Trường Tiểu học Hồ Thị Kỷ, phường Vườn Lài vừa tổ chức chuyên đề “Tích hợp kỹ năng công dân số và ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) trong dạy học Toán ở tiểu học”. Tiết học được đánh giá cao nhờ sự lồng ghép công nghệ hiện đại.
Học sinh thích thú với tiết học Toán ứng dụng AI
Tại tiết học “Trừ bằng cách đếm bớt” với học sinh lớp 1/5, cô giáo Nguyễn Thị Tài Linh đã ứng dụng AI.
Tiết học khởi động bằng bài hát “đếm xuôi đếm ngược” do công nghệ AI tạo ra. Cả cô và trò cùng hào hứng nhảy theo nhịp điệu bài hát, tạo không khí vui tươi ngay từ đầu.
Sau màn khởi động, cô Linh dẫn dắt học sinh vào phần khám phá. Thông qua màn hình, nhân vật gấu con được xây dựng bằng công nghệ AI bất ngờ xuất hiện và cất tiếng chào.
“Gấu con xin chào các bạn học sinh. Đến thăm lớp, gấu con mang theo tám lọ mật ong và dành tặng cho lớp hai lọ. Vậy đố các bạn gấu con còn mấy lọ?”, chú gấu AI đặt câu hỏi.
Sự xuất hiện của nhân vật biết nói chuyện khiến các em học sinh vô cùng phấn khích. Từ câu chuyện trên, giáo viên dẫn dắt học sinh vào phép tính trừ bằng cách đếm bớt.
Ở hoạt động vận dụng, học sinh quan sát bức tranh gồm gấu con, cún con và thỏ con trên màn hình máy tính. Giáo viên yêu cầu học sinh đếm số lượng nhân vật và tìm phép trừ phù hợp từ câu chuyện tặng mật ong.
Theo cô Linh, việc đưa các nhân vật AI vào bài giảng đã tạo được sự hứng thú rõ rệt cho học sinh. “Mỗi lần nhân vật gấu xuất hiện và tương tác, các em đều rất thích thú, tập trung và tham gia học tập tích cực hơn” - cô Linh chia sẻ.
Giai đoạn đầu làm quen AI, cô Linh gặp không ít khó khăn do chưa thành thạo thao tác, việc tạo nhân vật và nội dung còn mất nhiều thời gian. Tuy nhiên, khi đã sử dụng thường xuyên, các thao tác trở nên nhanh gọn và nhẹ nhàng hơn, không gây áp lực cho giáo viên trong quá trình chuẩn bị bài.
Cô Linh nhận định AI giúp nội dung bài học trở nên gần gũi, phù hợp hơn với lứa tuổi. Nếu chỉ tiếp cận kiến thức thông qua sách giáo khoa, học sinh dễ cảm thấy khô khan. Ví dụ như bài toán “8 - 2” được xây dựng qua hình ảnh chú gấu biết nói chuyện, đã giúp học sinh dễ hiểu, dễ nhớ và ghi nhớ kiến thức tốt hơn.
Tham dự tiết học, một cô giáo đến từ Trường Tiểu học Bình Thới, TP.HCM đánh giá giáo viên đã sử dụng AI ở mức độ vừa phải, tạo nhân vật phù hợp để dẫn dắt nội dung, nhưng không bị phụ thuộc quá nhiều vào AI.
Giáo viên này chia sẻ, đối với phần học sinh thực hiện trên máy tính, không phải trường nào cũng có đủ điều kiện cơ sở vật chất để trang bị thiết bị cho học sinh.
"Tại trường tôi, tôi chủ yếu tổ chức các hoạt động cá nhân hoặc theo nhóm thông qua PowerPoint kết nối với tivi. Các hoạt động yêu cầu học sinh trực tiếp sử dụng phần mềm thông minh theo nhóm hiện tại chưa thực hiện được vì còn hạn chế thiết bị" - cô giáo này nói thêm.
Việc ứng dụng AI vào dạy học đang được triển khai tại nhiều đơn vị khác như Trường Tiểu học Võ Thị Sáu, phường Tân Thới Hiệp, Trường Tiểu học Nguyễn Bỉnh Khiêm, phường Sài Gòn.
