Mới đây, Sở Nông nghiệp và Môi trường (NN&MT) TP.HCM đã có văn bản gửi Sở Tài chính để góp ý hồ sơ đề nghị thực hiện dự án đường sắt đô thị nối trung tâm TP.HCM - Cần Giờ của Công ty CP đầu tư và phát triển đường sắt cao tốc Vinspeed.
Cụ thể, theo Sở NN&MT dự án tuyến đường sắt đô thị nối trung tâm TP.HCM - Cần Giờ đã có trong Đồ án điều chỉnh quy hoạch chung TP.HCM đến năm 2040, tầm nhìn đến năm 2060.
Dự án có tổng diện tích 325,19 ha, trong đó đất ở 8,06 ha, đất nông nghiệp 41,72 ha, đất phi nông nghiệp không phải là đất ở 35,8 ha, đất giao thông, kênh, rạch, mương 135,2 ha, đất rừng phòng hộ 85,78 ha...
Tuyến đường sắt đô thị TP.HCM - Cần Giờ đi qua địa bàn 2 phường Tân Thuận, Tân Mỹ; 4 xã là Nhà Bè, Bình Khánh, An Thới Đông và Cần Giờ.
Về quy hoạch tại khu vực xã Cần Giờ có 2 tuyến đường gồm tuyến đường sắt và tuyến đường giao thông khu vực có lộ giới 40 m đi từ vòng xoay 30 tháng 4 kéo thẳng vào trung tâm khu đô thị lấn biển Cần Giờ. Trong đó, tuyến đường sắt đi giữa tim tuyến đường giao thông lộ giới 40 m, chiều dài 1.400 m.
Phạm vi ranh thu hồi đất tuyến đường sắt là 18 m, điểm cuối là nhà ga và depot. Phạm vi ranh thu hồi đất tuyến đường giao thông khu vực lộ giới 40 m, chiều dài 1.400 m, với diện tích đất thu hồi là 37.413 m2.
Theo Sở NN&MT, để thực hiện đồng bộ tuyến đường giao thông khu vực có lộ giới 40 m và tuyến đường sắt trên cao (đi vào tâm đường giao thông khu vực) cần có giải pháp triển khai đồng bộ nhằm tránh ùn tắc giao thông khi dự án khu đô thị lấn biển Cần Giờ đi vào hoạt động.
Do đó, Sở NN&MT đề xuất cần triển khai đồng thời công tác thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư đối với 2 dự án. Các dự án này cần được triển khai thực hiện đồng bộ để công tác bố trí vốn và thu hồi đất, bồi thường, giải phóng mặt bằng được đồng bộ.
Sở NN&MT cho hay, theo quy định, kinh phí giải phóng mặt bằng đối với đất dành cho đường sắt để xây dựng kết cấu hạ tầng đường sắt được Nhà nước đảm bảo toàn bộ kinh phí.
Tuy nhiên, trong bối cảnh hiện nay, việc bố trí ngân sách với số tiền hơn 7.462 tỉ đồng đồng để thực hiện công tác thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư cho dự án đường sắt đô thị có thể sẽ gặp khó khăn. Nguyên nhân là do ngân sách TP còn phải cân đối, bố trí cho một số dự án trọng điểm cấp bách khác.
Do đó, Sở NN&MT đề nghị Sở Tài chính, Sở Xây dựng trao đổi thêm với Công ty CP đầu tư và phát triển đường sắt cao tốc Vinspeed nghiên cứu thêm phương án thực hiện.
Trường hợp TP.HCM chưa thể bố trí kinh phí bồi thường, giải phóng mặt bằng trong năm 2026 theo tiến độ thực hiện dự án của chủ đầu tư thì đề nghị chủ đầu tư tạm ứng trước kinh phí thực hiện. Sau đó, TP sẽ bố trí ngân sách vốn đầu tư công trung hạn 2026 - 2030 để hoàn trả.
Trường hợp ngân sách TP.HCM không thể bố trí vốn bồi thường, hỗ trợ, tái định cư của dự án thì chủ đầu tư được đưa vào chi phí đầu tư của dự án, đồng thời đề nghị chủ đầu tư nghiên cứu thực hiện TOD tại 2 khu đất dự kiến làm Depot tại phường Tân Thuận và xã Cần Giờ nhằm khai thác đất đai có hiệu quả. Sau đó, có thể được cấn trừ nghĩa vụ tài chính từ kinh phí bồi thường, giải phóng mặt bằng đã tạm ứng.
Đối với dự án xây dựng tuyến đường giao thông lộ giới 40 m, Sở NN&MT TP.HCM cho biết kinh phí thực hiện dự án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư sẽ do ngân sách Nhà nước chi trả. Kinh phí đầu tư xây dựng dự án sẽ do Tập đoàn Vingroup tài trợ.
