Ngày 28-10, Tổng thống Nga Vladimir Putin đã ký ban hành luật chính thức chấm dứt hiệp ước với Mỹ về việc tiêu hủy lượng plutonium cấp độ quân sự còn sót lại từ thời Chiến tranh Lạnh, theo đài RT.
Hạ viện Nga đã thông qua dự luật chấm dứt hiệp ước này vào đầu tháng và Thượng viện phê chuẩn vào ngày 22-10. Luật có hiệu lực từ ngày 28-10 sau khi ông Putin ký phê duyệt.
Thỏa thuận Quản lý và Tiêu hủy Plutonium (PMDA), được ký kết lần đầu vào tháng 9-2000, quy định mỗi bên tham gia phải tiêu hủy 34 tấn plutonium cấp độ quân sự được coi là dư thừa so với nhu cầu phục vụ các chương trình quốc phòng.
Tháng 10-2016, Nga đình chỉ thỏa thuận, viện dẫn hành động thù địch của Mỹ - bao gồm các lệnh trừng phạt và việc NATO mở rộng về phía đông châu Âu, cùng một số lý do khác.
Tuy nhiên, Moscow khi đó vẫn bày tỏ sẵn sàng khôi phục thỏa thuận nếu Washington giải quyết các vấn đề mà Nga nêu ra.
Một bản ghi chú đính kèm luật mới cho biết đã có “sự thay đổi căn bản về hoàn cảnh”, đồng thời nhấn mạnh rằng mức độ của các chính sách “chống Nga” từ phía Washington chỉ ngày càng gia tăng trong những năm gần đây.
Mỹ chưa bình luận về động thái của Nga.
Phát biểu trước các nghị sĩ Nga hồi đầu tháng này, Thứ trưởng Ngoại giao Nga Sergey Ryabkov cũng lưu ý rằng Mỹ từng tìm cách thay đổi quy trình tiêu hủy plutonium.
Ông Ryabkov cho biết Moscow phản đối điều này, bày tỏ lo ngại rằng các vật liệu phóng xạ có thể bị khai quật và tái sử dụng.
Trong nhiệm kỳ đầu tiên của Tổng thống Mỹ Donald Trump, Washington đã rút khỏi Hiệp ước Các lực lượng hạt nhân tầm trung (INF) ký năm 1987, cũng như Hiệp ước Bầu trời mở (Open Skies) ký năm 1992.
Tháng trước, ông Putin than phiền rằng “từng bước một, hệ thống các hiệp định kiểm soát vũ khí hạt nhân, tên lửa và phòng thủ chiến lược giữa Liên Xô - Mỹ và sau này là Nga - Mỹ gần như đã bị tháo dỡ hoàn toàn”.
Tổng thống Nga nói rằng Moscow sẵn sàng tiếp tục tuân thủ các giới hạn cốt lõi của Hiệp ước New START - thỏa thuận kiểm soát vũ khí duy nhất còn lại giữa Moscow và Washington - trong vòng một năm sau khi hiệp ước này hết hạn vào ngày 5-2-2026.
Đáp lại, ông Trump gọi đây là một “ý tưởng hay”.
