Các nhà phân tích nhận định, việc Taliban tịch thu một lượng lớn vũ khí, thiết bị quốc phòng Mỹ hỗ trợ cho lực lượng an ninh Afghanistan có thể làm trầm trọng thêm tình trạng bất ổn trong khu vực, tờ South China Morning Post đưa tin.
Ngày 18-8, hãng tin AP đưa tin các tay súng Taliban đã thu giữ số lượng lớn súng, đạn dược, máy bay trực thăng và thậm chí cả máy bay chiến đấu sau khi nhóm chiếm được các thủ phủ, căn cứ quân sự và cả thủ đô Kabul.
Một tay súng Taliban trên đường phố Kabul ngày 16-8. Ảnh: AFP
Theo nhà nghiên cứu quân sự Trung Quốc Zhou Chenming, điều này có thể thúc đẩy sự bành trướng của các nhóm cực đoan và khủng bố trong khu vực.
"Nếu các vũ khí Mỹ cung cấp cho các lực lượng Afghanistan - như súng, đạn dược và xe bọc thép bị các phần tử cực đoan thu giữ, điều này chắc chắn làm gia tăng các khó khăn và thách thức đối với hoạt động chống khủng bố của tất cả các chính phủ trong khu vực" - ông Zhou nhận định.
"Trước đây, các nhóm cực đoan chủ yếu thực hiện các cuộc tấn công bất ngờ bằng dao và bom tự chế. Tuy nhiên, thương vong sẽ cao hơn nhiều nếu các nhóm này sở hữu vũ khí mạnh hơn" - ông nói thêm.
Khu vực Tân Cương của Trung Quốc có đường biên giới ngắn với Afghanistan. Vì thế, Bắc Kinh đặc biệt quan tâm tình hình an ninh ở quốc gia nam Á này.
Các nhà ngoại giao cấp cao của Trung Quốc đã kêu gọi Taliban cắt đứt quan hệ với các nhóm cực đoan như Phong trào Hồi giáo Turkistan (ETIM). Theo Bắc Kinh, ETIM là nguyên nhân gây ra các cuộc tấn công bạo lực ở Tân Cương.
Theo ông Zhou, với tình hình chính trị bất ổn ở Afghanistan, Trung Quốc cần tăng cường an ninh biên giới để ngăn chặn các phần tử cực đoan tràn vào Tân Cương qua Hành lang Wakhan - một dải đất giữa Afghanistan và Trung Quốc.
Ông Andrei Chang, biên tập viên của Tạp chí Quốc phòng Kanwa có trụ sở tại Canada lưu ý rằng Mỹ đã chi khoảng 83 tỉ USD cho việc trang bị và đào tạo các lực lượng an ninh Afghanistan trong hai thập niên qua.
Theo ông Eagle Yin - nhà nghiên cứu thuộc Quỹ Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế Trung Quốc, hỏa lực do Mỹ cung cấp không chỉ có thể giúp các nhóm khủng bố bành trướng mà còn có thể thúc đẩy hoạt động buôn bán ma túy ở Trung Á và hơn thế nữa.
"Thuốc phiện là nguồn tài nguyên quan trọng hỗ trợ hoạt động của các nhóm khủng bố và cực đoan ở Afghanistan. Chúng chiếm hơn 25% hoạt động buôn bán ma túy trên thế giới. Thuốc phiện từ Afghanistan được buôn lậu qua Trung Á đến Nga và châu Âu sẽ gây ra các vấn đề xã hội nghiêm trọng" - chuyên gia Yin nói.
