAV vào Moscow đã chứng minh rằng giới lãnh đạo Ukraine sẵn sàng sử dụng bất kỳ và tất cả các nguồn lực cho các hành động khiêu khích của họ.
Mỹ, Anh mâu thuẫn khả năng Ukraine tấn công vào bên trong nước Nga
Ngày 30-5, Nhà Trắng cho biết Mỹ hiện vẫn đang thu thập thông tin về vụ UAV tấn công Moscow, nhấn mạnh rằng Mỹ không ủng hộ các cuộc tấn công bên trong Nga và chỉ tập trung vào việc giúp Ukraine giành lại lãnh thổ, theo hãng tin Reuters.
"Chúng tôi đã xem tin tức và vẫn đang thu thập thông tin về những gì đã xảy ra. Nói chung, chúng tôi không ủng hộ các cuộc tấn công bên trong nước Nga" - một phát ngôn viên Nhà Trắng cho biết, đồng thời nhấn mạnh Washington "tập trung vào việc cung cấp cho Ukraine thiết bị và khoá huấn luyện mà họ cần để giành lại lãnh thổ".
Trong khi đó, bình luận về vụ tấn công, ngày 30-5, Ngoại trưởng Anh James Cleverly nói rằng Ukraine có quyền tiến hành các cuộc tấn công chống lại Nga bên ngoài biên giới của họ.
"Tôi sẽ không suy đoán về bản chất của cuộc tấn công. Ukraine có quyền hợp pháp để tự vệ. Họ có quyền hợp pháp để làm như vậy trong biên giới của mình, và họ cũng có quyền triển khai lực lượng ra ngoài biên giới để làm suy yếu khả năng triển khai lực lượng của Nga vào chính Ukraine" - ông nói trong một cuộc họp báo chung với Ngoại trưởng Estonia Margus Tsahkna ở Estonia.
Ở diễn biến khác cùng ngày, Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov tuyên bố rằng việc phương Tây nói rằng vũ khí chuyển đến Ukraine không được sử dụng để tấn công lãnh thổ Nga là dối trá. Theo ông Lavrov, Kiev "từ lâu đã chuyển sang các phương pháp khủng bố trắng trợn", sử dụng vũ khí phương Tây chỉ vì mục đích này.
Nga, Ukraine không cam kết tôn trọng kế hoạch bảo vệ nhà máy Zaporizhzhia
Cả Nga và Ukraine đều không cam kết tôn trọng 5 nguyên tắc do người đứng đầu Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) Rafael Grossi đưa ra 30-5 nhằm bảo vệ nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia (tỉnh Zaporizhia, Ukraine) hiện do Nga kiểm soát.
Theo hãng tin Reuters, ông Grossi đã nỗ lực tìm kiếm thoả thuận nhằm giảm nguy cơ xảy ra tai nạn hạt nhân do các hoạt động quân sự của Nga và Ukraine diễn ra xung quanh nhà máy.
 |
Một góc nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia. Ảnh: REUTERS |
Theo đó, ông kêu gọi không được tấn công vào hoặc từ nhà máy và không triển khai vũ khí hạng nặng như bệ phóng tên lửa, hệ thống pháo và đạn dược, xe tăng hoặc quân nhân ở đó.
Người đứng đầu cơ quan giám sát hạt nhân của Liên Hợp Quốc (LHQ) mô tả tình hình tại nhà máy Zaporizhia là "cực kỳ mong manh và nguy hiểm", đồng thời nói thêm rằng "các hoạt động quân sự hiện vẫn đang diễn ra trong khu vực và có thể gia tăng rất đáng kể trong tương lai gần”.
Phát biểu tại Hội đồng Bảo an LHQ, ông Grossi nói: “Tôi trân trọng và long trọng yêu cầu cả hai bên tuân thủ năm nguyên tắc này”.
Theo Reuters, mặc dù Nga cho biết sẽ làm tất cả những gì có thể để bảo vệ nhà máy, nhưng họ không cam kết rõ ràng sẽ tuân thủ 5 nguyên tắc của ông Grossi.
"Các đề xuất của ông Grossi nhằm đảm bảo an ninh cho nhà máy điện hạt nhân Zaporizhia phù hợp với các biện pháp mà chúng tôi đã thực hiện từ lâu" - Đại sứ Nga tại LHQ Vassily Nebenzia cho biết, đồng thời kêu gọi phía IAEA lên án các cuộc pháo kích của Ukraine vào nhà máy.
Về phần mình, Đại sứ Ukraine tại LHQ - ông Sergiy Kyslytsya nói rằng các nguyên tắc "phải được bổ sung bằng yêu cầu phi quân sự hóa và giải phóng hoàn toàn nhà máy".
