Không chỉ là bê tông và thép, các siêu đô thị đắt giá nhất hành tinh đang dùng ESG (Môi trường - Xã hội - Quản trị) như "tấm hộ chiếu" quyền lực. Với lợi thế tựa rừng, hướng biển và cú hích hạ tầng, Cần Giờ đang dùng công thức ESG++ nâng cấp để tạo ra giá trị thật, thu hút dòng vốn xanh toàn cầu.
ESG - "Bộ lọc" của dòng vốn thông minh
Về bản chất, ESG là một khuôn khổ đánh giá tính bền vững trong hoạt động của một doanh nghiệp hay một dự án. Nó không chỉ là trồng cây (E-Môi trường), mà còn là xây dựng cộng đồng văn minh, đảm bảo sức khỏe, an toàn (S-Xã hội) và vận hành dự án một cách minh bạch, hiệu quả (G-Quản trị).
Sự dịch chuyển tư duy này, theo TS-KTS Lê Thị Bích Thuận, Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu đô thị và Phát triển hạ tầng, là bước ngoặt từ chỉ 'giảm hại' sang chủ động hàn gắn, tái tạo và nâng cấp hệ sinh thái tự nhiên, kinh tế và xã hội.
Quan trọng hơn, ESG đang tái định nghĩa lại khả năng sinh lời. PGS-TS Hoàng Mạnh Nguyên, Chủ tịch Viện Khoa học Công nghệ Đô thị xanh nhấn mạnh, tiêu chuẩn xanh ESG này đang trở thành một chuẩn mực thị trường mới trong đầu tư bất động sản. Thực tế đã ghi nhận, vốn đầu tư xanh đang gia tăng nhanh chóng, đặc biệt là từ các định chế tài chính quốc tế. Các dự án đáp ứng chuẩn ESG++ không chỉ dễ tiếp cận vốn hơn mà còn có chi phí huy động rẻ hơn.
Bà Nguyễn Thị Hương Thu, Giám đốc điều hành GreenViet, đơn vị tư vấn cho siêu dự án tại Cần Giờ, khẳng định khi có nhiều người tin tưởng và đánh giá cao dự án thì lợi nhuận và giá trị thặng dư của dự án sẽ tăng lên theo thời gian.
Từ góc độ quy hoạch, các chuyên gia đều chung quan điểm rằng, yếu tố ESG là then chốt với bối cảnh sinh thái đặc thù của Cần Giờ. Sự phát triển theo hướng tiêu chuẩn bền vững ESG sẽ tạo ra giá trị thật cho TP.HCM, và để làm được điều này, Cần Giờ cần những nhà đầu tư tiên phong, đủ tầm vóc để khởi xướng và tạo dựng nền tảng ban đầu.
Cần Giờ: Từ 'vùng đệm' tới cực tăng trưởng
Cần Giờ đang sở hữu địa thế tựa rừng - hướng biển độc đáo. Phía sau dự án là 75.000 ha Khu dự trữ sinh quyển rừng ngập mặn được UNESCO công nhận – một "lá phổi sinh thái" và là "bể carbon" tự nhiên khổng lồ, hấp thụ CO2 gấp 4-10 lần rừng nhiệt đới trên cạn.
Nếu lợi thế tự nhiên là "vốn", thì hạ tầng chính là "đòn bẩy". Kiến trúc sư Khương Văn Mười, nguyên Phó chủ tịch Hội Kiến trúc sư Việt Nam nhận định: Một đô thị giống như một sinh mệnh, giao thông như mạch máu. Cần Giờ đang trong giai đoạn "thoát thế độc đạo" bằng một loạt siêu dự án hạ tầng theo tiêu chuẩn ESG.
