Tình hình tại Ukraine
. Hãng thông tấn Ukraine Ukrinform dẫn thông tin từ Bộ Tổng tham mưu quân đội Ukraine cho biết hôm 25-7, Nga đã không kích vào một số thành phố thuộc tỉnh Donetsk như Soledar và Pokrovske cũng như khu vực nhà máy nhiệt điện Vuhlehirsk.
Tính đến 18 giờ (giờ địa phương), quân Nga đã chịu nhiều tổn thất sau các cuộc phản công của Ukraine và buộc phải rút lui.
Ở tỉnh Kharkiv, lực lượng Moscow đã sử dụng xe tăng và hệ thống pháo phản lực bắn loạt (MLRS) để tấn công vào những ngôi làng, thị trấn và nhiều khu định cư khác trong tỉnh.
. Cũng theo Ukrinform, sáu hệ thống phòng không tầm ngắn nhanh nhất thế giới Stormer HVM đầu tiên của Anh đã được chuyển đến Ukraine và đang được sử dụng trên tiền tuyến.
"Sáu hệ thống phòng không Stormer HVM đầu tiên đã được đưa ra tiền tuyến. Các hệ thống phòng không Stormer HVM 'tàng hình' của Anh có thể phát hiện máy bay tấn công của đối phương ở khoảng cách lên tới 18 km" - quân đội Ukraine thông báo.
 |
Một công tố viên Ukraine kiểm tra thiệt hại sau trận pháo kích của Nga nhắm vào một khu dân cư ở tỉnh Kharkiv, ngày 23-7. Ảnh: EPA-EFE |
. Theo hãng tin AP, chính quyền Ukraine đang nỗ lực tìm bằng chứng và nhân chứng để cáo buộc Nga phạm tội ác chiến tranh, thúc đẩy Nga phải chịu trách nhiệm pháp lý về những hành động tàn bạo ở Ukraine ngay cả khi các cuộc giao tranh dữ dội đang diễn ra ở phía nam và phía đông đất nước.
Xung quanh khu vực thủ đô của Ukraine, nơi lực lượng Nga rút quân cách đây 4 tháng, các quan chức Ukraine vẫn đang tiếp tục điều tra hiện trường những vụ tấn công và phỏng vấn các nhân chứng và đặc biệt, tìm kiếm những cá nhân có liên quan đến chiến dịch quân sự của Nga tại Ukraine và đưa họ ra chịu trách nhiệm.
“Chúng tôi thường xuyên tìm thấy các tài liệu, hộ chiếu và danh sách có tên của những người tham gia các đơn vị Nga, với thông tin đầy đủ, bao gồm nơi sinh và ngày sinh. Tất cả thông tin này đang được chuyển đến cơ quan thực thi pháp luật có liên quan. Nhà điều tra đang làm việc với các nạn nhân, cố gắng xác định những cá nhân đã tổn hại đến họ” - một cảnh sát ở thủ đô Kiev cho hay.
Các công tố viên Ukraine đã tìm thấy hơn 20.100 nghi phạm có liên quan hành vi tội ác chiến tranh của Nga, song tính đến tháng 7, họ chỉ mới xác định được 127 người, 15 trong số đó hiện đang bị bắt làm tù nhân chiến tranh ở Ukraine trong khi số còn lại vẫn chưa được tìm ra.
 |
Một người dân địa phương mang theo thuốc trong túi nhựa khi rời khỏi một tòa nhà dân cư sau trận pháo kích ở tỉnh Kharkiv vào ngày 23-7. Ảnh: AFP |
. Hãng thông tấn TASS ngày 25-7 dẫn lời Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov cho biết những cam kết mà Moscow đưa ra để đạt được thỏa thuận ngũ cốc với Kiev không ngăn cản nước này tiếp tục chiến dịch quân sự ở Ukraine.
Theo Ngoại trưởng Lavrov, cuộc tấn công của Nga vào cơ sở hạ tầng quân sự Ukraine tại cảng Odessa không gây ra trở ngại nào đối với các chuyến hàng vận chuyển ngũ cốc ra khỏi Ukraine tuân theo các thỏa thuận hai bên đạt được tại Istanbul (Thổ Nhĩ Kỳ).
