Vừa qua, VKSND Tối cao, TAND Tối cao, Bộ Công an, Bộ Quốc phòng, Bộ Thương binh – Lao động và Xã hội đã phối hợp ban hành Thông tư liên tịch 01/2022 có hiệu lực từ ngày 5-4 tới.
Thông tư liên tịch 01/2022 quy định về phối hợp giữa các cơ quan có thẩm quyền trong tiếp nhận, giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm, kiến nghị khởi tố, điều tra, truy tố, xét xử sơ thẩm các vụ án xâm hại tình dục người dưới 18 tuổi.
Hình ảnh trích xuất camera trong vụ án xâm hại tình dục bé gái trong thang máy vào tháng 4-2019.
Điểm đáng chú ý tại thông tư là quy định về việc thu thập, bảo quản, đánh giá chứng cứ nhằm hướng đến việc bảo vệ quyền lợi tốt nhất cho bị hại là người dưới 18 tuổi.
Cụ thể, Điều 5 Thông tư liên tịch 01/2022 quy định: Cơ quan có thẩm quyền tố tụng, cá nhân, tổ chức khác có liên quan trong phạm vi quyền hạn của mình phải phối hợp chặt chẽ trong việc thu thập, bảo quản, đánh giá chứng cứ chứng minh hành vi xâm hại tình dục người dưới 18 tuổi.
Đặc biệt, ngay khi phát hiện hành vi tội phạm, cơ quan có thẩm quyền phải kịp thời phối hợp cùng cơ sở khám, chữa bệnh hoặc người có thẩm quyền để kiểm tra thân thể cho bị hại, thu thập dấu vết sinh học chứng minh hành vi xâm hại tình dục.
Thông tư liên tịch 01/2022 cũng quy định việc thu thập chứng cứ phải đảm bảo vừa thu thập dấu vết tội phạm vừa ứng phó kịp thời tình huống cấp cứu cho người bị xâm hại. Đối với các vụ xâm hại tình dục xảy ra từ lâu, có khó khăn trong thu thập chứng cứ thì cơ quan điều tra, VKS phải phối hợp chặt chẽ ngay từ khi tiếp nhận tố giác, tin báo tội phạm, kiến nghị khởi tố để kịp thời thu thập chứng cứ.
Cơ quan có thẩm quyền phải hạn chế thấp nhất số lần lấy lời khai của người dưới 18 tuổi bị xâm hại tình dục.
Bên cạnh đó, Điều 25 của thông tư này quy định trong giai đoạn tiếp nhận tố giác, điều tra, khởi tố và truy tố vụ án, nếu có mặt người dưới 18 tuổi bị xâm hại tình dục thì người có thẩm quyền tiến hành tố tụng được mặt thường phục dân sự nhưng phải gọn gàng, lịch sự và phải tiến hành có thủ tục tố tụng thân thiện cho người dưới 18 tuổi.