Một giáo viên tại Trường Tiểu học Võ Thị Sáu khẳng định khi chọn đúng công cụ AI, học sinh tiểu học có thể tiếp thu bài rất tốt.
Nhờ AI, giáo viên này đã xây dựng bài giảng lồng ghép yếu tố truyện cổ tích, tổ chức họp phụ huynh tương tác bằng công nghệ số, hay áp dụng mô hình “lớp học đảo ngược” để học sinh tự học ở nhà qua video, sau đó lên lớp thảo luận và hệ thống kiến thức.
Không lạm dụng AI trong dạy học
Về việc áp dụng AI bậc tiểu học, bà Đỗ Thị Mỹ Hòa, Hiệu trưởng Trường Tiểu học Võ Trường Toản, phường Diên Hồng, nhìn nhận đối với bậc tiểu học, đặc biệt là học sinh lớp 1, các ứng dụng AI phải được sử dụng một cách vừa phải, hợp lý, đảm bảo bám sát các nội dung trong sách giáo khoa.
"Trong quá trình này, học sinh không trực tiếp sử dụng AI. Học sinh chỉ thao tác trên máy tính, còn việc sử dụng các ứng dụng AI, chủ yếu thuộc về phía giáo viên. Giáo viên là người soạn giảng, biến những nội dung tĩnh trong sách giáo khoa thành các hình ảnh, tư liệu trực quan nhằm hỗ trợ việc dạy học" - bà Hòa nhấn mạnh.
Cũng theo bà Hòa, học sinh cần được hướng dẫn các kỹ năng công dân số cơ bản như biết cách lựa chọn đường liên kết phù hợp, thao tác trên máy tính. Các đường liên kết và nội dung đưa vào phải phù hợp với lứa tuổi học sinh.
Đón đầu việc đưa AI vào trường học, Trường Tiểu học Nguyễn Bỉnh Khiêm đã khánh thành phòng kỹ năng số. Các tiết học ở phòng kỹ năng số, học sinh được học cách tìm kiếm, đánh giá thông tin. Đặc biệt, các em được khám phá AI thông qua các câu lạc bộ công nghệ số và câu lạc bộ AI. Nhờ đó, các em không chỉ sử dụng thiết bị mà còn hiểu và có trách nhiệm với việc sử dụng AI sao cho hiệu quả.
Bộ GD&ĐT vừa có chỉ đạo về việc triển khai dạy AI trong trường học. Theo đó, nội dung và hoạt động giáo dục AI phải được thiết kế phù hợp với tâm lí lứa tuổi, nhu cầu và khả năng tiếp cận công nghệ của học sinh ở từng cấp học, lớp học.
Các cơ sở giáo dục phát huy tính chủ động trong việc lựa chọn hoặc kết hợp nhiều hình thức triển khai (lồng ghép vào môn học, tổ chức chuyên đề, học tập qua dự án, câu lạc bộ,…), bảo đảm phù hợp với điều kiện thực tiễn; vừa thí điểm vừa đánh giá rút kinh nghiệm, không nóng vội, hình thức.
Trong đó, hình thức lồng ghép trong các môn học, hoạt động giáo dục thuộc Chương trình GDPT được xem là hình thức triển khai ưu tiên nhằm đảm bảo tính phổ cập, không gây quá tải chương trình; bảo đảm sự trung thực, chuẩn mực khoa học trong quá trình khai thác, sử dụng AI.
Bồi dưỡng giáo viên về AI
Theo Bộ GD&ĐT, các sở GD&ĐT chỉ đạo các cơ sở giáo dục tổ chức hội nghị, hội thảo, tập huấn chuẩn bị các điều kiện triển khai dạy AI; bồi dưỡng giáo viên tham gia theo tài liệu hướng dẫn của Bộ GD&ĐT; khuyến khích các hình thức bồi dưỡng hiệu quả như sinh hoạt chuyên môn theo cụm trường, hội thảo chuyên đề,…
Cùng với đó, các sở GD&ĐT tham mưu UBND trình HĐND cấp tỉnh ban hành cơ chế, chính sách về nguồn lực, kinh phí, trang bị cơ sở vật chất, thiết bị cần thiết để bảo đảm điều kiện triển khai nội dung giáo dục AI cho học sinh phổ thông tại các cơ sở giáo dục trên địa bàn.