“Bến ngũ cốc tại cảng Odessa nằm xa khu vực quân sự và không có trở ngại nào đối với việc vận chuyển ngũ cốc theo các thỏa thuận ở Istanbul" - ông Lavrov nhấn mạnh.
 |
Một tòa nhà bị phá hủy hoàn toàn sau cuộc pháo kích của Nga tại Ukraine. Ảnh: AFP |
. Đài RT ngày 25-7 dẫn lời Giám đốc Ủy ban Điều tra Nga Alexander Bastrykin cho biết kết quả từ các cuộc điều tra sơ bộ của Moscow cho thấy hơn 200 thành viên quân đội Ukraine có liên quan đến "tội ác chống lại hòa bình và an ninh của nhân loại".
Theo ông Bastrykin, có hơn 1.300 vụ án hình sự, liên quan đến hơn 400 cá nhân, đã được khởi tố vì những vi phạm từ phía Ukraine kể từ khi Nga bắt đầu chiến dịch quân sự vào ngày 24-2. Tổng cộng 92 chỉ huy và binh sĩ Ukraine đã bị buộc tội.
Ông cho biết đã xác định được hơn 220 nghi phạm, "bao gồm đại diện lực lượng vũ trang Ukraine và chỉ huy các đơn vị quân đội, những người đã tấn công vào dân thường và có liên quan đến tội ác chống lại hòa bình và an ninh nhân loại”.
 |
Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov. Ảnh: TASS |
Động thái mới của các bên
. Ngày 25-7, một thành viên Tổng cục An ninh Liên bang Nga (FSB) cáo buộc cục tình báo Bộ Quốc phòng Ukraine, với sự hỗ trợ của tình báo phương Tây, đang nỗ lực tìm cách cướp máy bay của lực lượng hàng không Nga.
“Gần đây, tình báo Ukraine đã ngừng che giấu mối quan hệ của mình với các cơ quan tình báo của các nước Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) và mong muốn được gần gũi hơn với các nhà tài trợ từ Mỹ và Anh" - người này cho hay.
FSB cũng lưu ý rằng một phóng viên của hãng tin Hà Lan Bellingcat (được công nhận là đặc vụ nước ngoài tại Nga) có tên là Christo Grozev đã tham gia vào hoạt động này.
. Cùng ngày, hãng tin AFP cho biết Gazprom, tập đoàn năng lượng khổng lồ Nga, thông báo sẽ bắt đầu cắt giảm lượng khí đốt hàng ngày cung cấp đến châu Âu thông qua đường ống Nord Stream xuống 33 triệu mét khối mỗi ngày (khoảng 20% công suất của đường ống) từ ngày 27-7.
Công ty cho biết họ đang tạm dừng hoạt động của một trong hai tuabin do "vấn đề kỹ thuật trong động cơ".
Tuy nhiên, Đức nhanh chóng lên tiếng phản đối khi cho rằng không có lý do kỹ thuật nào liên quan quyết định cắt giảm lượng khí đốt từ Nga sang châu Âu.
 |
Thi thể một tài xế xe buýt thiệt mạng trong trận pháo kích ở tỉnh Donetsk, Ukraine Ảnh: SPUTNIK |
Trong khi đó, Tổng thống Ukraine - ông Volodymyr Zelensky nói rằng việc cắt giảm cho thấy châu Âu nên tăng cường các biện pháp trừng phạt chống lại Nga.
“Đây là một cuộc chiến khí đốt mà Nga đang tiến hành chống lại một châu Âu thống nhất. Họ không quan tâm điều gì sẽ xảy ra với người dân, đói do các cảng Ukraine bị phong tỏa, vì cái lạnh mùa đông và nghèo đói. Đây chỉ là những hình thức khủng bố khác nhau. Đó là lý do vì sao châu Âu cần đáp trả" - ông Zelensky tuyên bố.
. Giám đốc Cơ quan Phát triển Quốc tế Mỹ (USAID) Samantha Power cho biết Washington và Kiev đang xây dựng kế hoạch dự phòng cho hoạt động xuất khẩu ngũ cốc của Ukraine sau cuộc tấn công của Nga vào thành phố cảng Odessa.
“Kế hoạch dự phòng sẽ liên quan đến việc vận chuyển ngũ cốc qua đường bộ, đường sắt và đường sông, đồng thời điều chỉnh hệ thống đường sắt Ukraine sao cho phù hợp hơn với hệ thống đường sắt ở châu Âu để hàng xuất khẩu có thể chuyển ra ngoài nhanh hơn” - bà Power nói với đài CNN ngày 25-7.
