Ngày 4-5, báo South China Morning Post cho biết Trung Quốc đã thể hiện “sự lạnh lùng” trước nỗ lực của Liên minh châu Âu (EU) gây quỹ khoảng 8 tỉ USD để phát triển và phân phối vaccine ngừa COVID-19.
Tại hội nghị trực tuyến về COVID-19 do EU dẫn đầu với sự tham dự của 43 quốc gia trên thế giới, Đại sứ Trung Quốc tại EU Trương Minh đã yêu cầu thế giới nên chấm dứt “trò đổ lỗi” cho Bắc Kinh về COVID-19 và không tham gia vào nỗ lực phát triển vaccine.
Trung Quốc: Đã có những đóng góp riêng
Đại sứ Trung Quốc tại EU nói rằng “trò chơi đổ lỗi và gây hỗn loạn chẳng có ích gì nữa”. Trước đó cộng đồng quốc tế, trong đó có Chủ tịch Ủy ban châu Âu (EC) Ursula von der Leyen kêu gọi điều tra nguồn gốc và vai trò của Trung Quốc với đại dịch COVID-19.
Thêm nữa, ông Trương Minh cho biết Trung Quốc cũng đã có những nỗ lực để giúp đỡ các nước chống COVID-19 như bán thiết bị bảo hộ cá nhân và khẩu trang.
“Trung Quốc là một thành viên có trách nhiệm của cộng đồng quốc tế mặc dù chúng tôi cũng gặp nhiều khó khăn khi đối phó với đại dịch trong nước. Trung Quốc đang làm hết sức mình để giúp đỡ các quốc gia đang có nhu cầu” - ông Trương nói.
Đại sứ Trung Quốc tại EU Trương Minh đại diện Trung Quốc tham dự hội nghị trực tuyến ngày 4-5. Ảnh: SOUTH CHINA MORNING POST
“Các công ty Trung Quốc đã cung cấp 24 tỉ khẩu trang, 120 triệu bộ quần áo bảo hộ và 24.000 máy trợ thở (cho các nước - PV) chỉ trong hai tháng qua” - ông Trương đưa các con số về sự hỗ trợ của Bắc Kinh.
Nói về lý do không tham gia nỗ lực quyên góp tài chính phát triển vaccine, ông Trương Minh nói rằng Trung Quốc đã có một số cam kết tài chính trước đó. Chẳng hạn, Bắc Kinh đã góp 2 tỉ nhân dân tệ (khoảng 283 triệu USD) vào quỹ chính phủ đặc biệt chống COVID-19, 1 tỉ nhân dân tệ (khoảng hơn 141 triệu USD) đầu tư nghiên cứu dịch bệnh và quyên góp 50 triệu USD cho Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đối phó với đại dịch.
Châu Âu là những thành viên tích cực ủng hộ phát triển vaccine
Tại hội nghị, hầu hết các quốc gia đều bày tỏ sự đoàn kết và thống nhất phát triển vaccine ngừa COVID-19. Ngay cả Tây Ban Nha và Ý, hai nước chịu thiệt hại nặng nề nhất vì COVID-19, lần lượt cam kết hỗ trợ 125 triệu euro (khoảng 137 triệu USD) và 140 triệu euro (152 triệu USD).
Hai nền kinh tế lớn nhất châu Âu là Đức và Pháp cam kết tài trợ lần lượt 525 triệu euro (572 triệu USD) và 500 triệu euro (545 triệu USD). Ủy ban châu Âu (EC) hứa hỗ trợ 1,4 tỉ euro (1,5 tỉ USD) cho công tác phát triển vaccine.
Trong hội nghị về phát triển vaccine ngừa COVID-19, Tổng thống Pháp Emmanuel Macron nói rằng nước này cam kết tài trợ 500 triệu euro. Ảnh: NEW YORK TIMES
Bình luận về vấn đề này, chuyên gia về quan hệ EU - Trung Quốc tại Quỹ Nghiên cứu Chiến lược (FRS) từ Paris (Pháp) - ông Antoine Bondaz nói rằng: “EU mong muốn rằng khi một loại vaccine được phát triển thành công thì sẽ được phân phối công bằng. Tổng thống Pháp Emmanuel Macron nhấn mạnh vô cùng cần thiết khi cung cấp vaccine cho khu vực châu Phi, còn Thủ tướng Anh Boris Johnson (dù Anh đã rời khỏi EU) cũng khẳng định phát triển vaccine không phải là cuộc đua riêng của bất kỳ nước nào”.
Ông Bondaz nhấn mạnh thêm: “Trung Quốc muốn thuyết phục EU rằng họ là đối tác tốt hơn cả Mỹ và sẽ thúc đẩy chủ nghĩa đa phương. Tuy nhiên, họ đã không làm như vậy ngay cả khi họ có cơ hội”.
Lý do Trung Quốc chỉ cử đại sứ tham dự hội nghị thế giới
Hội nghị trực tuyến về COVID-19 trên có sự tham dự của lãnh đạo 43 quốc gia từ cấp bộ trưởng đến thủ tướng và tổng thống, trong đó có cả Quốc vương Jordan Abdullah II. Tuy nhiên, chỉ Trung Quốc là cử đại sứ của họ tại châu Âu tham gia.
Còn Mỹ và Nga không có bất kỳ đại diện nào trong hội nghị hôm 4-5 vừa qua.
Chủ tịch Ủy ban châu Âu (EC) Ursula von der Leyen chủ trì hội nghị trực tuyến thế giới hôm 4-5. Ảnh: REUTERS
Trước đó, South China Morning Post dẫn tài liệu của EU nói rằng Thủ tướng Lý Khắc Cường sẽ tham dự và có bài phát biểu. Thế nhưng cuối cùng Đại sứ Trương Minh là người đại diện cho Trung Quốc.
Trong một bức thư điện tử, người phát ngôn của phái đoàn Trung Quốc tại EU cho biết: “Trung Quốc rất coi trọng và tích cực hỗ trợ cuộc chiến toàn cầu chống lại COVID-19. Các nước có quyền cử đại diện tham dự hội nghị. Bất kỳ đại diện nào được gửi đại diện cho Trung Quốc đều là cấp cao nhất của sự kiện”.
Nguồn tin nói với South China Morning Post rằng tuần qua Chủ tịch EC Ursula von der Leyen đã có cuộc điện đàm với Thủ tướng Lý Khắc Cường. Ông Lý nói rằng Bắc Kinh rất quan tâm đến chiến dịch gây quỹ phát triển vaccine do EU dẫn đầu nhưng không đưa ra xác nhận sẽ tham dự hội nghị trên.