Bộ Ngoại giao Cuba hôm 12-12 đã đưa ra tuyên bố chính thức về vụ việc cách đó hai ngày Mỹ bắt giữ tàu chở dầu ngoài khơi Venezuela, cho rằng động thái này của Mỹ “gây ảnh hưởng tiêu cực” lên La Habana, theo cổng thông tin chính thức cubaminrex.cu của cơ quan này.
Bộ Ngoại giao Cuba cho rằng “hành vi cướp biển và khủng bố hàng hải” của Mỹ “vi phạm nghiêm trọng luật pháp quốc tế, bao gồm Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển [UNCLOS] và Công ước của Liên Hợp Quốc ngăn chặn các hành vi bất hợp pháp nhằm chống lại an toàn hàng hải” và yêu cầu “chính phủ Mỹ phải chịu trách nhiệm”.
Bộ Ngoại giao Cuba cho rằng vụ bắt giữ là “một phần trong chiến lược leo thang của Mỹ nhằm cản trở quyền hợp pháp của Venezuela trong việc tự do sử dụng và buôn bán tài nguyên thiên nhiên với các quốc gia khác, bao gồm cả việc cung cấp dầu khí cho Cuba”.
La Habana nhắc lại rằng ngay từ nhiệm kỳ đầu tại Nhà Trắng (năm 2017-2021), Tổng thống Mỹ Donald Trump đã thi hành các chính sách chống lại hoạt động dầu mỏ của Venezuela, ảnh hưởng tới hoạt động nhập khẩu dầu của Cuba và “tình trạng này vẫn tiếp diễn và hiện nay đã trở nên tồi tệ hơn”.
“Những hành động này gây ảnh hưởng tiêu cực đến Cuba và siết chặt thêm chính sách của Mỹ về gây áp lực tối đa và bóp nghẹt kinh tế, tác động trực tiếp đến hệ thống năng lượng quốc gia của Cuba và do đó ảnh hưởng đến cuộc sống thường nhật của người dân chúng tôi” - Bộ Ngoại giao Cuba viết.
Trong tuyên bố, Bộ Ngoại giao Cuba cũng nhắc tới “Hệ luận Trump” của Học thuyết Monroe – một trong những nội dung chính trong Chiến lược An ninh quốc gia mới được Mỹ công bố hồi đầu tháng 12, trong đó xếp khu vực Mỹ Latinh và biển Caribe lên ưu tiên hàng đầu trong chính sách đối ngoại của Washington.
Bộ Ngoại giao Cuba cho rằng việc tàu dầu bị Mỹ bắt giữ ở biển Caribe, khi đang trên đường từ Venezuela tới Cuba, là “hành động áp dụng trắng trợn ‘Hệ luận Trump’ của Học thuyết Monroe”. La Habana cho rằng điều này “vi phạm Tuyên bố về khu vực Mỹ Latinh và Caribe là Vùng Hòa bình và cần phải bị lên án trên toàn thế giới”.
Tuyên bố về khu vực Mỹ Latinh và Caribe là Vùng Hòa bình được thông qua năm 2014 tại La Habana (Cuba) trong hội nghị thượng đỉnh lần thứ hai của Cộng đồng Các quốc gia Mỹ Latinh và Caribe (CELAC) – tổ chức hợp tác khu vực của toàn bộ 33 quốc gia châu Mỹ, chỉ trừ Mỹ và Canada.
Ngày 10-12, lực lượng Mỹ từ trực thăng đã đổ bộ xuống siêu tàu chở dầu Skipper khi nó đang di chuyển trên vùng biển quốc tế ở biển Caribe, ngoài khơi Venezuela. Tổng thống Mỹ Donald Trump gọi đây là một vụ bắt giữ “vì lý do rất chính đáng”.
Hãng tin AFP hôm 13-12 cho biết lệnh của Bộ Tư pháp Mỹ về việc bắt giữ tàu Skipper được ký từ hôm 26-11, trong đó cáo buộc siêu tàu chở dầu này được sử dụng để vận chuyển nhiên liệu bị cấm vận “trong một mạng lưới vận chuyển dầu mỏ” hỗ trợ lực lượng Hezbollah ở Lebanon và một đơn vị thuộc Lực lượng Vệ binh Cách mạng Iran (IRGC). Cả Hezbollah và IRGC đều bị Bộ Ngoại giao Mỹ liệt vào danh sách các tổ chức khủng bố nước ngoài.
Dữ liệu của công ty dầu mỏ nhà nước Venezuela PDVSA cho thấy siêu tàu chở dầu Skipper chở theo 1,85 triệu thùng dầu thô của Venezuela đã xuất phát từ quốc gia Nam Mỹ này hôm 4-12, theo tờ The New York Times.
Trên biển Caribe, tàu Skipper đã chuyển khoảng 50 triệu thùng dầu cho một tàu chở dầu nhỏ hơn tên Neptune 6 (treo cờ Panama). Sau khi tàu Neptune 6 tiếp tục hành trình hướng về Cuba, tàu Skipper chuyển hướng ra Đại Tây Dương, được cho là đi về châu Á, thì bị lực lượng Mỹ bắt giữ.
Hãng tin Reuters hôm 12-12 cho biết tàu đang được lai dắt về cảng Houston (bang Texas, Mỹ).
Tổng thống Venezuela Nicolas Maduro và nhiều quan chức cấp cao tại Caracas đã kịch liệt chỉ trích hành động của Mỹ bắt tàu chở dầu Venezuela.
Mỹ vẫn chưa lên tiếng sau các chỉ trích từ Venezuela và Cuba.