“Cần Giờ là đô thị mới, hiện đại, kiến trúc xanh, phát triển bền vững - ESG. Đây là tiêu chí mà cả thế giới đang hướng đến nhưng không phải nơi nào cũng làm được. Giá trị của Cần Giờ là đạt chuẩn hết mọi yêu cầu trên thế giới về đô thị xanh, đô thị bền vững, với 17 tiêu chí bền vững. Chúng ta đều thực hiện theo và đó chính là giá trị.
Ngoài ra là tư duy của người quản lý phải hiểu ESG và thực tế cơ quan quản lý hiểu mới có dự án này”- ông Mười chia sẻ.
Ông Võ Minh Toàn, CEO AKA Homes chỉ ra những kết nối mang tính cách mạng: Tuyến đường sắt tốc độ cao TPHCM – Cần Giờ sẽ rút ngắn thời gian di chuyển từ Phú Mỹ Hưng chỉ còn 12 phút ; sân bay quốc tế Long Thành khi vận hành sẽ kết nối nhanh chóng; cầu Cần Giờ dự kiến khởi công năm 2026.
Đặc biệt, siêu cảng trung chuyển quốc tế Cần Giờ trị giá 5 tỉ USD sẽ tạo ra một cú hích kinh tế khổng lồ, dự kiến cần từ 30.000 đến 40.000 lao động.
Sự đồng bộ của siêu đô thị, cảng, metro và tương lai là cầu Cần Giờ theo các chuyên gia sẽ tạo ra tác động sâu rộng, không chỉ cho TP.HCM mà còn cho cả vùng Đông Nam Bộ.
Về việc lấn biển, PGS-TS Phạm Văn Song, Hiệu trưởng Trường Đại học Công nghệ Miền Đông, một chuyên gia về thủy lợi, cho rằng điều này hoàn toàn khả thi. Việc Vingroup đã xây dựng thành công Landmark 81 trên nền đất tương tự là minh chứng đủ để chứng minh công nghệ ấy hoàn toàn có thể áp dụng tại Cần Giờ.
Về môi trường, PGS.TS Song khẳng định báo cáo ĐTM đã được thẩm định kỹ và các mô hình thủy lực chứng minh không có tác động gì lớn đối với khu bờ biển.
Ngược lại, dự án còn mang lại lợi ích: hồ lagoon nước mặn 800 ha tạo điều kiện chăm sóc, đa dạng hóa sinh vật biển, và hệ thống kè bờ vững chắc sẽ phòng chống ứng phó với biến đổi khí hậu cũng như nước biển dâng. Cú hích này được dự báo sẽ làm GRDP của TP.HCM tăng trưởng đột biến.
Bài học ESG từ đô thị Hammarby Sjöstad và Porta Nuova
Các chuyên gia đều đồng tình, thành công của các đô thị ESG thế giới là bài học quý giá cho Cần Giờ.
Như khu đô thị Hammarby Sjöstad (Stockholm, Thụy Điển), từ một khu công nghiệp ô nhiễm, xập xệ những năm 1990, Hammarby đã tái sinh nhờ áp dụng mô hình tuần hoàn khép kín về năng lượng, rác thải và nước. Kết quả, nơi đây trở thành biểu tượng đô thị ESG toàn cầu. Giá bất động sản tăng vọt 20-25% so với trung bình thủ đô, trong khi giảm tới 50% tiêu thụ năng lượng và CO2.
Tương tự, Khu đô thị Porta Nuova (Milan, Ý) vốn là một khu công nghiệp nặng bỏ hoang. Bằng việc loại bỏ 100% nhiên liệu hóa thạch, tăng không gian xanh (22 m2/người), dự án này trở thành khu vực đầu tiên trên thế giới đạt cả chứng nhận LEED & WELL Communities. Kết quả: Giá thuê văn phòng hạng A tăng hơn 50% trong 10 năm, tỷ lệ lấp đầy luôn trên 95%, và khách hàng sẵn sàng trả chi phí cao hơn cho môi trường sống, làm việc xanh.
Bà Nguyễn Thị Hương Thu, Giám đốc điều hành GreenViet
