Phú Thọ đang bước vào một giai đoạn phát triển với nhiều lợi thế song hành. Sự mở rộng không gian kinh tế, quá trình tái cấu trúc công nghiệp trong nước và làn sóng dịch chuyển chuỗi cung ứng toàn cầu đang tạo ra cơ hội để tỉnh định vị lại vai trò của mình.
Ưu tiên công nghệ cao
Tại dự thảo Đề án thu hút nhà đầu tư chiến lược trình bày hồi đầu tháng 11-2025, tỉnh đã chuyển dịch quan điểm rõ ràng. Đó là không thu hút đại trà mà có chọn lọc; không tối đa hóa số lượng dự án mà tối đa hóa giá trị lan tỏa.
Điểm nhấn quan trọng nhất là ưu tiên công nghệ cao, bán dẫn, ô tô điện, công nghiệp chế biến - chế tạo và thương mại dịch vụ chất lượng cao.
Đây là những lĩnh vực mà Việt Nam đang nỗ lực vươn lên trong bản đồ chuỗi giá trị toàn cầu. Đồng thời, đây cũng là các ngành có mức độ cạnh tranh thu hút đầu tư rất lớn giữa các địa phương. Việc đặt mục tiêu thu hút 5-7 tập đoàn đa quốc gia vào năm 2030 cho thấy tư duy “dẫn dắt bằng hệ sinh thái”, không còn phụ thuộc vào các dự án nhỏ lẻ, gia công giá trị thấp.
Tuy nhiên, để chiến lược thu hút đầu tư đạt hiệu quả, điều kiện tiên quyết là chất lượng môi trường đầu tư và khả năng đáp ứng của bộ máy hành chính. Điều này lý giải vì sao Đề án cải thiện PCI giai đoạn 2025–2030 được xem như “trục xương sống” của toàn bộ nỗ lực cải cách.
Khi Phú Thọ đặt mục tiêu lọt vào nhóm top 10 PCI, điều đó không đơn thuần là mục tiêu thứ hạng. Nó phản ánh quyết tâm làm mới phương thức điều hành: Rút ngắn thời gian xử lý thủ tục, tăng tính minh bạch, đồng bộ hạ tầng trọng điểm và nâng chất lượng dịch vụ công.
Nguồn nhân lực là thách thức hiện hữu. Đây cũng là điểm Chủ tịch UBND tỉnh Trần Duy Đông nhấn mạnh: Nhà đầu tư đang băn khoăn không phải về quỹ đất hay ưu đãi, mà về chất lượng lao động.
Tỉnh định hướng xây dựng cơ chế kết nối giữa cơ quan quản lý - nhà đầu tư - cơ sở đào tạo để đảm bảo cung ứng nhân lực theo nhu cầu thực. Đặc biệt là các ngành đòi hỏi kỹ năng cao như công nghệ số, linh kiện điện tử, cơ khí chính xác và bán dẫn. Nếu không giải quyết bài toán này, mục tiêu thu hút dự án công nghệ cao sẽ khó tạo đột phá.
Tín hiệu khả quan là thực tế triển khai tại Khu công nghiệp Bá Thiện II - nơi Phó Thủ tướng Bùi Thanh Sơn trực tiếp khảo sát ngày 14-11. Với gần 98% diện tích lấp đầy, 72 dự án FDI và sự hiện diện của những doanh nghiệp như VPIC1, Polaris, Nippon Paint, SoluM hay NewFlex, Bá Thiện II đang chứng minh năng lực thu hút những ngành công nghiệp có yêu cầu kỹ thuật cao. Đây là minh chứng điển hình cho “ngành mũi nhọn kép” của tỉnh: Cơ khí – linh kiện ô tô và điện tử – thiết bị công nghệ cao.
Điều đáng chú ý, Phó Thủ tướng không chỉ ghi nhận kết quả mà còn khuyến nghị hướng đi tương lai. Đó là phát triển khu công nghiệp thông minh, ưu tiên năng lượng tái tạo, áp dụng mô hình quản lý hiện đại và tăng cường thu hút dự án bán dẫn.
Đây là những gợi ý chiến lược, phù hợp với xu thế “công nghiệp xanh kết hợp công nghệ cao” mà Việt Nam đang theo đuổi. Nếu áp dụng, Phú Thọ có thể trở thành một trong những địa phương đi đầu về mô hình khu công nghiệp bền vững tại miền Bắc.
Sự kết hợp giữa quyết tâm của chính quyền và sự vận hành của các khu công nghiệp hiện hữu cho thấy một hướng đi khá rõ. Phú Thọ có thể không chạy theo số lượng dự án như các trung tâm công nghiệp truyền thống, nhưng sẽ chọn con đường nâng cấp chất lượng nhà đầu tư. Tỉnh sẽ hình thành các chuỗi cung ứng và logistics, đồng thời mở rộng vai trò trong mạng lưới sản xuất khu vực Hà Nội - Vĩnh Phúc.
Điều kiện còn lại để tạo đột phá chính là đẩy mạnh hạ tầng chiến lược. Logistics cấp vùng và các khu công nghiệp chuẩn quốc tế được đặt mục tiêu rõ ràng trong đề án. Với vị trí cửa ngõ vùng Tây Bắc, Phú Thọ hoàn toàn có thể tận dụng vai trò “nút trung chuyển” để hình thành trung tâm logistics kết nối sân bay Nội Bài, cao tốc Nội Bài - Lào Cai và mạng lưới các tỉnh công nghiệp trong khu vực.
Nhưng để biến lợi thế vị trí thành lợi thế cạnh tranh, tỉnh cần có quy hoạch đủ tầm, khả năng giải phóng mặt bằng nhanh và cơ chế huy động vốn đa dạng, đặc biệt là vốn tư nhân.
Nhìn tổng thể, cuộc họp bàn về chính sách thu hút đầu tư và chuyến khảo sát của lãnh đạo Chính phủ thực chất phản ánh cùng một điểm hội tụ: Phú Thọ đang ở ngưỡng chuyển đổi mô hình phát triển. Từ một tỉnh công nghiệp đang lên, tỉnh có cơ hội trở thành trung tâm mới trong chuỗi giá trị công nghệ cao khu vực trung du - miền núi Bắc Bộ.
Cơ hội chỉ trở thành hiện thực nếu bốn trụ cột được triển khai đồng bộ: Thể chế linh hoạt, hạ tầng hiện đại, nhân lực chất lượng và bộ máy hành chính thân thiện, chủ động.
Những bước đi sắp tới vì vậy đặc biệt quan trọng. Nếu các đề án được hoàn thiện trên tinh thần cải cách mạnh mẽ, năm 2026 có thể mở ra chu kỳ tăng trưởng mới. Nơi đó, Phú Thọ không chỉ thu hút đầu tư, mà thiết kế lại toàn bộ hệ sinh thái phát triển, tạo nền tảng cho tầm nhìn kinh tế - xã hội đến 2030 và xa hơn.