“Chúng tôi đang xây dựng kế hoạch dự phòng vì chúng tôi không thể tin tưởng bất cứ điều gì mà Tổng thống Nga Vladimir Putin nói” - bà Power nhấn mạnh khi đề cập cuộc tấn công của Nga tại TP Odessa hôm 23-7.
Mặc dù cho rằng kế hoạch dự phòng sẽ an toàn hơn, nhưng Giám đốc USAID thừa nhận rằng thực tế "không có gì thay thế" được bằng việc vận chuyển qua đường biển, đó là "cách hiệu quả nhất có thể".
 |
Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan (trái) và người đồng cấp Nga Vladimir Putin (phải) gặp nhau tại Tehran, Iran, ngày 19-7. Ảnh: AP |
. Theo ông Farhan Haq - phát ngôn viên của Tổng thư ký Liên Hợp Quốc (LHQ) Antonio Guterres - các tàu chở ngũ cốc từ Ukraine dự kiến sẽ khởi hành trong vòng vài ngày tới. Ông cho biết Nga, Thổ Nhĩ Kỳ và Ukraine, đã tái khẳng định cam kết của họ đối với thỏa thuận được ký tại Istanbul.
“Chúng tôi có thể nói với bạn rằng kể từ khi ký kết thỏa thuận, các bên tham gia đã liên lạc thường xuyên với nhau. Vào ngày mai, các bên và LHQ sẽ có mặt tại Trung tâm Điều phối chung ở Istanbul” - ông Haq thông báo.
Ông Haq cho hay những con tàu đầu tiên chở ngũ cốc của Ukraine sẽ bắt đầu di chuyển “trong vòng vài ngày tới”, song ông không đưa ra khung thời gian chính xác.
. Ngày 25-7, Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan đã chỉ trích phương Tây có thái độ không đúng với Tổng thống Putin. Ông nói: "Thái độ của các chính trị gia phương Tây đối với ông Putin hoàn toàn không phù hợp. Mọi người nên nhớ rằng những gì bạn thể hiện thì bạn sẽ nhận lại được như vậy”.
Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ cho biết chính vì có thái độ khác hoàn toàn với phương Tây mà Ankara đã giúp Kiev và Moscow đàm phán thành công thỏa thuận ngũ cốc.
“Chúng tôi quyết tâm thực hiện được thỏa thuận này, đồng thời giúp giảm bớt mối đe dọa về một cuộc khủng hoảng lương thực toàn cầu. Thổ Nhĩ Kỳ kêu gọi Nga và Ukraine tuân thủ những gì hai nước đã ký kết tại Istanbul” - ông Erdogan nói thêm.
 |
Một xấp hộ chiếu Nga được trao ở TP Berdyansk, thuộc tỉnh Zaporizhia, Ukraine vào ngày 7-7. Ảnh: SPUTNIK |
. Cùng ngày, RT dẫn lời Bộ trưởng Quốc phòng Slovakia - ông Jaroslav Nad cho biết các đồng minh trong Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) sẽ phải cung cấp tiền hoặc máy bay chiến đấu thay thế nếu họ mong đợi Bratislava gửi máy bay tiêm kích phản lực MiG-29 đến Ukraine vào cuối tháng 8.
"Chúng tôi sẵn sàng thảo luận để hỗ trợ những chiếc MiG-29 đó cho Ukraine nhưng chắc chắn việc này sẽ cần một cuộc thảo luận rộng hơn để bàn đến khía cạnh tài chính và các khía cạnh khác của việc chuyển giao, vì vậy chưa có quyết định nào được đưa ra" - Bộ trưởng Nad tuyên bố.
Ông giải thích rằng Slovakia “không đủ khả năng để tự tặng máy bay” cho Ukraine mà không cần tham vấn với các đồng minh NATO. Ông cũng chỉ ra rằng mỗi chiếc MiG-29 trị giá khoảng 35 triệu USD.
“Chưa có quyết định nào được đưa ra, không có cuộc thảo luận nào đang diễn ra, nhưng chúng tôi sẵn sàng thảo luận về vấn đề đó sau này” - Bộ trưởng Quốc phòng Slovakia nói thêm.
. Cũng theo RT, chính quyền Ukraine đang tìm cách đưa ra các hình phạt nặng đối với những công dân nhập quốc tịch Nga. Theo đó, Kiev đang xem xét một dự luật đề xuất phạt tiền hoặc án tù kéo dài nếu công dân Ukraine nhập quốc tịch Nga.
