Trên Twitter ngày 7-4 (giờ địa phương), Tổng thống Mỹ Donald Trump có dòng trạng thái chỉ trích Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), đặt câu hỏi về quan hệ của WHO với Trung Quốc về chuyện độ nghiêm trọng của dịch COVID-19 bị che giấu lúc đầu, đồng thời dọa có thể sẽ cắt tiền đóng góp liên quan việc tổ chức này xử lý đại dịch, đài Fox News đưa tin.
“WHO thật sự gây choáng. Nhận tiền phần lớn từ Mỹ, rồi xem Trung Quốc là trung tâm. Chúng tôi sẽ xem xét cẩn thận chuyện này. May mắn là tôi đã bác lời khuyên của họ lúc đầu là mở cửa biên giới với Trung Quốc. Tại sao họ đưa ra cho chúng tôi một khuyến cáo sai lầm đến thế?” - ông Trump viết trên Twitter.
Ông Trump đặt câu hỏi quan hệ WHO với Trung Quốc trong vụ đại dịch COVID-19, dọa cắt phần tiền đóng góp của Mỹ với WHO. Ảnh: REUTERS
Theo Fox News, thời gian gần đây ngày càng nhiều người đặt câu hỏi về phản ứng của WHO với đại dịch. Trong đó có chuyện hồi tháng 1 WHO cung cấp thông tin bằng cách dẫn lại các phát hiện “ban đầu” từ nhà chức trách Trung Quốc giảm độ nghiêm trọng của virus Corona chủng mới.
“WHO nợ thế giới một lời giải thích tại sao họ dẫn lời của Trung Quốc. Đã có rất nhiều đau thương xảy ra vì sự quản lý kém thông tin và thiếu minh bạch từ phía Trung Quốc” – cựu đại sứ Mỹ tại Liên Hiệp Quốc Nikki Haley chỉ trích WHO và cả Trung Quốc trên Twitter.
Nhiều nghị sĩ Mỹ cũng bức xúc chuyện WHO nhận tiền nhiều từ Mỹ mà thiên vị Trung Quốc – đối thủ địa chính trị của Mỹ.
Tháng trước, Hạ viện và Thượng viện Mỹ cùng giới thiệu một nghị quyết kêu gọi Tổng Giám đốc WHO Tedros Adhanom Ghebreyesus rút lại phát ngôn mà các nghị sĩ Mỹ gọi là “tuyên bố sai lệch lớn về sự ủng hộ cho phản ứng của chính phủ Cộng hòa nhân dân Trung Hoa”.
Ngày 20-3, ông Tedros từng lên Twitter khen ngợi Trung Quốc rằng: “Lần đầu tiên, hôm qua Trung Quốc thông báo không có ca nhiễm COVID-19 nội địa. Đây là một thành tựu tuyệt vời, cho tất cả chúng ta niềm tin rằng virus Corona có thể bị đánh bại”.
Ông Tedros từng chỉ trích gay gắt việc “can thiệp không cần thiết vào đi lại và thương mại quốc tế” sau khi ông Trump áp lệnh cấm đi lại với Trung Quốc
Tổng Giám đốc WHO Tedros Adhanom Ghebreyesus (ảnh) từng chỉ trích gay gắt việc “can thiệp không cần thiết vào đi lại và thương mại quốc tế” sau khi ông Trump áp lệnh cấm đi lại với Trung Quốc vì COVID-19. Ảnh: REUTERS
Thượng nghị sĩ Martha McSally kêu gọi ông Tedros từ chức cũng như kêu gọi WHO “ngưng che đậy cho Trung Quốc”.
“Tôi nghĩ TS Tedros cần từ chức. Chúng ta cần có hành động để giải quyết việc này. Chuyện họ làm là một sự vô trách nhiệm, vô lương tâm trong khi nhiều người vẫn chết trên toàn cầu” – bà McSally nói với Fox News.
Thượng nghị sĩ Rick Scott kêu gọi WHO giải trình về phản ứng của mình trong xử lý đại dịch COVID-19, đặt câu hỏi liệu cung cách làm việc của WHO có xứng đáng với tiền thuế của người dân Mỹ đóng góp cho tổ chức này hay không. Ông cũng kêu gọi một cuộc điều tra và điều trần với WHO.
“Khi nói về virus Corona thì WHO đã thất bại. Họ cần phải chịu trách nhiệm khi quảng bá cho thông tin sai lệch và giúp Trung Quốc che đậy một đại dịch toàn cầu” – Fox News dẫn lời ông Scott nói tuần trước.
Mỹ là nước đóng góp tài chính nhiều nhất cho WHO. Phần lớn các hóa đơn của WHO đều được Mỹ thanh toán.
Mức đóng góp cố định của Mỹ là 116 triệu USD/năm. Tuy nhiên, bên cạnh đó hàng năm Mỹ cũng thường tự nguyện đóng góp thêm cho WHO 100-400 triệu USD nữa để tài trợ cho các dự án cụ thể.
Chẳng hạn số tiền Mỹ đóng góp thêm cho WHO năm 2017 là 400 triệu USD. Có nghĩa Mỹ đã chi tổng cộng hơn 500 triệu USD trong năm này, tương đương 1/8 ngân sách năm của WHO. Ngân sách hoạt động của WHO năm 2017 hơn 4 tỉ USD.
